ความสัมพันธ์ระหว่างขนาดของเนื้องอกต่อมใต้สมองชนิดที่ไม่ผลิตฮอร์โมนที่เหลือหลังผ่าตัดและการกลับมาโตของเนื้องอก
คำสำคัญ:
เนื้องอกต่อมใต้สมอง, เนื้องอกต่อมใต้สมองชนิดที่ไม่ผลิตฮอร์โมน, เนื้องอกต่อมใต้สมองชนิดที่ไม่ผลิตฮอร์โมนที่เหลือหลังการผ่าตัดบทคัดย่อ
ที่มาและวัตถุประสงค์: เนื้องอกต่อมใต้สมองชนิดที่ไม่ผลิตฮอร์โมน (Non-functioning Pituitary Adenoma (NFPA)) ที่เหลือหลังผ่าตัดเป็นปัจจัยสำคัญสำหรับการกลับมาโตของเนื้องอก แต่ในปัจจุบันยังไม่มีแผนปฏิบัติที่ชัดเจนว่าขนาดเนื้องอกเหลือหลังผ่าตัดเท่าไรถึงจะมีผลกับการกลับมาโตของเนื้องอกในอนาคต การศึกษานี้ ศึกษาเกี่ยวกับขนาดของเนื้องอกที่เหลือหลังผ่าตัดจะสามารถทำนายการกลับมาโตของเนื้องอกในอนาคต และศึกษาปัจจัยต่าง ๆ ที่สัมพันธ์กับการโตของเนื้องอก
วิธีการศึกษา: เป็นการศึกษาแบบ retrospective ในผู้ป่วยที่ได้รับการวินิจฉัยเป็นเนื้องอกต่อมใต้สมองชนิดที่ไม่ผลิตฮอร์โมน 123 คน ที่ได้รับการผ่าตัดในโรงพยาบาลมหาราชนครเชียงใหม่ ตั้งแต่เดือนมกราคม ปี พ.ศ. 2552 - เดือนธันวาคม พ.ศ. 2563 และได้รับการติดตามขนาดของเนื้องอก โดย CT scan หรือ 1.5 Tesla MRI และได้รับการแปลผลโดยประสาทศัลยแพทย์และประสาทรังสีแพทย์ การศึกษาได้แปลผลเพื่อหาปัจจัยสำคัญในการกลับมาโตของเนื้องอกหลังผ่าตัด โดย multivariate analysis และ Kaplan Meir Method เพื่อหาอัตราการไม่กลับมาเป็นซ้ำของเนื้องอกหลังผ่าตัด
ผลการศึกษา: การศึกษาได้ทำการแบ่งกลุ่มผู้ป่วยเป็น 2 กลุ่ม ระหว่างกลุ่มที่มีการกลับมาโตซ้ำของเนื้อ งอก (22 คน) และกลุ่มที่ไม่มีการกลับมาโตซ้ำ (101 คน) , การแปลผลแบบ univariate analysis พบว่า ขนาดของเนื้องอกที่เหลือหลังผ่าตัดเป็นปัจจัยสำคัญและโดยเฉพาะอย่างยิ่งเนื้องอกที่มีขนาดมากกว่า 1 เซนติเมตร (HR 4.00 95%CI 1.16-13.83 p = 0.03) และ multivariate analysis หลังจากได้ adjust โดยการได้รับการฉายรังสี,การมีภาวะฮอร์โมนบกพร่อง, อายุ และเพศ พบว่า การกลับมาเป็นซ้ำของเนื้องอกขึ้นอยู่กับขนาดของเนื้องอก โดยเฉพาะอย่างยิ่งขนาดมากกว่า 1 เซนติเมตร (HR 6.52 95%CI 1.37-31.07 p = 0.02)
สรุป: เนื้องอกต่อมใต้สมองชนิดที่ไม่ผลิตฮอร์โมนที่เหลือหลังการผ่าตัด สามารถทำนายการโตกลับมาของเนื้องอกได้ในอนาคต โดยฉพาะอย่างยิ่งขนาดที่มากกว่า 1 เซนติเมตร ประสาทศัลยแพทย์ควรดูแลผู้ป่วยในกลุ่มนี้อย่างใกล้ชิด
Downloads
เอกสารอ้างอิง
Chen Y, Wang CD, Su ZP, Chen YX, Cai L, Zhuge QC, et al. Natural history of postoperative nonfunctioning pituitary adenomas: a systematic review and metaanalysis. Neuroendocrinology. 2012;96(4):333-42.
Hayhurst C, Taylor PN, Lansdown AJ, Palaniappan N, Rees DA, Davies JS. Current perspectives on recurrent pituitary adenoma: the role and timing of surgery vs adjuvant treatment. Clinical endocrinology. 2020;92(2):89-97.
Chai HR, Dae SY, Young JP, Won SY, Jung AL, Chul YK . Radiotherapy for pituitary adenomas: longterm outcome and complications. Radiat Oncol J. 2011;29(3):156-63.
Jelena M, Asmaa D, Dongyun Z, Abdul Z, Marvin B, Marilene BW, et al. Residual tumor confers a 10-fold increased risk of regrowth in clinically nonfunctioning pituitary tumors. J Endocr Soc. 2019 Jul 23;3(10):1931-41.
Sophie B, Françoise G, Michèle K, Fabrice P, Stephan G, Christian R, et al. Factors predicting relapse of nonfunctioning pituitary macroadenomas after neurosurgery: a study of 142 patients. Eur J Endocrinol. 2010 Aug;163(2):193-200.
Jee SK, Youn SL, Min JJ, Yong KH. The predictive value of pathologic features in pituitary adenoma and correlation with pituitary adenoma recurrence. J Pathol Transl Med. 2016;50:419-25.
Georg W, Stefan W, Matthias P, Ingeborg F, Adelheid W, Joerg W, et al. Residual nonfunctioning pituitary adenomas: prognostic value of MIB-1 labeling index for tumor progression. J Neurosurg. 2009;111:563-71.
Roger G, Brooke S, Tessa HW. Role of Ki-67 proliferation index and p53 expression in predicting progression of pituitary adenomas. Hum Pathol. 2008;39:758–66.
Shehan J, Lee CC, Bodach ME, Tumialan LM, Oyesiku LM, Patil CG, et al. Congress of Neurological Surgeons systematic review and evidence-based guideline for the management of patients with residual or recurrent nonfunctioning pituitary adenomas. Congress of Neurological Surgeons. 2016. Neurosurgery. 2016 Oct;79(4):E539-40. doi:10.1227/NEU.0000000000001385.
Marco L, Pietro M, Raffaella B, Paolo R, Maria RT, Stefania BM, et al. Early results of surgery in patients with nonfunctioning pituitary adenoma and analysis of the risk of tumor recurrence. J Neurosurg. 2008;108:525–32.
Seejore K, Alavi SA, Pearson SM, Robins JMW ,Alromhain B, Sheikh A, et al. Post-operative volumes following endoscopic surgery for non-functioning pituitary macroadenomas are predictive of further intervention, but not endocrine outcomes. BMC Endocr Disord. 2021;21:116. https://doi:10.1186/s12902-021-00777-8.
Matoušek P, Buzrla P, Reguli Š, KrajIa J, DvoláIková J, Lipina R, et al. Factors that predict the growth of residual nonfunctional pituitary adenomas: correlations between relapse and cell cycle markers. Biomed Res Int. 2018;4:1-9.
Osamura RY, Lopes MBS, Grossman A, Matsuno A, Korbonits M, Trouillas J, et al. Tumours of the pituitary gland. In: Lloyd RV, Osamura RY, Kloppel G, Rosai J. WHO classification of tumours of endocrine organs. 4th ed. Lyon: IARC Publications; 2017. p11-63.
Yao X, Gao H, Li C, Wu L, Bai J, Wang J, et al. Analysis of Ki67, HMGA1, MDM2, and RB expression in nonfunctioning pituitary adenomas. J Neuro-Oncol. 2017;132(2):199–206.
Sadeghipour A, Mahouzi L, Salem MM, EbrahimNejad S, Asadi-Lari M, Radfar A, et al. Ki67 labeling correlated with invasion but not with recurrence. Appl Immunohistochem Mol Morphol. 2017 May/ Jun;25(5):341-5.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
##default.contextSettings.thaijo.licenseTerms##
