การศึกษาปัจจัยเสี่ยงของการเกิดโรคปอดฝุ่นหินในกลุ่มผู้ประกอบอาชีพแกะสลักหิน อำเภอสีคิ้ว จังหวัดนครราชสีมา

บทคัดย่อ

ความเป็นมา: โรคปอดฝุ่นหิน เกิดจากการสูดหายใจเอาฝุ่นซิลิก้า หรือซิลิกอนไดออกไซด์หรือฝุ่นหินทรายอื่น ๆ เข้าไปในปอดและเป็นปัญหาสำคัญทำให้เกิดการเจ็บป่วยและเสียชีวิต ในกลุ่มผู้ที่มีความเสี่ยง เช่น คนงานในโรงงานโม่หิน ช่างแกะสลักหิน ฯลฯ การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาลักษณะทางระบาดวิทยาของโรค ตามบุคคล เวลา สถานที่ และปัจจัยเสี่ยงของการเกิดโรค
วิธีการศึกษา: การศึกษาเป็นแบบ Case-control study กลุ่มตัวอย่างที่ศึกษาเป็นผู้ประกอบอาชีพแกะสลักหินในตำบลหนองน้ำใส โดยใช้นิยามผู้ป่วยชิลิโคสิสจากการวินิจฉัยของแพทย์ตามเกณฑ์ ILO เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสัมภาษณ์
ผลการศึกษา: พบผู้ป่วยที่เข้ากับนิยามทั้งหมด 212 ราย เก็บข้อมูล ได้ 70 ราย อายุเฉลี่ย 48.1 ปี ระยะเวลาทำงานเฉลี่ย 10.8 ปี ระยะเวลาที่ได้รับการวินิจฉัยว่าป่วยเป็นโรคเฉลี่ย 2.7 ปี การศึกษาระบาดวิทยาเชิงวิเคราะห์ด้วย Multiple logistic regression พบปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดโรค ได้แก่ เพศ (Adj OR = 5.14, 95%CI 1.20-21.93) อายุ (Adj OR = 4.67, 95%CI 1.85-11.80) รายได้ (Adj OR = 5.13, 95%CI 1.17-22.53) ระยะเวลาในการทำงาน (Adj OR = 5.77, 95%CI 1.70-19.55) ลักษณะงานที่ทำ (Adj OR = 3.37, 95%CI 1.13-10.08) และการไม่สวมใส่เครื่องป้องกันตนเองจากฝุ่นหินให้ครบถ้วนทุกครั้ง (Adj OR = 3.46, 95%CI 1.22-9.82)
สรุปและอภิปรายผล: ผู้ประกอบอาชีพช่างแกะสลักหิน ที่เป็นเพศชาย อายุมากกว่า 40 ปี ทำงานมานานกว่า 10 ปี และมีรายได้ต่ำกว่า 5,000 บาท โดยเฉพาะกลุ่มผู้ทำงานที่บ่อหิน ต้องสวมใส่เครื่องป้องกันตนเองจากฝุ่นหินทุกครั้ง และควรมีการตรวจสุขภาพอย่างสม่ำเสมอ