การพัฒนาเครื่องมือแสดงข้อมูลสถานการณ์โรคที่ต้องเฝ้าระวังทางระบาดวิทยา ภายใต้พระราชบัญญัติโรคติดต่อ พ.ศ. 2558
DOI:
https://doi.org/10.59096/wesr.v55i9.3247บทคัดย่อ
บทนำ : ปี พ.ศ. 2565 กองระบาดวิทยา ได้พัฒนาระบบการส่งข้อมูลรายงานโรคที่ต้องเฝ้าระวังภายใต้พระราชบัญญัติโรคติดต่อ พ.ศ. 2558 ผ่านทาง Application programming interface ทำให้สถานพยาบาลสามารถส่งรายงานมายังแพลตฟอร์มกลางของกรมควบคุมโรคโดยตรง ใช้ชื่อว่าระบบเฝ้าระวังทางระบาดวิทยาในรูปแบบดิจิทัล ผู้ออกแบบระบบจึงมีแนวคิดในการพัฒนาเครื่องมือแสดงข้อมูลสถานการณ์โรค เพื่อสนับสนุนให้หน่วยงานทุกระดับสามารถเข้าถึงและวิเคราะห์ข้อมูลได้ตามความต้องการของผู้ใช้งาน
วิธีการศึกษา : ใช้การทบทวนขอบเขต (Scoping review) ทบทวนเอกสารและงานวิจัยที่มีอยู่ในปัจจุบัน แล้วทำการวิเคราะห์ข้อมูลทั้งเชิงปริมาณด้วยสถิติเชิงพรรณนาและเชิงคุณภาพโดยการวิเคราะห์แก่นสาระ
ผลการศึกษา : จากการค้นหาบทความในเว็บไซต์ที่กำหนดทั้งสิ้น 55 ฉบับ มีบทความที่เข้าเกณฑ์นำมาทบทวน 30 ฉบับ มีแหล่งที่มาจาก 6 ภูมิภาคทั่วโลก พบประเด็นสำคัญของการพัฒนาเครื่องมือ แบ่งเป็น 3 ประเด็น คือ 1) วัตถุประสงค์และการใช้ประโยชน์ 2) เนื้อหารายงาน และ 3) การใช้งานแบบโต้ตอบบนหน้าจอ โดยมีความท้าทายที่สำคัญ ได้แก่ โครงสร้างพื้นฐานทางเทคโนโลยี การกำกับติดตามความถูกต้องและคุณภาพข้อมูล และธรรมาภิบาลข้อมูล
สรุป : การทบทวนบทความที่เกี่ยวข้อง ทำให้ผู้พัฒนาระบบสามารถกำหนดแนวทางการพัฒนาเครื่องมือเพื่อแสดงรายงานสถานการณ์โรค ประกอบด้วย ตัวชี้วัดการรายงาน การตรวจจับการระบาด การแจ้งเตือนโรคสำคัญ และการติดตามการกระจายของผู้ป่วยตามข้อมูลทางระบาดวิทยา โดยคำนึงถึงหน้าที่และอำนาจตามขอบเขตของ พ.ร.บ. โรคติดต่อ พ.ศ. 2558 และ พ.ร.บ. คุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล พ.ศ. 2562
References
Ungchoosak K, Sawanpanyalert P, Swaddiwudhipong W, Chiraphongsa C, editors. Basics of Epidemiology. 1st edition. Nonthaburi: Association of Field Epidemiologists; 2019.
World Health Organization. Public Health Surveillance [Internet]. Geneva (CH); 2024 [cited 2024 Aug 16]. Available from: https://www.who.int/health-topics/public-health-surveillance/index.html
[THAI] Notification of the Ministry of Public Health RE: Designation and Main Symptoms of Dangerous Communicable Diseases B.E. 2559 (2016). Published in the Government Gazette Vol. 133, Part 128d, Page 3-5, dated 3 June B.E. 2559 (2016). Available from: https://ddc.moph.go.th/uploads/ckeditor/c74d97b01eae257e44aa9d5bade97baf/files/003_1gcd.pdf
[THAI] Notification of the Ministry of Public Health RE: Designation and Main Symptoms of Communicable Diseases under Surveillance B.E. 2562 (2019). Published in the Government Gazette Vol. 137, Part 20d, Page 2-10, dated 27 January B.E. 2563 (2020). Available from: https://ddc.moph.go.th/uploads/files/9320200128083444.pdf
[THAI] Notification of the Ministry of Public Health RE: Designation and Main Symptoms of Communicable Diseases under Surveillance (Issue 2) B.E. 2565 (2022). Published in the Government Gazette Vol. 139, Part 163d, Page 4, dated 8 July B.E. 2565 (2022). Available from: https://ddc.moph.go.th/uploads/files/15020220718031723.pdf
[THAI] Notification of the Ministry of Public Health RE: Designation and Main Symptoms of Dangerous Communicable Diseases (Issue 4) B.E. 2567 (2024). Published in the Government Gazette Vol. 141, Part 130d, Page 6, dated 9 May B.E. 2567 (2024). Available from: https://ddc.moph.go.th/uploads/files/18120240515035858.pdf
[THAI] Notification of the Ministry of Public Health RE: Criteria and Methods for Reporting Dangerous Communicable Diseases, Communicable Diseases under Surveillance, or Epidemic Diseases, B.E. 2560 (2017). Published in the Government Gazette Vol. 134, Part 316d, Page 3-6, dated 21 December B.E. 2560 (2017). Available from: https://ddc.moph.go.th/uploads/ckeditor/c74d97b01eae257e44aa9d5bade97baf/files/003_7gcd.pdf
Sayumpurujinan S. Guideline of Report 506 Program version 4.10. Nonthaburi: Department of Disease Control; 2016.
Bureau of Epidemiology. Guideline of Coronavirus 2019 Surveillance and Report [Internet]. Nonthaburi: Department of Disease Control; 2022. [cited 2024 Aug 16]. Available from: https://ddc.moph.go.th/viralpneumonia/file/g_surveillance
Bureau of Epidemiology. Digital Disease Surveillance Platform [Internet]. Nonthaburi: Department of Disease Control; 2023. [cited 2024 Aug 16]. Available from: https://ddsdoe.ddc.moph.go.th/ddss
[THAI] Notification of the Department of Disease Control RE: Prescribing notification and additional notification methods in Suspected Communicable Disease Patients under Surveillance, B.E. 2565 (2022). Published in the Government Gazette Vol. 139, Part 233d, Page 27-28, dated 30 September B.E. 2565 (2022). Available from: https://ddc.moph.go.th/uploads/files/15820221004083459.pdf
Rabiei R, Bastani P, Ahmadi H, Dehghan S, Almasi S. Developing public health surveillance dashboards: a scoping review on the design principles. BMC Public Health. 2024 Feb;24(1). doi: 10.1186/s12889-024-17841-2
Arksey H, O’Malley L. Scoping studies: towards a methodological framework. International Journal of Social Research Methodology. 2005 Feb;8(1):19–32. doi: 10.1080/1364557032000119616
Van Herpen MMJW, Saadah NH, Otieno P, Kiara L, Diehl JC. Community health surveillance via digital collection of syndromic and behavior data by community healthcare workers in rural Kenya: a pilot study. Discover Health Systems. 2023;2:48. doi: 10.1007/s44250-023-00063-5
Musa S, Blažević M, Kavazović A, Durmišević J, Skočibušić S. COVID-19 in the Federation of Bosnia and Herzegovina: Strengthening the public health surveillance using a web-based system to inform public health response, March 2020 - March 2022. Biomolecules and Biomedicine [Internet]. 2023 Feb 16 [cited 2024 Aug 18]. Available from: https://www.bjbms.org/ojs/index.php/bjbms/article/view/8050
Shausan A, Nazarathy Y, Dyda A. Emerging data inputs for infectious diseases surveillance and decision making. Frontiers in Digital Health. 2023 Apr 4;5. doi: 10.3389/fdgth.2023.1131731
Minnesota Department of Health. Minnesota Electronic Disease Surveillance System [Internet]. 2022 Dec [cited 2024 Aug 18]. Available from: https://www.health.state.mn.us/diseases/reportable/medss/index.html
Ministry of Health & Family Welfare. Government of India. Information Technology: Integrated Disease Surveillance Programme (IDSP) [Internet]. 2024 Aug [cited 2024 Aug 18]. Available from: https://idsp.mohfw.gov.in/index4.php?lang=1&level=0&linkid=408&lid=3691.
Hohman KH, Martinez AK, Klompas M, Kraus EM, Li W, Carton TW, et al. Leveraging electronic health record data for timely chronic disease surveillance: The Multi-State EHR-Based Network for Disease Surveillance. Journal of Public Health Management and Practice. 2023;29(2):162–73. doi: 10.1097/PHH.0000000000001693
Observer research foundation. India’s Efforts in Strengthening Public Health Surveillance: Role of Integrated Public Health Laboratories [Internet]. New Delhi (India); May 2023 [cited 2024 Aug 18]. Available from: https://www.orfonline.org
United Nation. Digitalization of Fiji National Notifiable Disease Surveillance System (NNDSS) [Internet]. Geneva (CH); Jun 2023 [cited 2024 Aug 18]. Available from: https://www.ungm.org/Public/Notice/205344
Gupta SK, Singh H, Joshi MC, Sharma A. Digital dashboards with paradata can improve data quality where disease surveillance relies on real-time data collection. Digital Health. 2023 Jan 1;9. doi: 10.1177/20552076231164098
Youssef D, Yaghi A, Jouny A, Abou-Abbas L, Chammaa H, Ghosn N. Converting the existing disease surveillance from a paper-based to an electronic-based system using district health information system (DHIS-2) for real-time information: the Lebanese experience. BMC Health Serv Res. 2022;22(1):395. doi: 10.1186/s12913-022-07773-1.
Conduent. Integrated Disease Surveillance and Outbreak Management Platform [Internet]. USA; 2024 [cited 2024 Aug 18]. Available from: https://www.conduent.com/government-solutions/government-healthcare-solutions/disease-surveillance-outbreak-management-system
Accenture Federal Services. Building next-generation public health surveillance [Internet]. New York (USA); 2024 [cited 2024 Aug 18]. Available from: https://www.accenture.com/us-en/insights/us-federal-government/public-health-surveillance
Ali H, Alexander D. Health informatics for disease surveillance and outbreak prediction. ResearchGate [Internet]. 2023 [cited 2024 Aug 18]. Available from: https://www.researchgate.net/publication/372951412
Yang Y, Tsao SF, Basri MA, Chen HH, Butt ZA. Digital disease Surveillance for emerging infectious diseases: An early warning system using the internet and social media data for COVID-19 forecasting in Canada. Studies in Health Technology and Informatics [Internet]. 2023 [cited 2024 Aug 18]. doi: 10.3233/shti230290.
Singh PK, Tripathi A, Gupta A, Yadav SK. Overview of web-based public health surveillance system in Uttarakhand: Integrated health information platform under integrated disease surveillance programme. Indian Journal of Forensic and Community Medicine. 2023 Apr 15;10(1):1–3. doi: 10.18231/j.ijfcm.2023.001
Lipsitch M, Bassett MT, Brownstein JS, Elliott P, Eyre D, Grabowski MK, et al. Infectious disease surveillance needs for the United States: lessons from COVID-19. Frontiers in Public Health. 2024 Jul 15:12. doi: 10.3389/fpubh.2024.1408193
Comer L, Donelle L, Ngole M, Shelley JJ, Kothari A, Smith M, et al. An investigation of media reports of digital surveillance within the first year of the COVID-19 pandemic. Front Digit Health. 2023 Jul 24:5. doi: 10.3389/fdgth.2023.1215685
Jia P, Liu S, Yang S. Innovations in public health surveillance for emerging infections. Annual Review of Public Health. 2023 Apr 3;44(1):55–74. doi: 10.1146/annurev-publhealth-051920-093141
Zhang L, Guo W, Lv C. Modern technologies and solutions to enhance surveillance and response systems for emerging zoonotic diseases. Science in One Health. 2024 Jan 1;3. doi: 10.1016/j.soh.2023.100061
Sekalala S, Dagron S, Forman L, Meier BM. Analyzing the Human Rights Impact of Increased Digital Public Health Surveillance during the COVID-19 Crisis. Health Hum Rights. 2020 Dec;22(2):7-20.
Fallatah DI, Adekola HA. Digital epidemiology: harnessing big data for early detection and monitoring of viral outbreaks. Infection Prevention in Practice. 2024 Sep 1;6(3). doi: 10.2196/jmir.3970
Rilkoff H, Struck S, Ziegler C, Faye L, Paquette D, Buckeridge D. Innovations in public health surveillance: An overview of novel use of data and analytic methods. Canada Communicable Disease Report. 2024 Apr 30;50(3/4):93–101. doi: 10.14745/ccdr.v50i34a02
Anastasiadou MN, Isaia P, Kolios P, Charalambous C. Transitioning towards fit-for-purpose public health surveillance systems [Internet]. 2023 [cited 2024 Aug 18]. Available from: https://arxiv.org/abs/2305.16821
Reinoso GPG, Haro HDP, Madero JLA, Escaleras LGO, Quinquiguano MIA, Pilatasig WJM, et al. Epidemiological surveillance innovative applications for community and public health: A systematic review. International Journal of Medical Science and Clinical Research Studies. 2024;4(3):546-55. doi: 10.47191/ijmscrs/v4-i03-32
Donelle L, Comer L, Hiebert B, Hall J, Shelley JJ, Smith MJ, et al. Use of digital technologies for public health surveillance during the COVID-19 pandemic: A scoping review. Digital Health. 2023;9. doi: 10.1177/20552076231173220
Garett R, Young SD. Ethical views on sharing digital data for public health surveillance: Analysis of survey data among patients. Frontiers in Big Data. 2022 Apr 25;5. doi: 10.3389/fdata.2022.871236
Hussam MSA, Emad MA, Eman AA. Epidemiological surveillance systems in the digital age: a review of innovations and applications. Migration Letters. 2022;19(2):1037-47.
Gustafsson W, Dórea FC, Widgren S, Frössling J, Vidal G, Kim H, et al. Data workflows and visualization in support of surveillance practice. Frontiers in Veterinary Science. 2023 Feb 9;10. doi: 10.3389/fvets.2023.1129863
Roberts S, Kelman I. Governing digital health for infectious disease outbreaks. Global Public Health. 2023 Jan 2;18(1):2241894. doi: 10.1080/17441692.2023.2241894.
Kaburi BB, Wyss K, Kenu E, Asiedu-Bekoe F, Hauri AM, Laryea DO, et al. Facilitators and barriers in the implementation of a digital surveillance and outbreak response system in Ghana before and during the COVID-19 pandemic: Qualitative analysis of stakeholder interviews. JMIR Formative Research. 2023 Oct 20;7. doi: 10.2196/45715
[THAI] Office of the Prime Minister. Personal Data Protection Act, B.E. 2562 (2019). Published in the Government Gazette Vol. 136, Part 69a, Page 52-95, dated 27 May B.E. 2562 (2019). Available from: https://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2562/A/069/T_0052.pdf
[THAI] Office of the Prime Minister. Cyber Security Act, B.E. 2562 (2019). Published in the Government Gazette Vol. 136, Part 69a, Page 20-51, dated 27 May B.E. 2562 (2019). Available from: https://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2562/A/069/T_0020.pdf
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
Copyright (c) 2024 รายงานการเฝ้าระวังทางระบาดวิทยาประจำสัปดาห์
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
1. เนื้อหาและข้อมูลในบทความที่ลงพิมพ์กับ WESR ถือเป็นข้อคิดเห็น และความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรงซึ่งกองบรรณาธิการวารสารไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย หรือร่วมรับผิดชอบใด ๆ
2. บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ใน WESR ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารวิชาการ หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนหนึ่ง ส่วนใดไปเผยแพร่ กรุณาอ้างอิงบทความนั้น ๆ