การสอบสวนการระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 ในสถานดูแลผู้สูงอายุแห่งหนึ่ง กรุงเทพมหานคร เดือนเมษายน 2564

ผู้แต่ง

  • ชุติมา ศิริภานุมาศ โครงการฝึกอบรมผู้เชี่ยวชาญด้านระบาดวิทยาภาคสนาม กองระบาดวิทยา กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข
  • ระพีพงศ์ สุพรรณไชยมาตย์ กองระบาดวิทยา กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข
  • ภันทิลา ทวีวิกยการ กองระบาดวิทยา กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข
  • ปิยนิตย์ ธรรมาภรณ์พิลาศ สำนักงานคณะกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข

คำสำคัญ:

การสอบสวนโรค, โรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019, เสียชีวิต, สถานดูแลผู้สูงอายุ, ประเทศไทย

บทคัดย่อ

ความเป็นมา: เมื่อวันที่ 20 เมษายน 2564 กลุ่มภารกิจปฏิบัติการสอบสวนควบคุมโรค กรมควบคุมโรค ได้รับแจ้งพบผู้ป่วยยืนยัน โรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (โรคโควิด 19) ในสถานดูแลผู้สูงอายุแห่งหนึ่ง จำนวน 3 ราย จึงดำเนินการสอบสวนโรค ในวันที่ 21 เมษายน–1 พฤษภาคม 2564 เพื่อบรรยายลักษณะทางระบาดวิทยา หาปัจจัยที่อาจส่งผลต่อการติดเชื้อและเสนอมาตรการเพื่อควบคุมการแพร่กระจายของโรค
วิธีการศึกษา: การศึกษาระบาดวิทยาเชิงพรรณนา โดยสัมภาษณ์ผู้ป่วย กลุ่มบุคลากรทางการแพทย์ ผู้ดูแลสถานดูแลผู้สูงอายุ และทบทวนแบบสอบสวนโรคเฉพาะราย ผู้ป่วยยืนยัน หมายถึง ผู้สูงอายุหรือบุคลากรทางการแพทย์ที่ปฏิบัติงานที่สถานดูแลผู้สูงอายุ X ที่มีผลตรวจทางห้องปฏิบัติการพบสารพันธุกรรมของเชื้อไวรัส SARS-CoV-2 โดยวิธี RT-PCR ระหว่างวันที่ 4 เมษายน–12 พฤษภาคม 2564 ติดตามและเก็บตัวอย่าง RT-PCR ในกลุ่มผู้สัมผัสเสี่ยงสูง และส่งตรวจสายพันธุ์ของเชื้อไวรัสจากผู้ป่วยที่ได้รับแจ้ง (index case) และผู้เสียชีวิต สำรวจสิ่งแวดล้อมและหอผู้ป่วยในสถานดูแลผู้สูงอายุเพื่อหาปัจจัยเสี่ยงในการแพร่กระจายเชื้อ
ผลการศึกษา: จากจำนวนผู้สูงอายุและเจ้าหน้าที่ในแผนกที่เกี่ยวข้องทั้งหมด 54 คน พบผู้ติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 ในสถาน-ดูแลผู้สูงอายุ X ทั้งหมด 8 ราย โดยเป็นบุคลากรทางการแพทย์ 2 ราย และผู้สูงอายุ 6 ราย อัตราป่วยร้อยละ 14.8 ค่ามัธยฐานของอายุผู้ป่วยยืนยันเท่ากับ 86 ปี ผู้ติดเชื้อทุกรายมีอาการ และอัตราป่วยตายในกลุ่มผู้สูงอายุที่ติดเชื้อเท่ากับร้อยละ 100 การตรวจสายพันธุ์ของ index case และผู้เสียชีวิต ผลพบว่าน่าจะเป็นสายพันธุ์ Alpha โดยปัจจัยที่อาจทำให้เกิดการระบาดภายในสถานดูแลผู้สูงอายุ ได้แก่ การที่บุคลากรยังมาปฏิบัติงานในขณะที่มีอาการป่วย และมีการสัมผัสผู้สูงอายุโดยที่ไม่ล้างมือ รวมถึงการใส่อุปกรณ์ป้องกันส่วนบุคคลไม่เหมาะสม ทั้งนี้ ช่วงต้นเดือนเมษายน 2564 บุคลากรและผู้สูงอายุในสถานดูแลผู้สูงอายุแห่งนี้ยังไม่ได้รับการ ฉีดวัคซีน
สรุปผลและอภิปรายผล: การระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 ในสถานดูแลผู้สูงอายุในช่วงที่ยังไม่มีการฉีดวัคซีนมีความรุนแรงสูงเนื่องจากเป็นประชากรกลุ่มเสี่ยง สถานดูแลผู้สูงอายุควรเน้นย้ำการเฝ้าระวังอาการของบุคลากร และควรมีมาตรการป้องกันการติดเชื้อโดยเคร่งครัดโดยมีบุคลากรควบคุมกำกับการปฏิบัติตามมาตรการ และส่งเสริมการรับวัคซีนในกลุ่มบุคลากรและผู้สูงอายุเพื่อป้องกันและลดความรุนแรงของการระบาด

References

V'kovski P, Kratzel A, Steiner S, Stalder H, Thiel V. Coronavirus biology and replication: implications for SARS-CoV-2. Nat Rev Microbiol. 2021;19(3):155-70.

World Health Organization. Coronavirus disease (COVID-19): How is it transmitted? [Internet]. 2020 [cited 2021 Oct 1]. Available from: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/ question-and-answers-hub/q-a-detail/coronavirus-disease-covid-19-how-is-it-transmitted

Guan W, Ni Z, Hu Y, Liang W, Ou C, He J, et al. Clinical Characteristics of Coronavirus Disease 2019 in China. N Engl J Med [Internet]. 2020 [cited 2020 Apr 1];NEJMoa2002032. Available from: http://www.nejm.org/doi/10.1056/NEJMoa2002032

Casey-Bryars M, Griffin J, McAloon C, Byrne A, Madden J, Mc Evoy D, Collins Á, Hunt K, Barber A, Butler F, Lane EA, O'Brien K, Wall P, Walsh K, More SJ. Presymptomatic transmission of SARS-CoV-2 infection: a secondary analysis using published data. BMJ Open. 2021 Jun 28;11(6):e041240

McIntosh, K. Coronavirus disease 2019 (COVID-19): Clinical features [Internet]. 2020 [cited 2020 Aug 1]. Available from: https://www.uptodate.com/contents/coronavirus-disease-2019-covid-19-clinical-features

Oran DP, Topol EJ. Prevalence of Asymptomatic SARS-CoV-2 Infection. Ann Intern Med. 2021 Feb;174(2):286–7.

Department of Disease Control (TH). Reported COVID-19 situations in Thailand and reviewed control measures in Globally [Internet]. 2021 [cited 2022 Aug 1]. Available from: http://www.thaincd. com/document/file/download/knowledge/COVID19.65.pdf (in Thai)

World Health Organization. COVID-19 Weekly Epidemiological Update [Internet]. 2021 [cited 2022 Aug 8]. Available from: https://www.who.int/docs/ default-source/coronaviruse/situation-reports/20210427_weekly_epi_update_37.pdf

Centers for Disease Control and Prevention. Transmission of SARS-COV-2 Infections in Households — Tennessee and Wisconsin, April-September 2020 [Internet]. 2020 [cited 2021 Oct 27]. Available from: https://www.cdc.gov/mmwr/volumes/69/wr/mm6944e1.htm#T2_down

Hashan MR, Smoll N, King C, Ockenden-Muldoon H, Walker J, Wattiaux A, Graham J, Booy R, Khandaker G. Epidemiology and clinical features of COVID-19 outbreaks in aged care facilities: A systematic review and meta-analysis. EClinicalMedicine. 2021 Mar;33:100771.

Paotong D, Trakarnchansiri J, Phongsanon K, Churncharoen P, Sitaphong S, Poldee T, Torhiran U, Sukeewatana W, Jamulitrat S. Compliance with handwashing in a university hospital in Thailand. Am J Infect Control. 2003 Apr;31(2):128.

Centers for Disease Control and Prevention. Transmission-Based Precautions [Internet]. 2016 [cited 2021 Nov 8]. Available from: https://www.cdc.gov/infectioncontrol/basics/transmission-based-precautions.html

World Health Organization. Rational use of personal protective equipment (PPE) for coronavirus disease (COVID-19) [Internet]. 2020 [cited 2021 Nov 8]. Available from: https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/331498/WHO-2019-nCoV-IPCPPE_use-2020.2-eng.pdf

The University of California, San Francisco. Guidance for Use of Personal Protective Equipment PPE for Aerosol Generating Procedures [Internet]. 2021 [cited 2021 Nov 8]. Available from: https://infectioncontrol.ucsfmedicalcenter.org/sites/g/files/tkssra4681/f/Guidance_for_PPE_use_for_High_Risk_Aerosol_Generating_Procedures.pdf

King Chulalongkorn Memorial Hospital and Medical Faculty, Chulalongkorn University. COVID-19 vaccines target in Thailand [Internet]. 2021 [cited 2021 Oct 27]. Available from: https://chulalongkornhospital.go.th/kcmh/line/เป้าหมายการฉีดวัคซีนโค/ (in Thai)

AARP. Phase 1a, 1b or 1c? Understanding Coronavirus Vaccine Priority Groups [Internet]. 2020 [cited 2021 Nov 8]. Available from: https://www.aarp.org/health/conditions-treatments/info-2020/covid-vaccine-priority-groups.html

UpToDate.com. COVID-19: Management in nursing homes [Internet]. 2021 [cited 2021 Oct 27]. Available from: https://www.uptodate.com/contents/covid-19-management-in-nursing-homes

McGarry BE, Shen K, Barnett ML, Grabowski DC, Gandhi AD. Association of nursing home characteristics with staff and resident COVID-19 vaccination coverage. JAMA Intern Med. 2021 Sep 16:e215890

The Secretariat of the Prime Minister, Government House (TH). Ministry of Public Health request people to enhance protection measures for the prevention of COVID-19 spreading [Internet]. 2021 [cited 2022 Aug 1]. Available from: https://www.thaigov.go.th/news/contents/ministry_details/41180 (in Thai)

Guan WJ, Ni ZY, Hu Y, et al; China Medical Treatment Expert Group for Covid-19. Clinical characteristics of coronavirus disease 2019 in China. N Engl J Med. 2020;382(18):1708-1720. doi:10.1056/NEJMoa2002032

Zhou F, Yu T, Du R, et al. Clinical course and risk factors for mortality of adult inpatients with COVID-19 in Wuhan, China: a retrospective cohort study. Lancet. 2020;395(10229):1054–62. doi:10.1016/S0140 -6736(20)30566-3

Dyer O. Covid-19: Unvaccinated face 11 times risk of death from delta variant, CDC data show. BMJ. 2021 Sep 16;374:n2282

Grint DJ, Wing K, Williamson E, McDonald HI, Bhaskaran K, Evans D, et al. Case fatality risk of the SARS-CoV-2 variant of concern B.1.1.7 in England, 16 November to 5 February. Euro Surveill. 2021 Mar;26(11):2100256

Presanis AM, Kunzmann K, Grosso FM, Jackson CH, Corbella A, Grasselli G, et al. Risk factors associated with severe hospital burden of COVID-19 disease in Regione Lombardia: a cohort study. BMC Infect Dis. 2021 Oct 7;21(1):1041.

Vanhems P, Gustin MP, Elias C, Henaff L, Dananché C, Grisi B, et al. COVID-Outcomes-HCL Consortium. Factors associated with admission to intensive care units in COVID-19 patients in Lyon-France. PLoS One. 2021 Jan 27;16(1):e0243709

BBC News. COVID-19: new cases reached more than 2,000 cases in one day, more than 1,400 cases are still waiting to be admitted [Internet]. 2021 [cited 2021 Oct 20]. Available from: https://www.bbc.com/thai/thailand-56855872 (in Thai)

Tangcharoensathien V, Bassett MT, Meng Q, Mills A. Are overwhelmed health systems an inevitable consequence of covid-19? Experiences from China, Thailand, and New York State. BMJ. 2021 Jan 22;372:n83

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2023-04-28

ฉบับ

บท

บทความต้นฉบับ