Prevalence and risk factors for permanent cerebrospinal fluid diversion in children after posterior fossa tumor surgery

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: เนื้องอกในสมองส่วนหลังเป็นโรคที่พบบ่อยในเด็ก ซึ่งอาจทำให้การไหลเวียนของน้ำโพรงสมอง-ไขสันผิดปกติได้ ผู้ป่วยเด็กที่ได้รับการผ่าตัดเนื้องอกในสมองส่วนหลังประมาณ 15.5-40% ต้องได้รับการผ่าตัดเพื่อระบายโพรงน้ำในสมอง อุบัติการณ์ของการใส่สายระบายโพรงน้ำในสมองภายหลังได้รับการผ่าตัดเนื้องอกในสมองส่วนหลังในเด็กไทยยังไม่เคยได้รับการศึกษามาก่อน และปัจจัยเสี่ยงของการใส่สายระบายน้ำในโพรงสมองยังไม่ชัดเจน ดังนั้นคณะผู้วิจัยจึงทำการศึกษา เพื่อหาอุบัติการณ์และปัจจัยเสี่ยงของการใส่สายระบายโพรงน้ำในสมอง
วิธีดำเนินการวิจัย: คณะผู้วิจัยได้รวบรวมข้อมูลผู้ป่วยเด็กที่ได้รับการผ่าตัดเนื้องอกในสมองส่วนหลังใน รพ.จุฬาลงกรณ์ย้อนหลัง ตั้งแต่ มกราคม 2545 ถึง สิงหาคม 2562 โดยเก็บรวบรวมตัวแปรต่าง ๆ ที่มีผลต่อการใส่สายระบายโพรงน้ำในสมอง เช่น อายุ เพศ การใส่สายระบายโพรงน้ำในสมองชั่วคราวก่อนหรือหลังการผ่าตัด การรุนแรงของภาวะน้ำคั่งในโพรงสมอง ขอบเขตของการผ่าตัด ภาวะแทรกซ้อนหลังการผ่าตัด และผลพยาธิวิทยาของเนื้องอก โดยวิเคราะห์ตัวแปรต่าง ๆ ด้วยการวิเคราะห์การถดถอย
ผลลัพธ์: ผู้ป่วยจำนวน 100 คน (หญิง 41, ชาย 59) อายุเฉลี่ย 8 ปี ผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัวเนื้องอกในสมองส่วนหลัง 23% ได้รับการใส่สายระบายโพรงน้ำในสมองภายหลัง โดยพบว่ามีปัจจัยเสี่ยงคือ การผ่าตัดที่สามารถเอาเนื้องอกออกได้น้อยกว่า 90%
สรุป: อุบัติการณ์ของการใส่สายระบายโพรงน้ำในสมองอยู่ที่ 23% ภายหลังได้รับการผ่าตัดเนื้องอกในสมองส่วนหลัง โดยมีปัจจัยเสี่ยงคือ การผ่าตัดที่สามารถเอาเนื้องอกออกได้น้อยกว่า 90%