การพัฒนารูปแบบการเสริมสร้างความเข้มแข็งของครอบครัว 3 มิติ (สังคม สุขภาพ เศรษฐกิจ) ต่อคุณภาพชีวิตประชาชน ประเทศไทย
คำสำคัญ:
ครอบครัว, คุณภาพชีวิต, การเสริมสร้างความเข้มแข็งของครอบครัว 3 มิติ, การวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วมบทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาและประเมินประสิทธิผลของรูปแบบการเสริมสร้างความเข้มแข็งของครอบครัว 3 มิติ (สังคม สุขภาพ เศรษฐกิจ) ต่อคุณภาพชีวิตประชาชนในประเทศไทย เป็นการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม ดำเนินการระหว่าง เดือนมกราคมถึงธันวาคม 2566 ในพื้นที่ 4 ภูมิภาค ได้แก่ จังหวัดพิษณุโลก กาฬสินธุ์ ระยอง และระนอง กลุ่มตัวอย่าง ประกอบด้วยบุคคลในครอบครัว จำนวน 206 ครัวเรือน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วยแบบสอบถามข้อมูลทั่วไป แบบประเมินความต้องการความช่วยเหลือใน 3 มิติ และแบบวัดคุณภาพชีวิตฉบับภาษาไทย(แบบย่อ) ผลการศึกษา พบว่า กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่เป็นผู้อาศัยในครอบครัว (ร้อยละ 68.00) อายุเฉลี่ย 50.36 ปี มีความต้องการการช่วยเหลือด้านการศึกษามากที่สุด (ร้อยละ 75.20) รองลงมา คือด้านอาชีพ (ร้อยละ 40.80) และด้านที่อยู่อาศัย (ร้อยละ 40.30) ส่วนใหญ่ไม่เคยได้รับการตรวจสุขภาพประจำปี (ร้อยละ 78.60) และเลือกใช้บริการที่โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล (ร้อยละ 68.00) หลังการดำเนินงานตามรูปแบบที่พัฒนาขึ้น พบว่าคุณภาพชีวิตของกลุ่มตัวอย่างดีขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติในทุกด้าน ได้แก่ ด้านสุขภาพกาย (Z = 3.00, p < 0.001) ด้านจิตใจ (Z = 5.488, p < 0.001) ด้านสัมพันธภาพทางสังคม (Z = -2.646, p = 0.004) ด้านสิ่งแวดล้อม (Z = 1.155, p < 0.001) และคุณภาพชีวิตโดยรวม (Z = 2.50, p = 0.006) ผลการศึกษานี้แสดงให้เห็นว่า การบูรณาการการช่วยเหลือครอบครัวใน 3 มิติ (สังคม สุขภาพ เศรษฐกิจ) โดยการมีส่วนร่วมของภาคีเครือข่ายทั้งภาครัฐ จิตอาสา และผู้นำชุมชน สามารถเสริมสร้างความเข้มแข็งและยกระดับคุณภาพชีวิตของครอบครัวไทยได้อย่างมีประสิทธิผล
Downloads
เอกสารอ้างอิง
Chiangkul W. Family Institution: Roles and Functions in Thai Society. Bangkok: Chulalongkorn University Press; 2020. [in Thai].
Sirisuntorn W, Wimolwattrawetee T, Nilpraphan A. The Impact of Social and Economic Changes on Thai Families. Journal of Social Sciences and Humanities 2021; 47(1): 127-146. [in Thai].
Department of Women's Affairs and Family Institution. Report on the Situation of Thai Families 2021. Bangkok: Ministry of Social Development and Human Security; 2021. [in Thai].
Nintajun P, Nilpat P, Satyavivat W. Violence in Thai Families: Situations, Causes and Prevention Guidelines. Journal of Public Health Nursing 2020; 34(3): 1-18. [in Thai].
Phupaiboon R, Piasue N, Phuwararavutipanich W. Factors Affecting Thai Family Strength. Journal of Health Science Research 2021; 15(2): 42-57. [in Thai].
Punpeung S, Tangchitpiboon K, Sanphuwan M. Strategies for Promoting Thai Family Well-being in the Digital Era. Nakhon Pathom: Institute for Population and Social Research, Mahidol University; 2020. [in Thai].
Ministry of Social Development and Human Security. Policies and Strategies for Family Institution Development 2017-2021. Bangkok: Ministry of Social Development and Human Security; 2017. [in Thai].
Pananakonsap W, Tiantavorn W, Chantrapornsri W. Evaluation of Policy Implementation and Strategic Development of Family Institutions. Journal of Social Science and Buddhist Anthropology 2020; 5(9): 357-371. [in Thai].
Kesboonchoo Mead J, Lertratana P, Amnajsatitsue K. Development of a Participatory Family Strengthening Model. Journal of Nursing Science 2021; 39(2): 152-165. [in Thai].
Potiwetchakul S, Pariyatruek P, Hormsinthu P. Sustainable Family Quality of Life Development: Concepts and Applications. Journal of Public Health, Burapha University 2020; 15(1): 211-222. [in Thai].
World Health Organization. WHOQOL-BREF: Introduction, administration, scoring and generic version of the assessment. Geneva: World Health Organization; 2016.
Chungsatiensap K, Saengthongkham P, Suwannawat B. Participatory Action Research for Community Well-being Development. Nonthaburi: Society and Health Research Institute; 2020. [in Thai].
Khamhom R, Sombat L, Yodkamonsat S. Family and Community Participation in Quality of Life Development: A Case Study of Communities in Northeastern Thailand. Journal of Social Work 2020; 28(2): 67-88. [in Thai].
Somboonburana S, Tangsukruthai P, Wiriyayuttakorn S. Integrated Work for Family Quality of Life Development: Lessons from Pilot Projects. Journal of Social Development 2021; 23(2): 119-138. [in Thai].
Office of the National Economic and Social Development Council. Report on the Situation of Thai Population 2020. Bangkok: Office of the National Economic and Social Development Council; 2020. [in Thai].
Kamlueang S, Tansirikongkol W, Rujiranukul P. Factors Affecting Thai Family Strength in the Digital Era. KKU Research Journal of Humanities and Social Sciences 2021; 41(1): 59-76. [in Thai].
Bank of Thailand. Report on Thai Household Economic Conditions 2022. Bangkok: Bank of Thailand; 2022. [in Thai].
Ministry of Public Health. Report on the Situation of Annual Health Check-ups among Thai Population 2021. Nonthaburi: Ministry of Public Health; 2021. [in Thai].
Health Systems Research Institute. Access to Primary Health Care Services in Thailand: Situation and Policy Recommendations. Nonthaburi: Health Systems Research Institute; 2022. [in Thai].
World Health Organization. Quality of life assessment (WHOQOL): position paper from the World Health Organization. Soc Sci Med 2020; 41(10): 1403-1409.
Promchan N, Kasemkitwattana S, Sukprangprom S. The Relationship between Housing Environment and Quality of Life of Thai Families. Journal of Public Health 2020; 29(4): 744-757. [in Thai].
Wanpen W, Thaweechip N, Pakdee A. Integration of Multi-dimensional Assistance for Family Quality of Life Development in Communities: A Case Study of Samut Sakhon Province. Journal of Public Health Nursing 2021; 35(2): 90-107. [in Thai].
United Nations. Transforming our world: the 2030 Agenda for Sustainable Development [online] 2022 [cited 2023 Dec 15]. Available from: https://sdgs.un.org/2030agenda
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ตีพิมพ์ในวารสารนี้เป็นลิขสิทธิ์ของผู้เผยแพร่ ภายใต้สัญญาอนุญาต Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0) ท่านสามารถอ่านและใช้งานบทความเหล่านี้เพื่อวัตถุประสงค์ทางวิชาการ เช่น การสอน การวิจัย หรือการอ้างอิง โดยต้องให้เกียรติแก่ผู้เขียนและวารสารอย่างเหมาะสม ห้ามนำบทความไปใช้หรือดัดแปลงโดยไม่ได้รับอนุญาต ข้อความที่แสดงในบทความเป็นความคิดเห็นของผู้เขียนแต่เพียงผู้เดียว ผู้เขียนมีความรับผิดชอบอย่างเต็มที่ต่อเนื้อหาและความถูกต้องของบทความ การนำไปใช้ซ้ำหรือตีพิมพ์ซ้ำอื่นๆ ต้องได้รับอนุญาตจากวารสาร
