ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการสร้างเสริมสุขภาพของอาสาสมัคร สาธารณสุขประจําหมู่บ้าน (อสม.) อําเภอเมืองสมุทรสาคร จังหวัดสมุทรสาคร
คำสำคัญ:
พฤติกรรมการสร้างเสริมสุขภาพ, อาสาสมัครสาธารณสุขประจําหมู่บ้าน (อสม.)บทคัดย่อ
การวิจัยเชิงพรรณนาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพฤติกรรมสร้างเสริมสุขภาพของอาสาสมัคร สาธารณสุขประจําหมู่บ้านและปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมสร้างเสริมสุขภาพ กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ อาสาสมัครสาธารณสุขประจําหมู่บ้าน จํานวน 195 คน ซึ่งได้มาโดยการสุ่มอย่างง่าย เก็บรวบรวมข้อมูลด้วย แบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ค่าเฉลี่ย ร้อยละ ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน สถิติสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์พอยท์ ไบซีเรียลและสถิติสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ของเพียร์สัน
ผลการวิจัยพบว่า 1) กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง ร้อยละ 73.3 มีอายุระหว่าง 46–59 ปี อายุเฉลี่ย 48.6 ปี มีอาชีพเกษตรกรร้อยละ 50.2 และจบการศึกษาระดับประถมศึกษา ร้อยละ 52.3 ส่วนใหญ่ไม่มีโรค ประจําตัว ร้อยละ 86.7 2) กลุ่มตัวอย่างมีคะแนนพฤติกรรมสร้างเสริมสุขภาพภาพโดยรวมอยู่ในระดับดี (M = 64.9, SD = 6.01) ) ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมสร้างเสริมสุขภาพของอาสาสมัครสาธารณสุขประจําหมู่บ้าน อย่างมีนัยสําคัญทางสถิติที่ระดับ .01 ได้แก่ การรับรู้สมรรถนะของตนเองต่อพฤติกรรมสร้างเสริมสุขภาพ (r = .345, p< .001) การรับรู้อุปสรรคของพฤติกรรมสร้างเสริมสุขภาพ (r = -.317, p < .001) เพศ (r = .301, p < .001) การรับรู้ประโยชน์ของพฤติกรรมสร้างเสริมสุขภาพ (r = .298, p < .001) การรับรู้แรงสนับสนุนทาง สังคมต่อพฤติกรรมสร้างเสริมสุขภาพ (r = .274, p < .001) ระดับการศึกษา (r = .131, p = .034) และระยะเวลาการเป็นอาสาสมัครสาธารณสุข (r = .118, p = .050)
จากผลการวิจัยครั้งนี้เป็นแนวทางให้พยาบาลเวชปฏิบัติชุมชนและผู้มีส่วนเกี่ยวข้องใช้ในการพัฒนา พฤติกรรมสร้างเสริมสุขภาพของ อสม. โดยเน้นการเสริมสร้างการรับรู้สมรรถนะของตนเองและการรับรู้ประโยชน์ ของพฤติกรรมสร้างเสริมสุขภาพและส่งเสริมการมีส่วนร่วมของครอบครัวเกี่ยวกับพฤติกรรมสร้างเสริมสุขภาพ
Downloads
References
กฤติยา แสวงทรัพย์. (2562).การรับรู้สมรรถนะแห่งตน ต่อพฤติกรรมการดูแลสุขภาพกายและ สุขภาพจิตชุมชนของอาสาสมัครสาธารณสุข ประจำหมู่บ้าน ตำบลศรีกะอาง อำเภอบ้านนา จังหวัดนครนายก. วารสารศรีนครินทรวิโรฒ วิจัยและพัฒนา,11(22), 1-12.
กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. (2563). สถานการณ์ การดําเนินงานด้านการป้องกันควบคุมโรค ไม่ติดต่อ (NCDs). นนทบุรี: สำนักโรคไม่ติดต่อ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข.
กองสุขศึกษา กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ กระทรวงสาธารณสุข. (2564). คู่มือประเมินความรอบรู้ ด้านสุขภาพของคนไทยอายุ 15 ปีขึ้นไป ในการ ปฏิบัติตามหลัก (3 อ. 2 ส.). นนทบุรี: กองสุขศึกษา.
จักรี ปัถพี. (2559). พฤติกรรมการส่งเสริมสุขภาพของ อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน อำเภอบ่อพลอย จังหวัดกาญจนบุรี. วิทยานิพนธ์ ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต (สาขาวิชาจิตวิทยาชุมชน) นครปฐม: มหาวิทยาลัยศิลปากร.
จิตติยา ใจคําและคณะ. (2564). ความรอบรู้ด้านสุขภาพ และพฤติกรรมสร้างเสริมสุขภาพตามหลัก 3 อ. 2 ส. ของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน อำเภอบ้านโฮ่ง จังหวัดลำพูน. วารสารวิชาการสุขภาพภาคเหนือ, 8(2),1-24.
ณิชรัตน์ นฤมลต์, และยุวยงค์ จันทรวิจิตร. (2560). ความสัมพันธ์ระหว่างความฉลาดทางสุขภาพ เกี่ยวกับโรคอ้วนและพฤติกรรมสร้างเสริม สุขภาพของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน อำเภอพยุหะคีรี จังหวัดนครสวรรค์. วารสารการพยาบาลและสุขภาพ, 11(1), 108-129.
ทรรศนีย์ บุญมั่น. (2564). ปัจจัยที่มีผลต่อความรอบรู้ ด้านสุขภาพของอาสาสมัครสาธารณสุข ประจำหมู่บ้าน จังหวัดสุโขทัย. วิทยานิพนธ์ สาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต. พิษณุโลก: มหาวิทยาลัยนเรศวร.
นิธินันท์ เจริญบัณฑิตย์. (2559).ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ กับพฤติกรรมการสร้างเสริมสุขภาพของ อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.) อำเภอบ้านค่าย จังหวัดระยอง. วิทยานิพนธ์ พยาบาลศาสตร มหาบัณฑิต (สาขาวิชาการพยาบาลเวชปฏิบัติชุมชน). ชลบุรี: มหาวิทยาลัยบูรพา.
นพมาศ โกศลและคณะ. (2561). ความรอบรู้ด้านสุขภาพ และพฤติกรรมสุขภาพ 3 อ. 2 ส. ของกลุ่มวัยทำงาน สำหรับหมู่บ้านจัดการสุขภาพ: กรณี ศึกษาชุมชนบ้านวังหิน อ.ทุ่งใหญ่ จังหวัด นครศรีธรรมราช. เอกสารการประชุมหาดใหญ่ วิชาการระดับชาติและนานาชาติ ครั้งที่10.
เบญจวรรณ บัวชุ่ม. (2563). ความรอบรู้ด้านสุขภาพ และพฤติกรรมสุขภาพของอาสาสมัคร สาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.) ตำบลป่างิ้ว อำเภอเวียงป่าเป้า จังหวัดเชียงราย. วารสารวิชาการกรมสนับสนุนบริการสุขภาพ, 16(3), 49-58.
ประไพพิศ สิงหเสม,พอเพ็ญ ไกรนรา,วรารัตน์ ทิพย์รัตน์. (2562). ความสัมพันธ์ระหว่างความรอบรู้ด้าน สุขภาพกับพฤติกรรมสุขภาพตาม3อ.2ส.ของ ผู้สูงอายุ ตำบลหนองตรุด จังหวัดตรัง. วารสารวิทยาลัยบรมราชชนนีอุตรดิตถ์, 11(1), 37-51.
ไพรัช คําพรมมา. (2563).รูปแบบการพัฒนาพฤติกรรม สุขภาพของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน ตำบลเหล่าอ้อย อำเภอร่องคํา จังหวัด กาฬสินธุ์. วารสารอนามัยสิ่งแวดล้อมและสุขภาพ ชุมชน, 5(2), 146-152.
รัชนี วิกล. (2560). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรม ส่งเสริมสุขภาพของอาสาสมัครสาธารณสุข ประจำหมู่บ้าน อำเภอเสลภูมิ จังหวัดร้อยเอ็ด. วิทยานิพนธ์ศึกษาศาสตร มหาบัณทิต (สาขา สุขศึกษา) คณะศึกษาศาสตร์, มหาวิทยาลัยรามคําแหง.
สมชาย นิลแก้ว และอมรศักดิ์ โพธิ์อ่ำ. (2563). การรับรู้ด้านสุขภาพที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมสุขภาพของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านเขตอำเภอปราสาท จังหวัดสุรินทร์. วารสารสาธารณสุขและวิทยาศาสตร์สุขภาพ, 3(3), 28-38.
สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดสมุทรสาคร. (2566). เอกสาร ประกอบการตรวจราชการ รอบที่ 2 ประจำปี งบประมาณ 2566. สมุทรสาคร: สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดสมุทรสาคร.
Bandura, A. (1977). Self-efficacy : Toward a unifying the try of behavioral change. New York: Psychological Review.
Best, John W. (1977). Research in education (3rd ed.). New Jersey: Prentice Hall. Cohen, J. (1992). A power primer. Psychological Bulletin, 112(1), 155-159.
Caplan, G. (1976). Support systems and community mental health: Lecture on concept development. New York: Behavioral Publication.
Pender, N.J., Murdaugh C.L.,& Parsons M. A. (2011). Health promotion in nursing practice (6thed.). New Jersey: Pearson/ Prentice Hall.
Polit, D. F., & Beck, C. T. (2008). Nursing research: Generating and assessing evidence for nursing practice (8th ed.). Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins.
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของศูนย์สนับสนุนบริการสุขภาพที่ 6
ข้อความที่ปรากฏในบทความแต่ละเรื่องในวารสารวิชาการเล่มนี้เป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียนแต่ละท่านไม่เกี่ยวข้องกับศูนย์สนับสนุนบริการสุขภาพที่ 6 และบุคลากรท่านอื่น ในศูนย์ฯ แต่อย่างใด ความรับผิดชอบองค์ประกอบทั้งหมดของบทความแต่ละเรื่องเป็นของผู้เขียนแต่ละท่าน หากมีความผิดพลาดใด ๆ ผู้เขียนแต่ละท่านจะรับผิดชอบบทความของตนเองแต่ผู้เดียว