https://he05.tci-thaijo.org/index.php/WESR <p>วารสารรายงานการเฝ้าระวังทางระบาดวิทยาประจำสัปดาห์ (WESR) เป็นวารสารด้านสาธารณสุขของประเทศไทย จัดทำโดยกองระบาดวิทยา กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข ประเทศไทย มีเป้าหมายเพื่อเผยแพร่การค้นพบด้านสาธารณสุขที่จำเป็น แก้ไขความคลาดเคลื่อนของข้อมูล บทความวิชาการด้านการเฝ้าระวัง ป้องกัน ควบคุมโรคและภัยสุขภาพ ภาพรวมของสถานการณ์โรคในระดับท้องถิ่นและระดับชาติ อย่างถูกต้องและทันท่วงที</p> Division of Epidemiology, Department of Disease Control, Ministry of Public Health th-TH รายงานการเฝ้าระวังทางระบาดวิทยาประจำสัปดาห์ 0125-7447 <p>1. เนื้อหาและข้อมูลในบทความที่ลงพิมพ์กับ WESR ถือเป็นข้อคิดเห็น และความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรงซึ่งกองบรรณาธิการวารสารไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย หรือร่วมรับผิดชอบใด ๆ<br />2. บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ใน WESR ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารวิชาการ หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนหนึ่ง ส่วนใดไปเผยแพร่ กรุณาอ้างอิงบทความนั้น ๆ</p> https://he05.tci-thaijo.org/index.php/WESR/article/view/3971 <p>-</p> กองระบาดวิทยา กรมควบคุมโรค Copyright (c) 2025 รายงานการเฝ้าระวังทางระบาดวิทยาประจำสัปดาห์ https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 2025-01-13 2025-01-13 56 1 1 6 10.59096/wesr.v56i1.3971 https://he05.tci-thaijo.org/index.php/WESR/article/view/4111 <p>กรมควบคุมโรค ได้รับรายงานเหตุการณ์ โรค และภัยสุขภาพที่สำคัญ ผ่านโปรแกรมการตรวจสอบข่าวการระบาด กรมควบคุมโรค จากเครือข่ายงานสาธารณสุขทั่วประเทศ ดังนี้<br /><br /><strong>สถานการณ์ในประเทศ</strong></p> <p>1. การบาดเจ็บจากการจราจรทางถนน ในจังหวัดชุมพรและสุราษฎร์ธานี</p> <p>2. การประเมินความเสี่ยงของการระบาดของฮิวแมนเมตานิวโมไวรัส (Human metapneumovirus: hMPV) ในประเทศไทย</p> <p>3. สถานการณ์โรคและภัยที่น่าสนใจ --&gt; สถานการณ์อุบัติเหตุทางถนนช่วงเทศกาลปีใหม่ 2568, สถานการณ์โรคไอกรน</p> <p><strong>สถานการณ์ต่างประเทศ</strong></p> <p><span style="font-size: 0.875rem;">1. ข้อมูลการเฝ้าระวังของศูนย์ควบคุมและป้องกันโรคแห่งสหรัฐอเมริกา (CDC) พบอุบัติการณ์โรคทูลารีเมีย (tularemia)</span><span style="font-size: 0.875rem;">ในสหรัฐฯ เพิ่มสูงขึ้น</span></p> <p><span style="font-size: 0.875rem;">2. การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อทางเดินหายใจในช่วงฤดูหนาวของประเทศจีน</span></p> ทีมสรุปสถานการณ์โรคและภัยประจำสัปดาห์ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข Copyright (c) 2025 รายงานการเฝ้าระวังทางระบาดวิทยาประจำสัปดาห์ https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 2025-01-23 2025-01-23 56 1 1–4 1–4 10.59096/wesr.v56i1.4111 https://he05.tci-thaijo.org/index.php/WESR/article/view/3254 <p><strong>ความเป็นมา </strong><strong>:</strong> วันที่ 31 พฤษภาคม 2567 สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดชัยภูมิ (สสจ.ชัยภูมิ) ได้รับแจ้งจากโรงพยาบาลหนองบัวแดง (รพ.หนองบัวแดง) พบผู้ป่วยสงสัยอาหารเป็นพิษจากการรับประทานเห็ดพิษ 5 รายเข้ารับการรักษาที่ รพ.หนองบัวแดง เมื่อวันที่ 29 พฤษภาคม 2567 ทีมปฏิบัติการสอบสวนควบคุมโรค สสจ.ชัยภูมิ จึงสอบสวนโรคในวันที่ 2 มิถุนายน 2567 เพื่อยืนยันการระบาด/การวินิจฉัยโรค ทราบการกระจายตัวของโรคและปัจจัยเสี่ยง และหาแนวทางการป้องกันควบคุมโรค</p> <p><strong>วิธีการศึกษา </strong><strong>:</strong> ศึกษาระบาดวิทยาเชิงพรรณนา โดยสัมภาษณ์ผู้ป่วย 5 ราย ทีมดูแลรักษา รพ.หนองบัวแดง ทบทวนเวชระเบียนผู้ป่วย ค้นหาผู้ป่วยรายใหม่เพิ่มเติมตามนิยามผู้ป่วย ช่วงวันที่ 1 พฤษภาคม–6 มิถุนายน 2567 ในพื้นที่หมู่ 5, 6, 7 และ 19 ต.หนองบัวแดง อ.หนองบัวแดง ศึกษาทางห้องปฏิบัติการ และศึกษาด้านสิ่งแวดล้อม</p> <p><strong>ผลการศึกษา</strong><strong> :</strong> พบการระบาดเป็นกลุ่มก้อนผู้ป่วยเข้าข่ายของโรคอาหารเป็นพิษจากเห็ดพิษใน ต.หนองบัวแดง อ.หนองบัวแดง จ.ชัยภูมิ จำนวน 5 ราย เป็นเพศชาย 2 ราย เพศหญิง 3 ราย อายุมัธยฐาน 53 ปี (ต่ำสุด-สูงสุด=46-61 ปี) มัธยฐานระยะฟักตัว 1 ชั่วโมง 52 นาที (ต่ำสุด-สูงสุด = 1-3 ชั่วโมง) ไม่มีผู้เสียชีวิต โดยมีอาการคลื่นไส้อาเจียนเป็นส่วนใหญ่ รองลงมาเป็นวิงเวียนศีรษะ และปวดศีรษะ ทุกรายหายป่วยเป็นปกติ สาเหตุเกิดจากรับประทานเห็ดสกุล <em>Scleroderma</em> ปัจจัยเสี่ยงในการเกิดเหตุการณ์นี้ คือ ผู้เก็บเห็ดขาดความรู้และประสบการณ์ในการเก็บเห็ดป่า ทั้งนี้ไม่พบผู้ป่วยรายใหม่เพิ่มเติมจากการค้นหาในครอบครัวและในชุมชน</p> <p><strong>ข้อเสนอแนะ </strong><strong>:</strong> เน้นเครือข่ายอาสาสมัครสาธารณสุขเฝ้าระวังโรคอาหารเป็นพิษจากเห็ดพิษในชุมชนอย่างต่อเนื่องในช่วงฤดูฝนของทุกปี โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลสำรองผงถ่านชาร์โคลไว้ในคลังยาเพื่อเตรียมพร้อมในการปฐมพยาบาลผู้ป่วยเบื้องต้น สื่อสารให้ความรู้เรื่องเห็ดพิษแก่ประชาชนและควรติดป้ายแจ้งเตือนทุกเส้นทางขึ้นไปเก็บเห็ด และควรทำการศึกษาพฤติกรรมเสี่ยง/ความมั่นใจในการเก็บเห็ดบนภูเขียวของประชาชนเพิ่มเติม เพื่อใช้เป็นข้อมูลป้องกันไม่ให้เกิดเหตุการณ์ซ้ำอีกในพื้นที่นี้ และขยายผลต่อในพื้นที่เสี่ยงของจังหวัดชัยภูมิ</p> ศุภพงศ์ ไชยมงคล สะใบทอง หาญบุ่งคล้า Copyright (c) 2025 รายงานการเฝ้าระวังทางระบาดวิทยาประจำสัปดาห์ https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 2025-01-30 2025-01-30 56 1 1 14 10.59096/wesr.v56i1.3254 https://he05.tci-thaijo.org/index.php/WESR/article/view/3791 <p><strong>ความเป็นมา</strong> : โรคบรูเซลโลสิส เป็นโรคติดต่อจากสัตว์สู่คน ที่พบได้ทั่วโลก รวมถึงประเทศไทย วัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการกระจายทางระบาดวิทยา ปัจจัยเสี่ยง และนำเสนอแนวทางการป้องกันและควบคุมโรคบรูเซลโลสิสในประเทศไทย</p> <p><strong>วิธีการศึกษา</strong> : เป็นการศึกษาเชิงพรรณนาและเชิงวิเคราะห์สถานการณ์โรคบรูเซลโลสิสในประเทศไทย ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2546-2565 โดยใช้ข้อมูลจากรายงานการสอบสวนโรค บทความวิชาการ ระบบรายงานผู้ป่วยด้วยโรคที่เฝ้าระวังทางระบาดวิทยา (รง. 506) และระบบการเฝ้าระวังเหตุการณ์โรคบรูเซลโลสิส</p> <p><strong>ผลการศึกษา</strong> : ระหว่างปี พ.ศ. 2546–2565 มีผู้ป่วยโรคบรูเซลโลสิสสะสม 390 ราย และเสียชีวิต 5 ราย จำนวนผู้ป่วยมีการเปลี่ยนแปลงขึ้นลง โดยมีอัตราสูงสุดในช่วงปี พ.ศ. 2548–2550 (47, 43 และ 31 ราย ตามลำดับ) ก่อนจะลดลงและเพิ่มขึ้นอีกในบางปี เช่น พ.ศ. 2552, 2556, 2561 และ 2565 (24, 29, 36 และ 33 ราย ตามลำดับ) ปีที่มีจำนวนผู้ป่วยต่ำที่สุด คือ พ.ศ. 2557 (4 ราย) การกระจายตัวของผู้ป่วยพบในทุกภูมิภาค โดยภาคกลางมีจำนวนสูงสุด 222 ราย ภาคเหนือ 87 ราย ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ 65 ราย และภาคใต้ 16 ราย จังหวัดที่พบผู้ป่วยมากที่สุด ได้แก่ กาญจนบุรี (71 ราย) นครราชสีมา (44 ราย) และจันทบุรี (36 ราย) ผู้ป่วยส่วนใหญ่เป็นเพศชาย มีอัตราส่วนเพศชายต่อเพศหญิงเท่ากับ 1.64 : 1 ส่วนใหญ่มีสัญชาติไทย (ร้อยละ 94.87) ผู้ป่วยมีอายุระหว่าง 1–91 ปี โดยช่วงอายุที่พบมากที่สุด คือ 45–54 ปี (78 ราย) อาชีพที่เกี่ยวข้องกับการเลี้ยงสัตว์หรือชำแหละสัตว์มีความเสี่ยงสูงสุด (ร้อยละ 51.54) รองลงมา คือ เกษตรกร (ร้อยละ 9.49) และผู้รับจ้าง (ร้อยละ 7.44) ในด้านอาการของผู้ป่วย ส่วนใหญ่มีไข้สูง (ร้อยละ 77.13) ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ (ร้อยละ 65.43) และไข้ เป็น ๆ หาย ๆ (ร้อยละ 57.45) ผู้ป่วยส่วนใหญ่ติดเชื้อบรูเซลลาโดยไม่ทราบสายพันธุ์ (ร้อยละ 57.95) และสายพันธุ์ที่พบมากที่สุด คือ <em>B. melitensis</em> (ร้อยละ 19.49) สัตว์รังโรคที่เป็นปัจจัยเสี่ยงหลัก ได้แก่ แพะ (ร้อยละ 66.67) ปัจจัยเสี่ยงหลักของการติดเชื้อ ได้แก่ การสัมผัสสัตว์ขณะเลี้ยงสัตว์ (ร้อยละ 69.43) การล้วงรกหรือช่วยทำคลอด (ร้อยละ 37.99) และการไม่สวมถุงมือขณะปฏิบัติงาน (ร้อยละ 29.26) ผู้ป่วยส่วนใหญ่ (ร้อยละ 65.38) อาศัยในพื้นที่ที่มีการระบาดของโรคในสัตว์ สะท้อนถึงความสัมพันธ์ระหว่างการติดเชื้อในมนุษย์กับการระบาดในสัตว์รังโรค</p> <p><strong>สรุปและข้อเสนอแนะ</strong> : โรคบรูเซลโลสิสยังคงเป็นปัญหาสาธารณสุขที่สำคัญในประเทศไทย การป้องกันและควบคุมโรคจำเป็นต้องอาศัยความร่วมมือจากทุกภาคส่วน ทั้งในด้านการเฝ้าระวังโรคในสัตว์ การให้ความรู้แก่ประชาชนเกี่ยวกับโรค และการส่งเสริมสุขอนามัยส่วนบุคคล</p> ธีรศักดิ์ ชักนำ สุธิดา ม่วงน้อยเจริญ เฮิร์น Copyright (c) 2025 รายงานการเฝ้าระวังทางระบาดวิทยาประจำสัปดาห์ https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 2025-01-14 2025-01-14 56 1 1 12 10.59096/wesr.v56i1.3791 https://he05.tci-thaijo.org/index.php/WESR/article/view/4154 <p><strong><u>สรุปสาระสำคัญ </u></strong></p> <p>- ระหว่างวันที่ 3 พฤศจิกายน 2567–15 มกราคม 2568 พบผู้เสียชีวิตที่คาดว่าอาจเกี่ยวเนื่องกับภาวะอากาศหนาว 12 ราย <br>ซึ่งสูงกว่าปีที่ผ่านมา แต่ยังคงต่ำกว่าค่ามัธยฐานย้อนหลัง 5 ปี</p> <p>- ผู้เสียชีวิตส่วนใหญ่อยู่ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และอายุเฉลี่ยของผู้เสียชีวิตอยู่ที่ 59 ปี โดยกลุ่มอายุที่พบผู้เสียชีวิตมากที่สุด คือ ช่วงอายุ 45-59 ปี คิดเป็นร้อยละ 41.67</p> สุพรรษา สุริยะ จิราภรณ์ พรมมงคล ฤทธิไกร นามเกษ ศุภณัฐ วงศานุพัทธ์ Copyright (c) 2025 รายงานการเฝ้าระวังทางระบาดวิทยาประจำสัปดาห์ https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 2025-01-28 2025-01-28 56 1 1 4 10.59096/wesr.v56i1.4154 https://he05.tci-thaijo.org/index.php/WESR/article/view/4156 <p>-</p> กลุ่มพัฒนาระบบข่าวกรองและเฝ้าระวังโรคไม่ติดต่อ Copyright (c) 2025 รายงานการเฝ้าระวังทางระบาดวิทยาประจำสัปดาห์ https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 2025-01-29 2025-01-29 56 1 1 6 10.59096/wesr.v56i1.4156 https://he05.tci-thaijo.org/index.php/WESR/article/view/3894 <ul> <li>ตั้งแต่ช่วงปลายเดือนธันวาคม 2567 ถึงวันที่ 8 มกราคม 2568 มีรายงานข่าวเกี่ยวกับระบบแจ้งเตือนโรคและภัยสุขภาพในสาธารณรัฐประชาชนจีน จำนวน 11 เหตุการณ์ จากโรคไข้หวัดใหญ่ โควิด 19 และฮิวแมนเมตะนิวโมไวรัส (Human Metapneumovirus)</li> <li>รูปแบบการเกิดโรคระบบทางเดินหายใจเฉียบพลันในช่วง 2 ปีที่ผ่านยังมีลักษณะคล้ายเดิม แต่ในปี พ.ศ. 2567 มีการแพร่กระจายของเชื้อก่อโรคที่หลากหลายมากขึ้น ซึ่งอาจเป็นผลจากการเฝ้าระวังเชื้อที่มีความครอบคลุมทั้งชนิดของเชื้อก่อโรคและในหลายพื้นที่มากขึ้น</li> <li>ทางการจีน ยืนยันว่าระบบสาธารณสุขของสาธารณรัฐประชาชนจีนไม่ได้รับภาระหนัก และอัตราการเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลต่ำกว่าปีก่อน</li> </ul> เสาวพักตร์ ฮิ้นจ้อย Copyright (c) 2025 รายงานการเฝ้าระวังทางระบาดวิทยาประจำสัปดาห์ https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 2025-01-13 2025-01-13 56 1 1 3 10.59096/wesr.v56i1.3894