ผลของโปรแกรมปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพด้วยชุดบริการส่งเสริมสุขภาพรูปแบบใหม่สำหรับกลุ่มเสี่ยงโรคเบาหวานในหน่วยบริการ ปฐมภูมิ อำเภอท่าวุ้ง จังหวัดลพบุรี

บทคัดย่อ

โรคเบาหวานก่อให้เกิดปัญหาเรื้อรังทางสุขภาพ และก่อให้เกิดโรคร้ายแรงต่าง ๆ ตามมา ผู้ป่วยเบาหวานของ อ.ท่าวุ้ง จ.ลพบุรี มีแนวโน้มเพิ่มขึ้นทุกปี ผู้วิจัยจึงมีความสนใจในการหาวิธีป้องกันกลุ่มเสี่ยงโรคเบาหวานเพื่อลดการเกิดผู้ป่วยรายใหม่ โดยการวิจัยนี้เป็นการวิจัยและพัฒนามีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสภาพการณ์ พัฒนาโปรแกรม และศึกษาผลของโปรแกรมปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพด้วยชุดบริการส่งเสริมสุขภาพรูปแบบใหม่สำหรับกลุ่มเสี่ยงโรคเบาหวาน โดยใช้ระเบียบวิธีการวิจัยแบบกึ่งทดลองแบบสุ่มที่มีกลุ่มควบคุมทดสอบก่อนหลัง กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ คือ กลุ่มเสี่ยงโรคเบาหวานใน อ.ท่าวุ้ง จ.ลพบุรี กลุ่มทดลอง 105 คน และกลุ่มควบคุม 111 คน วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติ Paired T-test และ chi-square ผลการวิจัยพบว่า เมื่อเปรียบเทียบค่าเฉลี่ยก่อนและหลังจบโปรแกรม กลุ่มทดลองมีค่าเฉลี่ยดัชนีมวลกาย เส้นรอบเอว ระดับน้ำตาลในเลือด และคะแนนเสี่ยงเป็นเบาหวาน ลดลงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p-value <0.05) ขณะที่กลุ่มควบคุมมีเพียงคะแนนเสี่ยงเป็นเบาหวานเท่านั้นที่ลดลง และเมื่อเปรียบระหว่างกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม พบค่าเฉลี่ยดัชนีมวลกาย เส้นรอบเอว และคะแนนเสี่ยงเป็นเบาหวาน แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ แสดงให้เห็นว่าโปรแกรมปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพรูปแบบใหม่มีความสามารถในการป้องกันกลุ่มเสี่ยงโรคเบาหวาน ไม่ให้เกิดโรคเบาหวานในอนาคตได้ ดังนั้นโปรแกรมนี้สามารถนำไปใช้เป็นแนวทางในการป้องกันโรคเบาหวานได้