ปัจจัยที่สัมพันธ์กับพฤติกรรมในการป้องกันโรคหลอดเลือดสมอง ในผู้ป่วย โรคความดันโลหิตสูง เขตพื้นที่ตําบลบางน้ําจืด อําเภอเมือง จังหวัดสมุทรสาคร
คำสำคัญ:
โรคความดันโลหิตสูง, โรคหลอดเลือดสมอง, พฤติกรรมการป้องกันโรคบทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงสํารวจ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพฤติกรรมการป้องกันโรคหลอดเลือดสมอง และศึกษาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการป้องกันโรคหลอดเลือดสมองของผู้ป่วยความดันโลหิตสูง ในเขตพื้นที่ตําบลบางน้ําจืด อําเภอเมือง จังหวัดสมุทรสาคร กลุ่มตัวอย่างกําหนดขนาดจากสูตรของ Taro Yamane ได้จํานวน 190 คน สุ่มตัวอย่างด้วยการสุ่มแบบโควต้า เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยเป็นแบบสอบถาม 3 ส่วน 1) ปัจจัย ส่วนบุคคล 2) พฤติกรรมการป้องกันโรคหลอดเลือดสมอง ด้านความรู้ ความเชื่อ และการปฏิบัติตัวเพื่อลดโอกาส เสี่ยงต่อการเกิดโรคหลอดเลือดสมอง 3) ประสบการณ์การได้รับข้อมูลข่าวสาร และแหล่งข้อมูลเกี่ยวกับโรค หลอดเลือดสมอง ได้ค่าความเชื่อมั่น (IOC) มากกว่า 0.8 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติ ค่าความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และสถิติสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ของเพียร์สัน และสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ Eta
ผลการวิจัยพบว่า ผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงมีพฤติกรรมการป้องกันโรคหลอดเลือดสมองด้านความรู้อยู่ใน ระดับปานกลาง ( = 9.32, SD.=1.52) ด้านความเชื่ออยู่ในระดับสูง (
= 16.48, SD.=2.26) และด้านการ ปฏิบัติเพื่อลดโอกาสเสี่ยงต่อการเกิดโรคหลอดเลือดสมองอยู่ในระดับปานกลาง (
= 12.10, (SD.=1.95) และ ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการป้องกันโรคหลอดเลือดสมอง ด้านความรู้ในการป้องกันโรคหลอดเลือด สมองของผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูง มีความสัมพันธ์กับสถานภาพสมรส ระดับการศึกษา อาชีพ การมีโรคร่วม และการได้รับข้อมูลเกี่ยวกับโรคหลอดเลือดสมอง อย่างมีนัยสําคัญทางสถิติ (p < 0.05) ด้านความเชื่อของผู้ป่วย โรคความดันโลหิตสูง มีความสัมพันธ์กับสถานภาพสมรส การมีโรคร่วม และการได้รับข้อมูลเกี่ยวกับโรคหลอดเลือดสมองอย่างมีนัยสําคัญทางสถิติ (p < 0.05) และการปฏิบัติเพื่อลดโอกาสเสี่ยงต่อการเกิดโรคหลอดเลือดสมอง มีความสัมพันธ์กับเพศ อายุ สถานภาพสมรส ระดับการศึกษา อาชีพ รายได้ ประวัติการรักษาโรคความดันโลหิตสูง ประวัติการสูบบุหรี่ และการได้รับข้อมูลเกี่ยวกับโรคหลอดเลือดอย่างมีนัยสําคัญทางสถิติ (p < 0.05)
ข้อเสนอแนะ ควรมีการรณรงค์ส่งเสริมผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงให้เกิดความตระหนักรู้เกี่ยวกับโรคหลอดเลือดสมอง จัดกิจกรรมการเรียนรู้และสื่อต่างๆ เพื่อให้เกิดความรู้ความเข้าใจและตระหนักรู้ในโรคหลอดเลือดสมองมากขึ้น
Downloads
References
Bureau of Noncommunicable Diseases, Department of Disease Control. (2023). Disease statistics. Bangkok: Ministry of Public Health. (in Thai). สำนักโรคไม่ติดต่อ, กรมควบคุมโรค. (2566). สถิติโรค. กรุงเทพฯ: กระทรวงสาธารณสุข.
Homkaenchan, Siriphan and Numkham, Lapatrada. (2023). Factors Related to Stroke Prevention Behaviors in People with Hypertension in Kluaymoung Public Health Service Center, Khelang Nakhon Municipality, Lampang Province. Journal of Public Health Research and Innovation. Vol.1 No.2 January-April 2023. (in Thai).
ศิริพันธ์ หอมแก่นจันทร์ และลภัสรดา หนุ่มคํา. (2566). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการป้องกัน โรคหลอดเลือดสอมงของผู้ป่วยโรคความดัน โลหิตสูง ศูนย์บริการสาธารณสุขบ้านกล้วยม่วง เทศบาลเมืองเขลางค์นคร จังหวัดลำปาง.วารสารวิจัยและนวัตกรรมทางสาธารณสุข.
Inteng, Bucsarakham and Chomson, Supatana. (2018). Factors affecting stroke prevention behavior in hypertensive patients at Muang Kao Subdistrict Health Promotion Hospital, Phichit Province. EAU Heritage Journal. Science and Technology. (in Thai).
บุษราคัม อินเต็ง, และสุพัฒนา คําสอน. (2562). ปัจจัยที่มีผล ต่อพฤติกรรมป้องกันโรคหลอดเลือดสมองใน ผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูง โรงพยาบาลส่งเสริม สุขภาพตำบลเมืองเก่า จังหวัดพิจิตร. วารสารวิชาการ มหาวิทยาลัยอีสเทิร์นเอเชีย. ฉบับวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี. (ออนไลน์). เข้าถึงเมื่อ 11 มิถุนายน 2567. เข้าถึงได้จาก: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/EAUHJSci/article/view/177130/129739.
Klinsakorn, Chuchart and saetan, Suitin. (2020). Factors related to self-protective behavior of stroke with controlled hypertention patients who Live in Danchang District, Suphanburi Province. Journal of Council of Community Public Health. (in Thai).
ชูชาติ กลิ่นสาคร และสุ่ยถิน แซ่ตัน. (2563). ปัจจัยที่มี ความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการป้องกันตนเอง จากโรคหลอดเลือดสมองของผู้ป่วยโรคความดัน โลหิตสูงที่สามารถควบคุมระดับความดันโลหิตได้ อำเภอด่านช้าง จังหวัดสุพรรณบุรี. วารสารสภาสาธารณชุมชน.
Mackay, J., and Mensah, G. A. (2015). The atlas of heart disease and stroke. (Online). (2024, June 20). Available from: www.who.int/cardiovasculardiseases/resources/atlas/en.htm.
Ministry of Public Health, Department of Disease Control. (2018). Strategic Plan for Good Health and Thai Lifestyle 2017-2026. Bangkok: Ministry of Public Health. (in Thai).
กระทรวงสาธารณสุข, กรมควบคุมโรค. (2561). แผนยุทธศาสตร์ สุขภาพดี วิถีชีวิตไทย พ.ศ.2560-2569. กรุงเทพฯ: กระทรวงสาธารณสุข.
Ministry of Public Health, Department of Disease Control, Non-Communicable Disease Information Center. (2017). Survey report: Risky behaviors for non-communicable diseases and injuries 2017. Bangkok: Ministry of Public Health. (in Thai).
กระทรวงสาธารณสุข, กรมควบคุมโรคศูนย์ข้อมูลโรคไม่ติดต่อ. (2560).รายงานผลการสํารวจ: พฤติกรรมเสี่ยงโรคไม่ติดต่อและการบาดเจ็บ พ.ศ. 2560. กรุงเทพฯ: กระทรวงสาธารณสุข.
Ministry of Public Health, Office of Policy and Strategy. (2019). Good Health Thai Way. Bangkok: Ministry of Public Health. (in Thai).
กระทรวงสาธารณสุข, สำนักนโยบายและยุทธศาสตร์. (2562). สุขภาพดีวิถีไทย. กรุงเทพฯ: กระทรวงสาธารณสุข.
Mueanmee, Wasana. (2015). Factors affecting the behavior of stroke prevention in hypertensive patients in Bang Rakam District, Phitsanulok Province. Journal of Nursing and Health. (in Thai).
วาสนา เหมือนมี. (2559). ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรม การป้องกันโรคหลอดเลือดสมองของผู้ป่วยโรค ความดันโลหิตสูง อำเภอบางระกำ จังหวัดพิษณุโลก. วารสารการพยาบาลและสุขภาพ.
Nilnate, N, Jirapornkul, C., Maneenin, N. (2018). Factors Associated with Stroke in Hypertensive Patients, Buengkan Province. Journal of Health Education. (in Thai).
ณฐกร นิลเนตร, ชนัญญา จิระพรกุล, และเนาวรัตน์ มณีนิล. (2561). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการเกิดโรคหลอด เลือดสมองของผู้ป่วยความดันโลหิตสูงในพื้นที่จังหวัดบึงกาฬ. วารสารสุขศึกษา.
Pakdevong, N. (2016). Factors predicting blood pressure control in hypertensive patients receiving treatment at a community hospital. Journal of Nursing and Therapeutic Care. (in Thai).
น้ำอ้อย ภักดีวงศ์. (2559). ปัจจัยทํานายการควบคุมความ ดันโลหิตของผู้เป็นความดันโลหิตสูงที่มารับการ รักษาที่โรงพยาบาลชุมชนแห่งหนึ่ง. วารสารการพยาบาลและการดูแลสุขภาพ.
Panthong, Wutthichai and Saiyot, Rattana. (2524). Factors Associated with Cerebrovascular Disease in Patients with Diabetes and Hypertension at Srinarong Hospital. Regional Health Promotion Center 9 Journal. Vol. 18 No. 1 January-April 2024. (in Thai).
วุฒิชัย แป้นทอง และรัตนา สายยศ. (2567). ปัจจัยที่มี ความสัมพันธ์กับการเกิดโรคหลอดเลือดสมอง ในผู้ป่วยโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูง โรงพยาบาลศรีณรงค์. วารสารศูนย์อนามัยที่ 9. (ออนไลน์). เข้าถึงเมื่อ 11 มิถุนายน 2567. เข้าถึงได้จาก: https://he02.tci-thaijo.org/index.php/RHPC9Journal/article/view/265574/181532.
Thijayang, Sutassaya. (2016). Factors affecting stroke prevention behavior in stroke risk group patients.Master's thesis. Bangkok: Christian University. (in Thai).
สุทัสสา ทิจะยัง. (2559). ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมการป้องกันโรคหลอดเลือดสมองในผู้ป่วยกลุ่มเสี่ยงโรคหลอดเลือดสมอง. วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยคริสเตียน.
Suriya Lakam. (2017). The relationship between health belief perception and stroke prevention behavior in high-risk patients in Nuea Mueang Subdistrict, Mueang District, Roi Et Province. Journal of the police nurses. (in Thai).
สุริยา หล้าก่ำ. (2560). ความสัมพันธ์ระหว่างการรับรู้ความเชื่อด้านสุขภาพและพฤติกรรมการป้องกันโรคหลอดเลือด สมองในผู้ป่วยกลุ่มเสี่ยงสูง ตำบลเหนือเมือง อำเภอเมือง จังหวัดร้อยเอ็ด. วารสารพยาบาลตำรวจ.
Saeko, Umaporn. (2019). A Study of Stroke Awareness among Patients at Risk of Stroke in Bangkok Metropolitan. Master's thesis, Nursing Science Program, Faculty of Nursing, Chulalongkorn University.
อุมาพร แซ่กอ. (2562). การศึกษาความตระหนักรู้เกี่ยวกับโรคหลอดเลือดสมองของผู้ป่วยกลุ่มเสี่ยง. วิทยานิพนธ์ ปริญญามหาบัณฑิต, สาขาพยาบาลศาสตร์ คณะพยาบาลศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
Wahab, et al. (2018). Awareness of warning signs among suburban Nigerians at high risk for stroke is poor: a cross-sectional study. BMC Neurol.
Wyatt, S. B., et al. (2018). Prevalence, Awareness, Treatment, and Control of Hypertension in the Jackson Heart Study. Hypertension.
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของศูนย์สนับสนุนบริการสุขภาพที่ 6
ข้อความที่ปรากฏในบทความแต่ละเรื่องในวารสารวิชาการเล่มนี้เป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียนแต่ละท่านไม่เกี่ยวข้องกับศูนย์สนับสนุนบริการสุขภาพที่ 6 และบุคลากรท่านอื่น ในศูนย์ฯ แต่อย่างใด ความรับผิดชอบองค์ประกอบทั้งหมดของบทความแต่ละเรื่องเป็นของผู้เขียนแต่ละท่าน หากมีความผิดพลาดใด ๆ ผู้เขียนแต่ละท่านจะรับผิดชอบบทความของตนเองแต่ผู้เดียว
