ความรู้เท่าทันด้านสุขภาพกับพฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเอง ของผู้สูงอายุในเขตชนบท
คำสำคัญ:
ความรู้เท่าทันด้านสุขภาพ, พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเอง, ผู้สูงอายุบทคัดย่อ
การวิจัยแบบภาคตัดขวางมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างความรู้เท่าทันด้านสุขภาพกับพฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู้สูงอายุ กลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้สูงอายุในเขตตำบลกุดรัง อำเภอกุดรัง จังหวัดมหาสารคาม จำนวน 257 คน สุ่มตัวอย่างด้วยวิธีสุ่มตัวอย่างอย่างง่าย เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสัมภาษณ์ สถิติที่ใช้ ได้แก่ ร้อยละ ค่ามัธยฐาน และ Binary logistic regression
ผลการวิจัย พบว่า กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง (ร้อยละ 70.0) ค่ากลางอายุเท่ากับ 67 ปี อาศัยอยู่กับคู่สมรส/บุตร/ญาติ (ร้อยละ 88.3) เป็นกลุ่มติดสังคม (ร้อยละ 90.3) มีระดับพฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองในระดับสูง (ร้อยละ 53.3) และมีระดับความรู้เท่าทันด้านสุขภาพโดยรวมในระดับสูง (ร้อยละ 51.4) และพบว่า ความรู้เท่าทันด้านสุขภาพโดยรวมในระดับต่ำมีความสัมพันธ์กับการมีพฤติกรรมการดูแลสุขภาพระดับต่ำอย่างมีนัยสำคัญ (aOR=2.66, 95%CI: 1.47, 4.81) ผลการศึกษาชี้ให้เห็นว่าพฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู้สูงอายุได้รับอิทธิพลจากความรู้เท่าทันด้านสุขภาพ ดังนั้นการเสริมสร้างให้ผู้สูงอายุมีความรู้เท่าทันด้านสุขภาพในระดับเพียงพอ จะช่วยให้ผู้สูงอายุสามารถดูแลสุขภาพตนเองได้อย่างเหมาะสมต่อไป
Downloads
เอกสารอ้างอิง
Damrikarnlerd L, Aruntippaitoon S, Pothisiri W, Rittirong J, Chamchan C, Chuanwan S, et al. Situation of the Thai elderly 2018. Bangkok: Foundation of Thai Gerontology Research and Development Institute, Bangkok; 2019. [in Thai].
Boonsatean W, Reantippayasakul O. Health literacy: situation and impacts on health status of the older adults. Journal of Nursing and Health 2020; 2(1): 1-19. [in Thai].
Kaeodumkoeng K, Thummaku D. Health literacy promoting in aging population. Journal of health science research 2015; 9(2): 1-8. [in Thai].
Department of Older persons. Statistical of elderly persons in Thailand 2018. [online] 2018 [cited 2019 Jan. 12]. Available from: http://www.dop.go.th/th/know/side/1/1/13 [in Thai].
Kudrang Subdistrict Health Promotion Hospital. Hospital health information. Mahasarakham: Department of technology information, Mahasarakham; 2017. [in Thai].
Kaeodumkoeng K, Trepetsriurai N. Health literacy. Nonthaburi: Department of health service support, Nonthaburi; 2011. [in Thai].
Chesser AK, Keene Woods N, Smothers K, Rogers N. Health Literacy and Older Adults: A Systematic Review. Gerontol Geriatr Med 2016; 2: 1-13.
Mahdizadeh M, Solhi M. Relationship between self-care behaviors and health literacy among elderly women in Iran, 2015. Electron Physician 2018; 10(3): 6462-6469.
Geboers B, de Winter AF, Spoorenberg SL, Wynia K, Reijneveld SA. The association between health literacy and self-management abilities in adults aged 75 and older, and its moderators. Qual Life Res 2016; 25(11): 2869-2877.
Yangyuen S, Thitisutthi S. Health literacy in substance use and alcohol consumption among university students. Community Health Development Quarterly Khon Kaen University 2020; 8(2): 163-83. [in Thai].
Lee S, Choi Y, Lee D, Nam S. A study on the health literacy of the elderly in rural area. Biomedical Research 2017; 28(17): 7567-7573.
Golboni F, Nadrian H, Najafi S, Shirzadi S, Mahmoodi H. Urban-rural differences in health literacy and its determinants in Iran: A community-based study. Aust J Rural Health 2018; 26(2): 98-105.
Chirawatkul A, Laopaiboon M, Jeeraporn K, Thavornpitak Y, Chokkanatitak J, Thinkhamrop B, et al. Biostatistics for health science research. Khon Kaen: Department of Biostatistics and Demography, Faculty of Public Health, Khon Kaen University, Khon Kaen; 2004. [in Thai].
Sombateyotha K, Yoosuk W, Turnbol N. Health Behavior and Quality of Life of the Elderly in Chiangyuen District, Mahasarakham Province. J Sci Technol MSU 2019; 38(1): 47-59. [in Thai].
Srisaeng P, Deenamjued W. Health literacy of healthy Aging among Elderly in Bangkok Metropolitan: Development and validation of health literacy scale. Journal of The Royal Thai Army Nurses 2019; 20(2): 340-50. [in Thai]
Department of Older persons. Self-care and the development of the elderly potential "healthy”. Bangkok: Department of Older persons, Bangkok; 2017. [in Thai].
Wongchareon R, Prasomruk P. Health literacy, health promotion behaviors and health outcomes among older adults in Amnatcharoen Province. Community Health Development Quarterly Khon Kaen University 2019; 7(2): 181-96. [in Thai].
Suksri S, Settheetham D. Health Literacy and Self Care Related to Quality of Life of Elderly in Amnatcharoen Municipality Amnatcharoen Province. KKU research journal (Graduate Study) 2017; 17(4): 73-84. [in Thai].
Jitsopakul N. Factors related to health promotion behaviors among elderly in Moo 6 Bungsala sub-district, Ongkharak district, Pathumthani Province. Pathumthani University Academic Journal 2014; 6(3): 171-8. [in Thai].
Geboers B, Reijneveld SA, Jansen CJ, de Winter AF. Health literacy is associated with health behaviors and social factors among older adults: Results from the life Lines cohort study. Journal of health communication 2016; 21(2): 45-53.
Jaidee N, Ramang R, Kawinwanich N, Phorawat R. Health literacy of the elderly in Mueang district, Kamphaeng phet province. Proceedings of the 6th KPRU National Conference. Kamphaeng Phet Rajabhat University: Kamphaeng Phet; 2019, p 1312-23. [in Thai].
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ตีพิมพ์ในวารสารนี้เป็นลิขสิทธิ์ของผู้เผยแพร่ ภายใต้สัญญาอนุญาต Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0) ท่านสามารถอ่านและใช้งานบทความเหล่านี้เพื่อวัตถุประสงค์ทางวิชาการ เช่น การสอน การวิจัย หรือการอ้างอิง โดยต้องให้เกียรติแก่ผู้เขียนและวารสารอย่างเหมาะสม ห้ามนำบทความไปใช้หรือดัดแปลงโดยไม่ได้รับอนุญาต ข้อความที่แสดงในบทความเป็นความคิดเห็นของผู้เขียนแต่เพียงผู้เดียว ผู้เขียนมีความรับผิดชอบอย่างเต็มที่ต่อเนื้อหาและความถูกต้องของบทความ การนำไปใช้ซ้ำหรือตีพิมพ์ซ้ำอื่นๆ ต้องได้รับอนุญาตจากวารสาร
