การวิเคราะห์ทางการเงินของการรักษาผู้ป่วยภาวะเลือดออก ใต้เยื่อหุ้มสมองชั้นอะแรคนอยด์จากหลอดเลือดแดงโป่งพอง ในสมองแตก (ICD-10: I-60.x)

บทคัดย่อ

บทนำ: ภาวะเลือดออกใต้เยื่อหุ้มสมองชั้นอะแรคนอยด์ (SAH) จากหลอดเลือดแดงโป่งพองในสมองแตก เป็นภาวะฉุกเฉินที่มีค่าใช้จ่ายในการรักษาสูงและส่งผลกระทบอย่างมีนัยสำคัญต่อสถานะทางการเงินของโรงพยาบาล การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์ต้นทุน รายรับ และผลกำไรขาดทุนสุทธิจากการดูแลรักษาผู้ป่วยกลุ่มนี้ใน บริบทระบบเบิกจ่ายของประเทศไทย
วิธีการศึกษา: เป็นการศึกษาเชิงพรรณนาแบบย้อนหลังในผู้ป่วย SAH จากหลอดเลือดแดงโป่งพองในสมองแตก จำนวน 217 ราย ที่เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลศรีนครินทร์ ระหว่างวันที่ 1 มกราคม ถึง 31 ธันวาคม พ.ศ. 2567 โดยรวบรวมข้อมูลทางการเงิน ได้แก่ ต้นทุนรวมของโรงพยาบาล (Chart Cost) และรายรับจากแหล่ง ต่าง ๆ ซึ่งประกอบด้วยรายรับหลักตามระบบกลุ่มวินิจฉัยโรคร่วม (DRG) และรายรับเพิ่มเติมในหมวดค่าห้อง ค่าอุปกรณ์ และค่าธรรมเนียมแพทย์ เพื่อนำมาวิเคราะห์เปรียบเทียบ
ผลการศึกษา: ต้นทุนรวมในการดูแลผู้ป่วยทั้ง 217 รายอยู่ที่ 37,716,492 บาท (เฉลี่ย 173,808.72 บาทต่อราย) ขณะที่รายรับรวม (คำนวณจากอัตราจ่ายพื้นฐานเฉลี่ย 10,000 บาทต่อค่าน้ำหนักสัมพัทธ์) อยู่ที่ 36,739,615 บาท (เฉลี่ย 169,306.98 บาทต่อราย) ส่งผลให้โรงพยาบาลประสบภาวะขาดทุนสุทธิ 976,877 บาท หรือเฉลี่ย -4,501.74 บาทต่อราย (คิดเป็น -2.59% ของต้นทุน) ภาวะขาดทุนจะรุนแรงขึ้นเป็น -21,633 บาทต่อราย (-12.44%) เมื่อคำนวณตามอัตราจ่ายของกองทุนหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า (8,350 บาทต่อค่าน้ำ หนักสัมพัทธ์) ซึ่งสะท้อนให้เห็นว่ารายรับส่วนใหญ่มาจากการเบิกจ่ายค่าอุปกรณ์การแพทย์ราคาสูง
สรุป: การดูแลรักษาผู้ป่วย SAH จากหลอดเลือดแดงโป่งพองในสมองแตกภายใต้โครงสร้างระบบเบิกจ่าย ปัจจุบันส่งผลให้โรงพยาบาลผู้ให้บริการประสบภาวะขาดทุนทางการเงิน จึงมีความจำเป็นเร่งด่วนที่ต้องทบทวน และปรับปรุงอัตราการเบิกจ่ายในระบบ DRG ให้สะท้อนต้นทุนที่แท้จริงของการรักษาภาวะที่มีความซับซ้อนสูงนี้ เพื่อสร้างความยั่งยืนทางการเงินให้แก่ระบบบริการสุขภาพเฉพาะทางต่อไป