ผลของโปรแกรมสนับสนุนการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียวต่อทัศนคติ การรับรู้ความสามารถ และความตั้งใจในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ของหญิงตั้งครรภ์ที่ทำงานนอกบ้าน
คำสำคัญ:
การเลี้ยงลูกด้วยนมแม่, ทัศนคติ, การรับรู้ความสามารถ, ความตั้งใจ, ทักษะการให้นมบุตรบทคัดย่อ
การวิจัยกึ่งทดลองครั้งนี้ เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมสนับสนุนการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียวต่อทัศนคติ การรับรู้ความสามารถ และความตั้งใจในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ของหญิงตั้งครรภ์ที่ทำงานนอกบ้าน กลุ่มตัวอย่างเป็นหญิงตั้งครรภ์ที่ทำงานนอกบ้าน อายุครรภ์ตั้งแต่ 32 สัปดาห์ขึ้นไป เข้ารับการฝากครรภ์และติดตามถึงหลังคลอดในโรงพยาบาลลำปาง จำนวน 30 คน โดยเลือกแบบเจาะจง เก็บรวบรวมข้อมูลก่อนและหลังการเข้ารับโปรแกรมฯ โดยใช้ 1) แบบสอบถามทัศนคติต่อการเลี้ยงบุตรด้วยนมแม่อย่างเดียว 2) แบบสอบถามการรับรู้ความสามารถในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ 3) แบบสอบถามความตั้งใจในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียว 6 เดือน และ 4) ประเมินทักษะการให้นมบุตรหลังคลอด โดยใช้ LATCH Score จากนั้นวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนาและสถิติวิลคอกซันแบบลำดับมีเครื่องหมาย (Wilcoxon Signed Rank Test)
ผลการศึกษาพบว่า กลุ่มตัวอย่างมีคะแนนเฉลี่ยทัศนคติ การรับรู้ความสามารถ และความตั้งใจในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียว 6 เดือน รวมถึงทักษะการให้นมบุตรหลังคลอดเพิ่มขึ้นหลังเข้ารับโปรแกรมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < 0.01) ดังนั้น พยาบาลและบุคคลากรในทีมสุขภาพควรมุ่งเน้นการให้ความรู้ เสริมสร้างทักษะ เตรียมความพร้อม และการสนับสนุนอย่างต่อเนื่องมีประโยชน์อย่างยิ่งต่อการส่งเสริมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียว 6 เดือน ตามเป้าหมายขององค์การอนามัยโลกในหญิงตั้งครรภ์ที่ทำงานนอกบ้านเนื่องจากการเผชิญข้อจำกัดด้านเวลา ความกังวลเกี่ยวกับการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ และการสนับสนุนการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ของสถานที่ทำงาน
Downloads
เอกสารอ้างอิง
World Health Organization. Global Nutrition Targets 2030 to improve maternal, infant and young child nutrition [Internet]. Geneva: WHO; 2025 [cited 2025 May 27]. Available from: https://data.who.int/dashboards/nutrition/global-nutrition-targets-2030
UNICEF Thailand. Snapshot of Key Findings (MICS) 2022 [Internet]. 2022 [cited 2025 Sep 15]. Available from: https://www.unicef.org/thailand/media/11316/file/Snapshot%20of%20Key%20Findings%20%28MICS%29%202022%20TH.pdf?
Jiravisitkul P, Thonginnetra S, Kasemlawan N, Suntharayuth T. Supporting factors and structural barriers in the continuity of breastfeeding in the hospital workplace. Int Breastfeed J. 2022;17(1):87. doi:10.1186/s13006-022-00533-1.
Thussanasupap B, Lapvongwatana P, Kalampakorn S, Spatz DL. Effects of the community-based breastfeeding promotion program for working mothers: A quasi-experimental study. Pac Rim Int J Nurs Res. [serial online] 2016;20(3):196-209. [cited 2025 Jan 25]. Available from: https://he02.tci-thaijo.org/index.php/PRIJNR/article/view/43772
Yazdanpanah F, Nasirzadeh M, Ahmadinia H, Abdolkarimi M. Application of the extended theory of planned behavior to predict exclusive breastfeeding intention, in pregnant nulliparous women: A cross-sectional study. Invest Educ Enferm. 2022;40(2):e04. doi:10.17533/udea.iee.v40n2e04.
Wallenborn JT, Perera RA, Wheeler DC, Lu J, Masho SW. Workplace support and breastfeeding duration: The mediating effect of breastfeeding intention and self-efficacy. Birth. 2019;46(1):121-8. doi:10.1111/birt.12377.
Ajzen I. The theory of planned behavior. Organ Behav Hum Decis Process. 1991;50(2):179-211. doi:10.1016/0749-5978(91)90020-T.
Ritta W, Tachasuksri T, Suppasri P. Factors predicting exclusive breastfeeding intention for 6 months among working mothers in the industry. J Fac Nurs Burapha Univ. 2020;28(3):66-78. [in Thai]. [cited 2025 Jan 25]. Available from: https://he02.tci-thaijo.org/index.php/Nubuu/article/view/246075/167292
Kulaphanich M, Supavititpatana B, Chalermsuk N. Effect of self-efficacy enhancement on breastfeeding among adolescent mothers. Nurs J. 2019;46(2):36-44. [in Thai]. [cited 2025 Jan 25]. Available from: https://he02.tci-thaijo.org/index.php/cmunursing/article/view/197092?
Liu L, Feng S, Zhang Y, Xiao G, Zhou M, Li X, et al. The role of breastfeeding self-efficacy in the relationship between perinatal depressive symptoms and exclusive breastfeeding: a longitudinal mediation analysis. BMC Pregnancy Childbirth. 2025;25(1):1-14. doi:10.1186/s12884-025-07481-8.
Kanhadilok S, Suwan N, Lae-ngam N. Factors associated with exclusive breastfeeding through four weeks postpartum in Thai adolescent mothers. J Perinat Educ. 2016;25(3):150-8. doi:10.1891/1058-1243.25.3.150. [in Thai].
Chusin K. Breastfeeding and infant health. In: Mudtamra S, editor. Breastfeeding textbook. Bangkok: Iyara Publishing Company; 2012. [in Thai].
Rollins NC, Bhandari N, Hajeebhoy N, Horton S, Lutter CK, Martines JC, et al. Why invest, and what it will take to improve breastfeeding practices? Lancet. 2016;387(10017):491-504. doi:10.1016/S0140-6736(15)01044-2.
Zhu J, Chen C, Zhang Y, Wang X. Experience predicts the duration of exclusive breastfeeding: The serial mediating roles of attitude and self-efficacy. Birth. 2023;50(3):e353-61. doi:10.1111/birt.12549.
Wallenborn JT, Perera RA, Wheeler DC, Lu J, Masho SW. Workplace support and breastfeeding duration: The mediating effect of breastfeeding intention and self-efficacy. Birth. 2019;46(1):121-8. doi:10.1111/birt.12377.
Kalhor M, Yazdkhasti M, Simbar M, Hajian S, Kiani Z, Khorsandi B, et al. Predictors of exclusive breastfeeding: a systematic review and meta-analysis. Int Breastfeed J. 2025;20(1):52. doi:10.1186/s13006-025-00744-2.
Krikitrat P, Sansiriphun N, Deeluea J, Sonted S, Chaiwipassatorn W, Bressington D. Factors affecting Thai fathers’ self-efficacy to support exclusive breastfeeding. Nurs Rep. 2023;13(4):1511-23. doi:10.3390/nursrep13040127.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารการพัฒนาสุขภาพชุมชน มหาวิทยาลัยขอนแก่น
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ตีพิมพ์ในวารสารนี้เป็นลิขสิทธิ์ของผู้เผยแพร่ ภายใต้สัญญาอนุญาต Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0) ท่านสามารถอ่านและใช้งานบทความเหล่านี้เพื่อวัตถุประสงค์ทางวิชาการ เช่น การสอน การวิจัย หรือการอ้างอิง โดยต้องให้เกียรติแก่ผู้เขียนและวารสารอย่างเหมาะสม ห้ามนำบทความไปใช้หรือดัดแปลงโดยไม่ได้รับอนุญาต ข้อความที่แสดงในบทความเป็นความคิดเห็นของผู้เขียนแต่เพียงผู้เดียว ผู้เขียนมีความรับผิดชอบอย่างเต็มที่ต่อเนื้อหาและความถูกต้องของบทความ การนำไปใช้ซ้ำหรือตีพิมพ์ซ้ำอื่นๆ ต้องได้รับอนุญาตจากวารสาร
