อุปสรรคในกระบวนการบังคับใช้พระราชบัญญัติสถานพยาบาล พ.ศ. 2541 เพื่อควบคุมการโฆษณาสถานพยาบาล ในกรุงเทพมหานคร

บทคัดย่อ

การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่ส่งผลต่อการบังคับใช้กฎหมายเพื่อควบคุมการโฆษณาสถานพยาบาล ซึ่งปัจจุบันยังมีปัญหาและอุปสรรคในการควบคุมการโฆษณาในสถานพยาบาล โดยศึกษาในสถานพยาบาลประเภทที่ไม่รับผู้ป่วยไว้ค้างคืน (คลินิก) สาขาเวชกรรมที่มีบริการห้องผ่าตัดในเขตกรุงเทพมหานครโดยเก็บข้อมูลจากโฆษณาที่มาขออนุมัติโฆษณาต่อกรมสนับสนุนบริการสุขภาพ และการเก็บรวบรวมข้อมูลคดีการเปรียบเทียบปรับการฝ่าฝืนการโฆษณาในช่วงระยะเวลา 1 ปี (ตุลาคม 2554 ถึง กันยายน 2555)
ผลการศึกษาพบว่า สถานพยาบาลที่มาขออนุมัติการโฆษณาสถานพยาบาล มีทั้งหมดจำนวน 2,556 แห่งมีการโฆษณาหรือประกาศเกี่ยวกับสถานพยาบาลส่วนใหญ่เป็นไปตามข้อกำหนดของกฎหมาย ไม่เข้าข่ายการฝ่าฝืนการโฆษณาสถานพยาบาล จำนวน 1,556 แห่ง คิดเป็นร้อยละ 60.88 และสถานพยาบาลกลุ่มเสี่ยงที่เข้าข่ายการฝ่าฝืนการโฆษณาสถานพยาบาล จำนวน 1,000 แห่ง คิดเป็นร้อยละ 39.12 โดยลักษณะเนื้อหาการโฆษณาที่ฝ่าฝืนกฎหมายมากที่สุด คือ ข้อ 7(1) การโฆษณาหรือประกาศอันเป็นเท็จหรือไม่มีมูลความจริงโอ้อวดเกินจริง หลอกลวงปกปิดความจริง จำนวน 330 แห่ง คิดเป็นร้อยละ 33.0 รองลงมาคือ ข้อ 7(2) การโฆษณาหรือประกาศที่ทำให้เข้าใจว่าในสถานพยาบาลมีผู้ประกอบวิชาชีพ บุคลากร เครื่องมือ เครื่องใช้ ยา เวชภัณฑ์ หรืออุปกรณ์ทางการแพทย์ จำนวน 255 แห่ง คิดเป็นร้อยละ 25.5 เมื่อวิเคราะห์การบังคับใช้กฎหมายเพื่อควบคุมการโฆษณาสถานพยาบาล ผลการศึกษาชี้ให้เห็นว่า สาเหตุที่ส่งผลกระทบต่อการบังคับใช้กฎหมาย ประกอบด้วย5 ปัจจัย ได้แก่ ปัจจัยจากตัวบทกฎหมาย ปัจจัยด้านการบังคับใช้กฎหมายของพนักงานเจ้าหน้าที่ ปัจจับด้านองค์กร ปัจจัยด้านพฤติกรรมผู้รับบริการ และปัจจัยสภาพแวดล้อมและธุรกิจบริการทางการแพทย์ การศึกษาอุปสรรคในการบังคับใช้กฎหมายโฆษณาเพื่อคุ้มครองผู้บริโภคและคุ้มครองสิทธิประโยชน์ของประชาชนได้อย่างเป็นระบบและมีประสิทธิภาพสูงที่สุด