การระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสเอนเตอโร 71 ที่มีอาการรุนแรงในเด็กแบบเป็นกลุ่มก้อน อำเภอทรายทองวัฒนา จังหวัดกำแพงเพชร เดือนกรกฎาคม 2557

บทคัดย่อ

วันที่ 11 กรกฎาคม 2557 กลุ่มงานเวชกรรมสังคม โรงพยาบาลกำแพงเพชรได้รับรายงานจากกุมารแพทย์ว่า พบผู้ป่วยเด็กสงสัยติดเชื้อไวรัสเอนเตอโรไวรัสที่มีอาการรุนแรง 2 ราย ซึ่งทั้งสองรายถูกส่งตัวมารักษาต่อจากโรงพยาบาลทรายทองวัฒนา ทีมสอบสวนเคลื่อนที่เร็วโรงพยาบาลกำแพงเพชรและอำเภอทรายทองวัฒนา สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 8 นครสวรรค์ สำนักระบาดวิทยา ร่วมกันสอบสวนโรคระหว่างวันที่ 11 - 14 กรกฎาคม 2557 โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อยืนยันการวินิจฉัยโรค ยืนยันการระบาดทราบขอบเขตของการระบาด ศึกษาสาเหตุและพฤติกรรมเสี่ยงของผู้ป่วยติดเชื้อไวรัสเอนเตอโรที่มีอาการรุนแรง พร้อมทั้งลงควบคุมและป้องกันโรค ทำการศึกษาระบาดวิทยาเชิงพรรณนาโดยทบทวนเวชระเบียนผู้ป่วยนอกและผู้ป่วยในของผู้ป่วย และผลตรวจทางห้องปฏิบัติการ จากโรงพยาบาลกำแพงเพชรและโรงพยาบาลทรายทองวัฒนา รวมทั้งสัมภาษณ์แพทย์ผู้รักษาผู้ปกครองและผู้สัมผัส ค้นหาผู้ป่วยเพิ่มเติมในชุมชน เก็บสิ่งส่งตรวจทางห้องปฏิบัติการจากผู้ป่วยที่มีอาการรุนแรงทั้งหมด และผู้สัมผัสใกล้ชิดในครอบครัว รวมทั้งผู้ป่วยในชุมชนส่งตรวจไวรัสเอนเตอโร 71 (EV71) โดยวิธี RT-PCR ณ สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์สาธารณสุข รวมทั้งการศึกษาสภาพสิ่งแวดล้อมบ้านผู้ป่วย โรงเรียนและชุมขน ผลการศึกษาพบ ผู้ป่วยยืนยันติดเชื้อ EV71 ที่มีอาการรุนแรง 1 ราย และผู้ป่วยเข้า ข่ายติดเชื้อ EV71 ที่มีอาการรุนแรงอีก 1 ราย ทั้งสองรายอาศัยอยู่ในหมู่บ้านใกล้เคียงกันในอำเภอทรายทองวัฒนา จังหวัดกำแพงเพชร ได้รับการวินิจฉัยเป็นสมองอักเสบ โดยไม่มีรอยโรคมือ เท้า หรือปาก ทุกรายได้รับการรักษาด้วย Intraveneous Immunoglobulin (IVIG) หลังการรักษาผู้ป่วยทุกรายหายดีไม่มีภาวะแทรกซ้อน นอกจากนี้ มีผู้สัมผัสร่วมบ้านที่ติดเชื้อ EV 71 โดยไม่แสดงอาการ อีก 1 ราย ผลการค้นหาผู้ป่วยเพิ่มเติมในชุมชนของผู้ป่วยยืนยัน พบผู้ที่มีอาการของโรคมือเท้าปาก 3 ราย Herpangina 2 ราย และอีก 19 ราย มีอาการไข้ ไอ น้ำมูก หรือท้องเสีย รวมผู้มีอาการป่วย 24 ราย สาเหตุของการระบาดครั้งนี้ ยืนยันเกิดจากเชื้อ EV71 การถ่ายทอด โรคติดต่อจากคนสู่คน ลักษณะการกระจายของโรคเป็นแบบ แพร่กระจาย ผู้ป่วยส่วนใหญ่มีผื่นหรือแผลในช่องปาก ผลการตรวจอุจจาระและเชื้อในลำคอทางห้องปฏิบัติการไม่พบเชื้อ EV71 มาตรการป้องกันควบคุมโรค ประชุมกลุ่มผู้เกี่ยวข้องให้ทราบถึงโรค วิธีการควบคุมป้องกัน และผลการเฝ้าระวังโรคต่อเนื่อง 2 สัปดาห์ หลังเฝ้าระวังไม่พบผู้ป่วยรายใหม่ชุ่มชน สรุป พบการระบาดของโรคสมองอักเสบจากเชื้อ EV71 ที่มีอาการรุนแรง 2 ราย โดยทุกรายไม่มีรอยโรคที่มือ เท้า หรือปาก ผู้ป่วยได้รับการวินิจฉัยและได้รับ IVG อย่างรวดเร็ว ทำให้ผู้ป่วยรอดชีวิตโดยไม่มีภาวะแทรกซ้อน จากการค้นหาผู้ป่วยในชุมชนพบเด็กป่วยด้วยกลุ่มโรคมือเท้าปากอีกจำนวนหนึ่ง ซึ่งยืนยันการระบาดในชุมชน