การสอบสวนการระบาดของโรคไข้หวัด Human Metapneumovirus ในเรือนจำแห่งหนึ่ง จังหวัดเชียงใหม่ ระหว่างเดือนตุลาคม–ธันวาคม 2562

ผู้แต่ง

  • รัชดาภรณ์ ภาพวิจิตรศิลป์ กลุ่มพัฒนานักระบาดวิทยาภาคสนาม กองระบาดวิทยา กรมควบคุมโรค
  • ธนชล วงศ์หิรัญเดชา สำนักงานสาธารณสุข จังหวัดเชียงใหม่ กระทรวงสาธารณสุข
  • สายฝน วงค์คม โรงพยาบาลฝาง กระทรวงสาธารณสุข
  • ปรมินทร์ รุ่งทรัพย์ศิริกุล โรงพยาบาลฝาง กระทรวงสาธารณสุข
  • ภัทรา แสงสมบูรณ์ โรงพยาบาลฝาง กระทรวงสาธารณสุข
  • อำพร อนุวงค์ โรงพยาบาลฝาง กระทรวงสาธารณสุข
  • สินีย์ สหศิริวงศ์ สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 1 เชียงใหม่ กรมควบคุมโรค
  • ชัยวัฒน์ สุวรรณวิภาต สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 1 เชียงใหม่ กรมควบคุมโรค
  • ธนวดี จันทร์เทียน กลุ่มพัฒนานักระบาดวิทยาภาคสนาม กองระบาดวิทยา กรมควบคุมโรค
  • นัฐพนธ์ เอกรักษ์รุ่งเรือง สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 1 เชียงใหม่ กรมควบคุมโรค

คำสำคัญ:

human metapneumovirus, เรือนจำ, การระบาด, จังหวัดเชียงใหม่

บทคัดย่อ

ความเป็นมา: วันที่ 30 ตุลาคม 2562 สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 1 เชียงใหม่ (สคร.1) ได้รับแจ้งจากสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดเชียงใหม่ พบผู้ต้องขังป่วยด้วยอาการคล้ายไข้หวัดใหญ่ในเรือนจำแห่งหนึ่ง จังหวัดเชียงใหม่ จำนวน 81 ราย ตรวจพบสารพันธุกรรมของเชื้อ Human Metapneumovirus (HMPV) 1 ราย ทีมลงพื้นที่สอบสวนควบคุมโรค เพื่อยืนยันการวินิจฉัยพรรณนาลักษณะการเกิด และการกระจายของโรค ค้นหาปัจจัยเสี่ยงการระบาด และให้ ข้อเสนอแนะในการควบคุมและป้องกันการระบาดของโรค
วิธีการศึกษา: ทำการศึกษาเชิงพรรณนา กำหนดนิยามผู้ป่วยดังนี้ ผู้ป่วยสงสัย คือ ผู้ต้องขัง บุตรผู้ต้องขัง หรือเจ้าหน้าที่เรือนจำ ที่ อาศัยอยู่หรือทำงานในเรือนจำ มีอาการอย่างน้อย 2 ข้อ ดังต่อไปนี้ ได้แก่ ไข้ ไอ น้ำมูก หรือเจ็บคอ ระหว่างวันที่ 11 ตุลาคม–3 ธันวาคม 2562 ผู้ป่วยยืนยัน คือ ผู้ป่วยสงสัยที่ได้รับการตรวจทางห้อง- ปฏิบัติการด้วยวิธี Reverse Transcription Polymerase Chain Reaction พบเชื้อ HMPV ศึกษาสิ่งแวดล้อมในเรือนจำ สัมภาษณ์ ผู้ต้องขังและเจ้าหน้าที่เรือนจำ ทำการศึกษาเชิงวิเคราะห์แบบ Case-control เพื่อหาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการเกิดโรค
ผลการศึกษา: พบผู้ป่วยเข้านิยามทั้งหมด 155 ราย เป็นผู้ต้องขังชาย 133 ราย ผู้ต้องขังหญิง 21 ราย ผู้ป่วยเด็กซึ่งเป็นบุตรของผู้ต้องขัง- หญิง 1 ราย อัตราป่วยในกลุ่มผู้ต้องขังทั้งหมดรวมบุตรร้อยละ 11.6 ไม่พบเจ้าหน้าที่เรือนจำที่มีอาการป่วยที่เข้านิยาม ผู้ป่วยยืนยัน ร้อยละ 4.5 ค่ามัธยฐานอายุ 33.7 ปี (ค่าพิสัยระหว่างควอไทล์ 25.8– 39.9 ปี) 5 ราย (ร้อยละ 3.2) พบภาวะแทรกซ้อนปอดอักเสบ การ ร่วมงานนมัสการพระเจ้าเป็นปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการเกิดโรค (AOR 3.86, 95% CI 1.68–8.83) จากการวิเคราะห์ย่อยเฉพาะ ผู้ต้องขังชาย พบว่าการฝึกวิชาชีพในโรงฝึกที่มีขนาดใหญ่เป็นปัจจัย ป้องกันการเกิดโรค (AOR 0.44, 95% CI 0.26–0.76)
สรุปผล: การสอบสวนนี้ยืนยันการระบาดของโรคไข้หวัด HMPV ในเรือนจำแห่งหนึ่ง จังหวัดเชียงใหม่ ปัจจัยเสี่ยงของการระบาด คือ การรวมกลุ่มกันของผู้ต้องขังเพื่อทำกิจกรรม ส่วนปัจจัยป้องกัน คือ การฝึกงานในสถานที่กว้างที่มีการระบายอากาศที่ดีการสวมใส่หน้ากากอนามัยและการล้างมือเป็นข้อแนะนำให้พึงปฏิบัติในสถานที่แออัดเพื่อจำกัดการระบาดของโรคไม่ให้ลุกลามมากขึ้น

References

Haas LEM, Thijsen SFT, Elden L Van, Heemstra KA. Human Metapneumovirus in Adults. 2013;87–110.

David W Kimberlin, Michael T Brady, Mary Anne Jackson, Sarah S Long, editor; AAP Committee on Infectious Diseases. Red Book (R): 2018-2021 Report of the Committee on Infectious Diseases, Elk Grove Village, IL: American Academy of Pediatrics, 2018.

Matsuzaki Y, Itagaki T, Ikeda T, Aoki Y, Abiko C, Mizuta K. Human metapneumovirus infection among family members. Epidemiol Infect. 2013;141(4):827–32.

Peiris JSM, Tang WH, Chan KH, Khong PL, Guan Y, Lau YL, et al. Children with respiratory disease associated with metapneumovirus in Hong Kong. Emerg Infect Dis. 2003;9(6):628–33.

Wierik MJT, Nguyen DT, Beersma MF, Thijsen SF, Heemstra KA. An outbreak of severe respiratory tract infection caused by human metapneumovirus in a residential care facility for elderly in Utrecht, the Netherlands, January to March 2010. Eurosurveillance. 2012;17(13):1–7.

Ulf Karlsson, Eric Rothman, Eva Melander, Blenda Böttiger. Clinical features of human metapneumovirus infection in adults Conclusions: 2016. [cited 2019 Dec 15]. Available from: https://www.escmid.org/escmid_publications/escmid_elibrary/material/?mid=48144

National Institute of Health. Human metapneumovirus. Fact sheet [Internet]. [cited 2019 Dec 15]. Available from: http://nih.dmsc.moph.go.th/login/showimgpic.php?id=21

Liu M, Ou J, Zhang L, Shen X, Hong R, Ma H, et al. Protective effect of hand–washing and good hygienic habits against seasonal influenza: A case- control study. Med (United States). 2016;95(11):1–7.

ทัณฑสถาน โรงพยาบาลราชทัณฑ์. วิธีนอนให้สบายในคุก [อินเทอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 29 มิ.ย. 2563]. เข้าถึงได้จาก: https://www.hosdoc.com/index.php?option=com_content&view=article&id=40:how-comfortable-tosleep-in-prison&catid=2:guide-prison

Samransamruajkit R, Thanasugarn W, Prapphal N, Theamboonlers A, Poovorawan Y. Human metapneumovirus in infants and young children in Thailand with lower respiratory tract infections; molecular characteristics and clinical presentations. J Infect. 2006;52(4):254–63.

Thanasugarn W, Samransamruajkit R, Vanapongtipagorn P, Prapphal N, Van den Hoogen B, Osterhaus ADME, et al. Human metapneumovirus infection in Thai children. Scand J Infect Dis. 2003;35(10):754–6.

Horthongkham N, Athipanyasilp N, Sirijatuphat R, Assanasen S, Sutthent R. Prevalence and molecular characterization of human metapneumovirus in influenza a negative sample in Thailand. J Clin Lab Anal. 2014;28(5):398–404.

Thongpan I, Suntronwong N, Vichaiwattana P, Wanlapakorn N, Vongpunsawad S, Poovorawan Y. Respiratory syncytial virus, human metapneumovirus, and influenza virus infection in Bangkok, 2016–2017. PeerJ. 2019;2019(4):2016–7.

Falsey AR, Erdman D, Anderson LJ, Walsh EE. Human Metapneumovirus Infections in Young and Elderly Adults. J Infect Dis. 2003;187(5):785–90.

Bruno R, Marsico S, Minini C, Apostoli P, Fiorentini S, Caruso A. Human metapneumovirus infection in a cohort of young asymptomatic subjects. New Microbiol. 2009;32(3):297–301.

Sylverken A, El- Duah P, Owusu M, Yeboah R, Kwarteng A, Ofori L, et al. Burden of respiratory viral infections among inmates of a Ghanaian prison [Internet]. In Review; 2019 Sep [cited 2020 June 19]. Available from: https://www.researchsquare.com/article/rs–4838/v1

Petersen E, Memish ZA, Zumla A, Maani A Al. Transmission of respiratory tract infections at mass gathering events. Curr Opin Pulm Med. 2020;26(3):197–202.

Simoes eaf. environmental and demographic risk factors for respiratory syncytial virus lower respiratory tract disease. Rev Environ Health. 2011;26(2):127–33.

James Atkinson, Yves Chartier, Carmen Lúcia PessoaSilva, Paul Jensen, Yuguo Li, Wing-Hong Seto. Annex C: Respiratory droplets. Nat Vent Infect Control Heal Settings. 2009;77–81.

Aiello AE, Murray GF, Perez P, et al. Mask use, hand hygiene, and seasonal influenza like illness among young adults: a randomized intervention trial. J infect Dis. 2010; 201:491–8.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2021-08-06

How to Cite

ภาพวิจิตรศิลป์ ร., วงศ์หิรัญเดชา ธ., วงค์คม ส., รุ่งทรัพย์ศิริกุล ป., แสงสมบูรณ์ ภ., อนุวงค์ อ., สหศิริวงศ์ ส., สุวรรณวิภาต ช., จันทร์เทียน ธ., & เอกรักษ์รุ่งเรือง น. (2021). การสอบสวนการระบาดของโรคไข้หวัด Human Metapneumovirus ในเรือนจำแห่งหนึ่ง จังหวัดเชียงใหม่ ระหว่างเดือนตุลาคม–ธันวาคม 2562. รายงานการเฝ้าระวังทางระบาดวิทยาประจำสัปดาห์, 52(30), 437–448. สืบค้น จาก https://he05.tci-thaijo.org/index.php/WESR/article/view/1746

ฉบับ

บท

บทความต้นฉบับ