ผลของการออกกำลังกายเพื่อเพิ่มความแข็งแรงกล้ามเนื้อหน้าท้องต่อการเปลี่ยนแปลงความโค้งกระดูกสันหลังส่วนเอวในผู้ป่วยปวดหลังส่วนล่างเรื้อรังแบบไม่เฉพาะเจาะจง

Main Article Content

นพพร ยอดกล้า

บทคัดย่อ

ที่มาของปัญหา: อาการปวดหลังส่วนล่างเป็นกลุ่มโรคทางระบบกระดูกและกล้ามเนื้อที่พบได้บ่อยเป็นอันดับต้นๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งอาการปวดหลังส่วนล่างเรื้อรังแบบไม่เฉพาะเจาะจง ซึ่งมักเกิดจากการมีท่าทางที่ไม่เหมาะสมร่วมด้วย เช่น มีการแอ่นของกระดูกสันหลังส่วนเอวมากเกินไป เป็นต้น เชื่อว่าการแอ่นของกระดูกสันหลังส่วนเอวมากเกินไปนี้อาจเกิดเนื่องจากการอ่อนกำลังของกล้ามเนื้อลำตัวโดยเฉพาะอย่างยิ่งกล้ามเนื้อหน้าท้อง


วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาผลของการออกกำลังกายเพื่อเพิ่มความแข็งแรงกล้ามเนื้อหน้าท้องต่อการเปลี่ยนแปลงความโค้งกระดูกสันหลังส่วนเอวในผู้ป่วยปวดหลังส่วนล่างเรื้อรังแบบไม่เฉพาะเจาะจง 


วิธีการศึกษา: ศึกษาในผู้ป่วยปวดหลังส่วนล่างเรื้อรังแบบไม่เฉพาะเจาะจงที่มารับบริการกายภาพบำบัด ณ โรงพยาบาลพุทธโสธร จังหวัดฉะเชิงเทรา ระหว่างเดือน กุมภาพันธ์ ถึง มีนาคม 2567 จำนวน 30 คน อายุเฉลี่ย 35.20 ± 9.70 ปี เปรียบเทียบความแตกต่างของความโค้งกระดูกสันหลังส่วนเอว ระหว่างก่อนและหลังการออกกำลังกายเพื่อเพิ่มความแข็งแรงกล้ามเนื้อหน้าท้อง โดยใช้ไม้บรรทัดปรับความโค้งงอได้ (Flexible ruler) ในการวัดความโค้งกระดูกสันหลังส่วนเอว และโปรแกรมการออกกำลังกายด้วยวิธี Sahmann five-level core stability test ในการวัดระดับความแข็งแรงของกล้ามเนื้อหน้าท้อง ทำการศึกษาแบบติดตามผลเป็นเวลา 6 สัปดาห์โดยเปรียบเทียบค่าเฉลี่ยความแตกต่างของกลุ่มตัวอย่างด้วยสถิติแบบ Paired t-test


ผลการศึกษา: พบว่าผู้เข้าร่วมการวิจัยมีระดับความแข็งแรงของกล้ามเนื้อหน้าท้องเพิ่มขึ้นจากเดิม 1 ระดับ จำนวน 28 คน และไม่มีการเปลี่ยนแปลง จำนวน 2 คน โดยระดับกำลังกล้ามเนื้อหน้าท้องภายหลังการออกกำลังกายภายในสัปดาห์ที่ 6 มีค่าสูงกว่าก่อนเริ่มการออกกำลังกายอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < 0.001) นอกจากนั้นแล้วผู้เข้าร่วมการวิจัยยังมีค่าความโค้งกระดูกสันหลังส่วนเอวลดลง จำนวน 28 คน และไม่มีการเปลี่ยนแปลง จำนวน 2 คน โดยความโค้งกระดูกสันหลังส่วนเอวภายหลังการออกกำลังกายเพื่อเพิ่มกำลังกล้ามเนื้อหน้าท้องในสัปดาห์ที่ 6 มีค่าน้อยกว่าก่อนการออกกำลังกายอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < 0.001) เมื่อพิจารณาถึงแนวโน้มความสัมพันธ์ระหว่างผลของการออกกำลังกายเพื่อเพิ่มความแข็งแรงกล้ามเนื้อหน้าท้องต่อการเปลี่ยนแปลงความโค้งกระดูกสันหลังส่วนเอวในผู้ป่วยปวดหลังส่วนล่างแบบเรื้อรังแบบไม่เฉพาะเจาะจง พบว่าระดับความแข็งแรงกล้ามเนื้อหน้าท้องที่เพิ่มขึ้นหลังการออกกำลังกายส่งผลต่อค่าความโค้งกระดูกสันหลังส่วนเอวที่มีการเปลี่ยนแปลงลดลงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ


สรุป: การออกกำลังกายเพื่อเพิ่มความแข็งแรงกล้ามเนื้อหน้าท้องส่งผลทำให้ค่าความโค้งกระดูกสันหลังส่วนเอวมีการเปลี่ยนแปลงลดลงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติในผู้ป่วยปวดหลังส่วนล่างเรื้อรังแบบไม่เฉพาะเจาะจง

Article Details

ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

สำนักงานแรงงานจังหวัดฉะเชิงเทรา. สถานการณ์แรงงานจังหวัดฉะเชิงเทรา รายปี 2566 (มกราคม - ธันวาคม 2566) [อินเตอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 15 กุมภาพันธ์ 2567]. เข้าถึงได้จาก: https://chachoengsao.mol.go.th/wp-content/uploads/sites/35/2024/02/รวมเล่มสถานการณ์แรงงาน-รายปี-2566-มกราคม-ธันวาคม.pdf

สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดฉะเชิงเทรา. สถานะสุขภาพ ประจำปีงบประมาณ 2566 [อินเตอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 25 ตุลาคม 2566]. เข้าถึงได้จาก: https://cco.hdc.moph.go.th/hdc/reports/report. php?source=pformated/format2.php&cat_id=491672679818600345dc1833920051b2&id=65fdb98bca9c344737fcb1fd4b64e9e5

สุธิดา ลี้รัตนา, รัชนีพร นิลพนมชัย. เปรียบเทียบผลทันทีระหว่างการออกกำลังกายเพื่อเสริมสร้างความมั่นคงของลำตัวและการออกกำลังกายเพื่อเพิ่มความแข็งแรงของลำตัวต่อการทรงท่าในผู้ป่วยปวดหลังส่วนล่างเรื้อรังแบบ Non-Specific Low Back Pain. [ภาคนิพนธ์]. ขอนแก่น: มหาวิทยาลัยขอนแก่น; 2557.

รุ่งทิพย์ เฉลิมแสน, รุ้งทิพย์ พันธุเมธากุล, วนิดา ดรปัญหา, ทกมล กมลรัตน์, อุไรวรรณ ชัชวาล, รวิพร พิทักษ์ และคณะ. ผลของโปรแกรมการออกกำลังกายเพื่อเสริมสร้างความมั่นคงของลำตัวในผู้ที่มีอาการปวดหลังส่วนล่างแบบไม่จำเพาะเจาะจงที่อยู่ในระยะกึ่งเฉียบพลัน: การศึกษานำร่อง. ว.พยาบาลศาสตร์และสุขภาพ 2559;39:48-60.

Hong S, Lee G. Effects of a low back exercise program on low back pain patients’ lumbar lordotic angle, abdominal muscle power, and pain. J Hum Sport Exerc 2021;16:456-62.

ธฤษณุวัชร ไชยโคตร, กูฟารีดา มะรูตี, พวงเพ็ญ ธะราธร, ทศพล เทียมสม, สุดารัตน์ ตลับทอง. ความสัมพันธ์ระหว่างกล้ามเนื้อทรานสเวอร์ซุส แอ็บโดมินิส กับแนวกระดูกสันหลังส่วนเอว กระดูกเชิงกรานและข้อสะโพกในท่ายืนของนักศึกษามหาวิทยาลัยคริสเตียน. ว.มหาวิทยาลัยคริสเตียน 2556;19(1):121-33.

ธนัชพร จรรยาฐิติภัทร, ประเสริฐ สกุลศรีประเสริฐ, พีร์มงคล วัฒนานนท์, พูนสุข กัณทา. การตอบสนองของมุมการแอ่นของกระดูกสันหลังส่วนเอวและตัวแปรอื่นทางชีวกลศาสตร์ในผู้ที่มีภาวะกระดูกสันหลังส่วนเอวแอ่นมากกว่าปกติ: การศึกษาเชิงทดลอง. ว.ศรีนครินทร์เวชสาร2563;35(4):470-5.

รุ้งทิพย์ พันธุเมธากุล, ปวีณา หิรัญตระกูล, วิชัย เปรมชัยสวัสดิ์, มณเฑียร พันธุเมธากุล, ยุพา ถาวรพิทักษ์. การวัดค่าความโค้งปกติของกระดูกสันหลังระดับเอวในประชากรไทยปกติที่มีอายุ 20-69 ปีโดยใช้ flexible ruler. ว.เทคนิคการแพทย์และกายภาพบำบัด 2555;24(3):308-17.

Chan EWM, Hamid MSA, Nadzalan AM, E Hafiz. Abdominal muscle activation: An EMG study of the Sahrmann five-level core stability test. Hong Kong Physiother J 2020;40(2):89-97.

ธวัชชัย วรพงศธร, สุรีย์พันธุ์ วรพงศธร. การคำนวณขนาดตัวอย่างสำหรับงานวิจัยโดยใช้ โปรแกรมสำเร็จรูป G*power. ว.การส่งเสริมสุขภาพและอนามัยสิ่งแวดล้อม 2561;41(2): 11-1.

นพพร ยอดกล้า, พชรวรรณ ชำนิถาวรกุล, ประพนธ์ สุทธิโชคธนากร. ผลของการออกกำลังกายเพื่อเพิ่มความแข็งแรงกล้ามเนื้อท้องต่อการเปลี่ยนแปลงความโค้งกระดูกสันหลังส่วนเอวในหญิงไทย อายุ 18-22 ปี. [ภาคนิพนธ์]. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ;2541.

Cohen J. Statistical Power Analysis for the Behavioral Sciences. New York: Routledge Academic;1988.

สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ. ภาวะน้ำหนักเกินและโรคอ้วน [อินเตอร์เน็ต]. 2555 [เข้าถึงเมื่อ 6 กรกฎาคม 2566]. เข้าถึงได้จาก: http://www.thaihealth.or.th/ Content/20399-ภาวะน้ำหนักเกินและโรคอ้วน.html

รัฐเลิศ ฉายกี่, ดำเนิน สีนวล. สมรรถภาพทางกายของนักกีฬามวยปล้ำในการเข้าร่วมการแข่งขันกีฬามวยปล้ำประชาชนชิงชนะเลิศแห่งเอเชีย ประจำปี 2559. สุโขทัย:คณะศึกษาศาสตร์ สถาบันการ พลศึกษา วิทยาเขตสุโขทัย; 2559.

ฉัตรดาว เสพย์ธรรม, สุมาตรา สังข์เกื้อ. ผลของการอ้วนลงพุงต่อความโค้งของกระดูกสันหลังส่วนเอวและความแข็งแรงของกล้ามเนื้อหน้าท้องและกล้ามเนื้อหลังในวัยรุ่นหญิง. ว.กายภาพบำบัด 2563;42(1):43-5.

พิชญา ลีวัฒนานุกูล, อดิษฐ์ จิรเดชนันท์. ความน่าเชื่อถือภายในและระหว่างผู้ประเมินของกระบวนการวัดองศาการเคลื่อนไหวของหลังส่วนล่างโดยใช้เครื่องมือ BROM II. ว.กายภาพบำบัด 2562;41(2):85-96.

ณัฏฐ์ศศิ ชูกิจรุ่งโรจน์, ดวงพร เบญจนราสุทธิ์. ผลการออกกำลังกายด้วยท่าฤาษีดัดตนต่อความโค้งและช่วงการเคลื่อนไหวของกระดูกสันหลังส่วนอกและเอวในนักศึกษาหญิงระดับมหาวิทยาลัย. ว.มฉก.วิชาการ 2559;19(38):21-34.

Mirbagheri SS, Rasa AR, Farmani F, Amini P, Nikoo MR. Evaluating Kyphosis and Lordosis in Students by Using a Flexible Ruler and Their Relationship with Severity and Frequency of Thoracic and Lumbar Pain. Asian Spine J 2015;9(3):416-22.

Rajabi R, Seidi F, Mohamadi F. Which Method Is Accurate When Using the Flexible Ruler to Measure the Lumbar Curvature Angle? Deep Pint or mid Point of Arch?. World Appl Sci J 2008;4(6):849-52.

Teixeira FA, Carvalho GA. Reliability and validity of thoracic kyphosis measurements using the flexicurve method. Rev bras fisioter 2007;11(3):173-7.

รุจิดา ทองอุ่น. การเปรียบเทียบขนาดความโค้งของหลังส่วนเอวที่ระดับความสูงของส้นเท้าที่ต่างกันในผู้ป่วยปวดหลังเพศหญิง. ว.กายภาพบำบัด 2550;29(2):47-55.

Dekart KQ. Test-Re-test Reliability of Sahrmann Lower Abdominal Core Stability Test for DII Baseball Athletes [Internet]. Morgantown: West Virginia University; 2014 [cited 2023 Oct 9]. Available from: https://researchrepository.wvu.edu/etd/125/

Watanabe Y, Kato K, Otoshi K, Tominaga R, Kaga T, Igari T, et al. Associations between core stability and low back pain in high school baseball players: A cross-sectional study. J Orthop Sci 2022;27:965-70.

Aggarwal A, Kumar S, Madan R, Kumar R. Relationship among different tests of evaluating low back core stability. J Musculoskelet Res 2011;14(2):1250004-1-9.

Faries MD, Greenwood M. Core Training: Stabilizing the Confusion. Strength Cond J 2007;29(2):10-25.

โรงพยาบาลกรุงเทพภูเก็ต. ผลลัพธ์การรักษาผู้ป่วยกลุ่มโรคกระดูกสันหลัง [อินเตอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 3 พฤศจิกายน 2566]. เข้าถึงได้จาก: https://www.phukethospital.com/th/clinical-outcome-orthopedic-back-pain/

สุภาพ สะมะบุบ. เปรียบเทียบคุณสมบัติของมาตรวัดความปวดในผู้ป่วยหลังผ่าตัด ผู้ใหญ่ ผู้สูงอายุ ที่ไม่มีและเริ่มมีภาวะความเสื่อมทางการคิดและตัดสินใจ. [วิทยานิพนธ์]. สงขลา: สาขาวิชา พยาบาลศาสตร์ (การพยาบาลผู้ใหญ่) มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์; 2552.

สบสันติ์ มหานิยม. ผลของการฝึกด้วยน้ำหนักที่มีต่อสมรรถภาพทางกายและสัดส่วนร่างกายของนิสิตมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสนที่ลงทะเบียนเรียนวิชาการฝึกด้วยน้ำหนัก. นครปฐม: คณะศึกษาศาสตร์ และพัฒนศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน; 2555

พีระพงศ์ บุญศิริ. โภชนาการและการออกกำลังกาย. พิมพ์ครั้งที่ 6. กรุงเทพฯ: ไทยวัฒนาพานิช; 2545.

Sorensen CJ, Norton BJ, Callaghan JP, Hwang CT, Van Dillen LR. Is lumbar lordosis related to low back pain development during prolonged standing?. Man Ther 2015;20(4):553-7.

ศิริรัตน์ เกียรติกูลานุสรณ์, นงนุช ล่วงพ้น, พรลักษณ์ แพเพชร์ เสือโต, ประเสริฐ โศภน. ผลของการออกกำลังกายด้วยฮูลาฮูปต่อระดับความมั่นคงของกระดูกสันหลัง: การทดลองแบบสุ่มและมีกลุ่มควบคุม. ว.มหาวิทยาลัยคริสเตียน 2561;24(1):85-7.

สายธิดา ลาภอนันตสิน, ภัทริยา อินทร์โท่โล่. ผลของความแข็งแรงของกล้ามเนื้อหน้าท้องต่อความโค้งของแนวกระดูกสันหลังส่วนเอวและความเอียงของกระดูกเชิงกรานในหญิงไทยอายุ 18-22 ปี. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ; 2544.