ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับภาวะเลือดออกในสมองของผู้ป่วยเด็กที่ได้รับบาดเจ็บสมองไม่รุนแรงในโรงพยาบาลเชียงรายประชานุเคราะห์
คำสำคัญ:
บาดเจ็บสมองไม่รุนแรง, เลือดออกในสมอง, PECARNบทคัดย่อ
ภูมิหลังและเหตุผล: ภาวะบาดเจ็บสมองจากอุบัติเหตุ เป็นสาเหตุหนึ่งที่สำคัญของการเสียชีวิตและพิการในไทย ผู้ป่วยเด็กที่บาดเจ็บสมองไม่รุนแรง การส่งเอกซเรย์คอมพิวเตอร์สมองเพื่อวินิจฉัยภาวะเลือดออกในสมอง ต้องคำนึงถึงความเสี่ยงของการสัมผัสรังสี และผลข้างเคียงจากการได้รับยาที่ทำให้สงบ การทราบถึงปัจจัยเสี่ยงของภาวะเลือดออกในสมอง
วัตถุประสงค์: ศึกษาถึงปัจจัยที่ส่งผลให้เกิดภาวะเลือดออกในสมองในผู้ป่วยเด็กที่ได้รับบาดเจ็บสมองไม่รุนแรง
วิธีการศึกษา: การศึกษานี้เป็นการศึกษาแบบกลุ่มประชากรย้อนหลัง (Retrospective cohort study) ผู้ป่วยเด็กที่ได้รับบาดเจ็บสมองไม่รุนแรง อายุน้อยกว่าหรือเท่ากับ 15 ปี ซึ่งมีปัจจัยเสี่ยงต่อภาวะเลือดออกในสมองตามหลัก Pediatric Emergency Care Applied Research Network (PECARN) และปัจจัยอื่น ๆ ซึ่งได้รับการเอกซเรย์คอมพิวเตอร์สมองที่แผนกฉุกเฉิน โรงพยาบาลเชียงรายประชานุเคราะห์ จากข้อมูลบันทึกเวชระเบียนในโปรแกรม Docstation ตั้งแต่วันที่ 1 ตุลาคม พ.ศ. 2566 - 30 กันยายน พ.ศ. 2567 จำนวน 97 ราย นำมาหาปัจจัยเสี่ยงระหว่างกลุ่มผู้ป่วยเด็กที่ได้รับการบาดเจ็บสมองไม่รุนแรงที่มีภาวะเลือดออกในสมองกับกลุ่มที่ไม่พบภาวะเลือดออกในสมองด้วยสถิติ Fisher’s exact test, Mann-Whitney U test และ Multivariable logistic regression analysis กำหนดนัยสำคัญทางสถิติที่ p<0.05
ผลการศึกษา: ผู้ป่วยจำนวน 97 ราย มี 14 ราย มีภาวะเลือดออกในสมอง พบปัจจัยที่มีผลต่อภาวะเลือดออกในสมองอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ได้แก่ สงสัยฐานกะโหลกศีรษะแตก (RR 3.12, 95%CI 1.05-9.24, p=0.039), คะแนนความรู้สึกตัวของกลาสโกว (RR 5.15, 95%CI 1.18-22.51, p=0.029)
สรุปผลและข้อเสนอแนะ: ปัจจัยเสี่ยงที่มีผลต่อการเกิดภาวะเลือดออกในสมอง ในผู้ป่วยเด็กที่ได้รับบาดเจ็บสมองไม่รุนแรง อายุน้อยกว่าหรือเท่ากับ 15 ปี โรงพยาบาลเชียงรายประชานุเคราะห์ ได้แก่ ปัจจัยสงสัยฐานกะโหลกศีรษะแตกและคะแนนความรู้สึกตัวของกลาสโกวน้อยกว่า 15 มีความสัมพันธ์กับภาวะเลือดออกในสมองอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ข้อเสนอแนะในการทำวิจัยครั้งต่อไป ควรเพิ่มจำนวนกลุ่มตัวอย่าง โดยเฉพาะผู้ป่วยที่มีภาวะเลือดออกเพื่อเพิ่มความน่าเชื่อถือของการวิเคราะห์แบบ Multivariable ควรทำการศึกษาเชิง prospective และติดตามผลหลังจำหน่ายเพื่อประเมินผลระยะยาว และควรศึกษาผลของการใช้ PECARN rule แบบเต็มรูปแบบในโรงพยาบาลตติยภูมิและโรงพยาบาลชุมชน
Downloads
เอกสารอ้างอิง
Dewan M, Mummareddy N, Wellons J, Bonfield C. Epidemiology of global pediatric traumatic brain injury: qualitative review. World Neurosurg. 2016;91:497-509. doi:10.1016/j.wneu.2016.03.045
Division of Injury Prevention, Department of Disease Control, Ministry of Public Health. The situation of injury-related deaths among children in Thailand, 2018-2022. Nonthaburi: Ministry of Public Health; 2022. [in Thai].
Peden M, Oyegbite K, Ozanne-Smith J, Hyder AA, Branche C, Rahman AF, et al. World report on child injury prevention. Geneva: World Health Organization; 2008.
Chen CC, Chen CP, Chen CH, Hsieh YW, Chung CY, Liao CH. Predictors of in-hospital mortality for school-aged children with severe traumatic brain injury. Brain Sci 2021; 11(2):136. doi:10.3390/brainsci11020136.
Tunthanathip T, Phuenpathom N. Impact of road traffic injury to pediatric traumatic Brain Injury in Southern Thailand. J Neurosci Rural Pract 2017;8(4):601-8. doi:10.4103/jnrp.jnrp_381_17
Kupper L. CDC’s report to Congress on the Management of TBI in Children. [Internet]. 2018 [cited 2025 Feb 9]. Available from: https://www.parentcenterhub.org/cdc-to-congress-on-management-of-tbi/
The Royal College of Neurological Surgeons of Thailand. Clinical practice guidelines for traumatic brain injury. Bangkok: Prosperous Plus; 2019. [in Thai]
Thai RSC. Accident statistics report for 77 provinces [Internet]. Bangkok: Thai RSC; 2025 [cited 2025 Feb 9]. Available from: http://www.thairsc.com/p77/index/57 [in Thai]
Brenner DJ. Estimating cancer risks from pediatric CT: Going from the qualitative to the quantitative. Pediatric Radiology 2002;32(4):228–31. doi:10.1007/s00247-002-0671-1
Brenner DJ, Hall EJ. Computed tomography — an increasing source of radiation exposure. N Engl J Med 2007;357(22):2277-84. doi: 10.1056/NEJMra072149.
Barzegari H, Masoumi K, Motamed H, Zohrevandi B, Zeynadini Meymand S. Comparing two different doses of intravenous midazolam in pediatric sedation and Analgesia. [Internet]. 2016;4(4):192-5. [cited 2025 Feb 9]. Available from: https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC5007910/
Bressan S, Romanato S, Mion T, Zanconato S, Da Dalt L. Implementation of Adapted PECARN Decision Rule for Children With Minor Head Injury in the Pediatric Emergency Department. Acad Emerg Med 2012;19(7):801–7. doi:10.1111/j.1553-2712.2012.01384.x
Kuppermann N, Holmes JF, Dayan PS, Hoyle JD, Atabaki SM, Holubkov R, et al. Identification of children at very low risk of clinically-important brain injuries after head trauma: A prospective cohort study. Lancet 2009;374(9696):1160–70. doi:10.1016/s0140-6736(09)61558-0
The Royal College of Neurological Surgeons of Thailand. Clinical practice guidelines for traumatic brain injury. Bangkok: Tana Press; 2013. [in Thai]
American College of Surgeons Committee on Trauma. Advanced trauma life support. 10th ed. Chicago: American College of Surgeons; 2018.
Lee LK, Monroe D, Bachman MC, Glass TF, Mahajan PV, Cooper A, et al. Isolated loss of consciousness in children with minor blunt head trauma. JAMA Pediatr 2014;168(9): 837-43. doi:10.1001/jamapediatrics.2014.361
Greenes DS, Schutzman SA. Clinical significance of scalp abnormalities in asymptomatic head-injured infants. Pediatr Emerg Care 2001;17(2):88–92. doi:10.1097/00006565-200104000-00002
Ak R, Çelik NB, Erdoğan HD, Karaküçük AY, Gökdoğan S, Korkmaz S, et al. Evaluation of three clinical decision rules in pediatric patients with minor head injury: Pecarn, Chalice and Chatch. Global EmergCrit Care 2023;2(2):33–40. doi:10.4274/globecc.galenos.2023.69885
Dayan PS, Holmes JF, Schutzman S, Schunk J, Lichenstein R, Foerster LA, et al. Risk of traumatic brain injuries in children younger than 24 months with isolated scalp hematomas. Ann Emerg Med 2014;64(2):153–62. doi:10.1016/j.annemergmed.2014.02.003
Osmond MH, Klassen TP, Wells GA, Davidson J, Correll R, Boutis K, et al. Validation and refinement of a clinical decision rule for the use of computed tomography in children with minor head injury in the emergency department. CMAJ 2018;190(27):E816-22. doi:10.1503/cmaj.170406
Sun BC, Hoffman JR, Mower WR. Evaluation of a modified prediction instrument to identifysignificant pediatric intracranial injury after Blunt Head trauma. Ann Emerg Med 2007;49(3):325-32. doi:10.1016/j.annemergmed.2006.08.032
Osmond MH, Klassen TP, Wells GA, Correll R, Jarvis A, Joubert G, et al. Catch: A clinical decision rule for the use of computed tomography in children with minor head injury. CMAJ 2010;182(4):341–8. doi:10.1503/cmaj.091421
Punchak M, Abdelgadir J, Obiga O, Itait M, Najjuma JN, Haglund MM, et al. Mechanism of pediatric traumatic brain injury in southwestern Uganda: a prospective cohort of 100 patients. World Neurosurg 2018;114:e396-e402. doi:10.1016/j.wneu.2018.02.191
Bedry T, Tadele H. Pattern and outcome of pediatric traumatic brain injury at Hawassa University Comprehensive Specialized Hospital, southern Ethiopia: Observational cross-sectional study. Emerg Med Int 2020;2020:1-9. doi:10.1155/2020/1965231
Dayan PS, Holmes JF, Atabaki S, Hoyle J, Tunik MG, Lichenstein R, et al. Association of traumatic brain injuries with vomiting in children with blunt head trauma. Ann Emerg Med 2014;63(6):657–65. doi:10.1016/j.annemergmed.2014.01.009
Borland ML, Dalziel SR, Phillips N, Dalton S, Lyttle MD, Bressan S, et al. Vomiting with head trauma and risk of traumatic brain injury. Pediatr 2018;141(4):e20173123. doi:10.1542/peds.2017-3123
Palchak MJ, Holmes JF, Vance CW, Gelber RE, Schauer BA, Harrison MJ, et al. A decision rule for identifying children at low risk for brain injuries after Blunt Head trauma. Ann Emerg Med 2003;42(4):492–506. doi:10.1067/s0196-0644(03)00425-6
Lee LK. Prevalence of clinically important traumatic brain injuries in children with minor blunt head trauma and isolated severe injury mechanisms. Arch Pediatr Adolesc Med 2012;166(4):356-61. doi:10.1001/archpediatrics.2011.1156
Nishijima DK, Holmes JF, Dayan PS, Kuppermann N. Association of a Guardian’s report of a child acting abnormally with traumatic brain injury after minor blunt head trauma. JAMA Pediatr 2015;169(12):1141. doi:10.1001/jamapediatrics.2015.2743
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารการพัฒนาสุขภาพชุมชน มหาวิทยาลัยขอนแก่น
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ตีพิมพ์ในวารสารนี้เป็นลิขสิทธิ์ของผู้เผยแพร่ ภายใต้สัญญาอนุญาต Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0) ท่านสามารถอ่านและใช้งานบทความเหล่านี้เพื่อวัตถุประสงค์ทางวิชาการ เช่น การสอน การวิจัย หรือการอ้างอิง โดยต้องให้เกียรติแก่ผู้เขียนและวารสารอย่างเหมาะสม ห้ามนำบทความไปใช้หรือดัดแปลงโดยไม่ได้รับอนุญาต ข้อความที่แสดงในบทความเป็นความคิดเห็นของผู้เขียนแต่เพียงผู้เดียว ผู้เขียนมีความรับผิดชอบอย่างเต็มที่ต่อเนื้อหาและความถูกต้องของบทความ การนำไปใช้ซ้ำหรือตีพิมพ์ซ้ำอื่นๆ ต้องได้รับอนุญาตจากวารสาร
