พฤติกรรมการป้องกันตนเองของประชาชนไทย ในช่วงต้นของสถานการณ์การแพร่ระบาดโรคโควิด 19
DOI:
https://doi.org/10.59096/wesr.v55i9.3270คำสำคัญ:
โควิด 19, พฤติกรรมป้องกันตนเอง, การเว้นระยะห่าง, การสวมหน้ากากอนามัย, การล้างมือบทคัดย่อ
บทนำ : การแพร่ระบาดของโรคโควิด 19 ส่งผลกระทบต่อระบบสุขภาพและเศรษฐกิจทั่วโลก ในช่วงต้นของการระบาดยังไม่มียารักษาที่จำเพาะหรือวัคซีนที่มีประสิทธิภาพ ทำให้ความสำเร็จในการควบคุมโรคในช่วงนี้ ขึ้นอยู่กับความร่วมมือของประชาชนในการปฏิบัติตามมาตรการที่ไม่ใช้ยา (non-pharmaceutical interventions) เช่น เว้นระยะห่างทางสังคม ใส่หน้ากากอนามัย และล้างมือ ค่อนข้างมาก การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพฤติกรรมการป้องกันตนเองของประชาชนไทย ในช่วงต้นของสถานการณ์การแพร่ระบาดโรคโควิด 19
วิธีการศึกษา : ทำการศึกษาแบบภาคตัดขวาง โดยใช้แบบสอบถามที่ปรับปรุงจากโครงการ International Citizen Project Covid-19 (ICPcovid) ให้สอดคล้องกับบริบทประเทศไทย ศึกษาลักษณะทางระบาดวิทยา ปัจจัยเสี่ยง และพฤติกรรมป้องกันตนเอง ทำการเก็บข้อมูลผ่าน Google Form ในวันที่ 24-25 มีนาคม 2563 โดยประชาสัมพันธ์ผ่านสื่อสังคมออนไลน์ เช่น LINE, Facebook, WhatsApp และเว็บไซต์กรมควบคุมโรค
ผลการศึกษา : จากผู้ตอบแบบสอบถาม 146,087 คนทั่วประเทศ เป็นเพศหญิง (72%) อายุมากกว่า 40 ปี (60%) บุคลากรทางการแพทย์ (HCW) 14% พฤติกรรมป้องกันตนเองตามมาตรการ DMHT ที่ปฏิบัติมากที่สุด คือ การใส่หน้ากากอนามัย (94%) รองลงมา เป็นการล้างมือ (91%) การเว้นระยะห่าง (65%) และการวัดอุณหภูมิร่างกาย (29%) บุคลากรทางการแพทย์มีพฤติกรรมป้องกันตนเองดีกว่ากลุ่มคนทั่วไป กลุ่มเพศชาย อายุน้อย นักเรียน/นักศึกษา ผู้สูบบุหรี่มีพฤติกรรมป้องกันตนเองน้อยกว่ากลุ่มอื่น
อภิปรายและข้อเสนอแนะ : การควบคุมโรคโดยมาตรการ non-pharmaceutical interventions โดยเฉพาะอย่างยิ่งในบริบท จำเพาะ เช่น สถานศึกษา หรือกลุ่มประชากรที่มีพฤติกรรมเสี่ยง จำเป็นต้องพิจารณาหารูปแบบมาตรการ การสื่อสารความเสี่ยงที่จำเพาะเจาะจง ที่ช่วยให้กลุ่มนี้มีพฤติกรรมป้องกันตนเองที่ดีขึ้น
References
World Health Organization. Listings of WHO’s response to COVID-19 [Internet]. 2020 [cited 2023 JUN 15]. Available from: https://www.who.int/news/item/29-06-2020-covidtimeline
Worldometer. COVID-19 CORONAVIRUS PANDEMIC [Internet]. 2021 [cited 2023 JUN 15]. Available from: https://www.worldometers.info/coronavirus/#countries
Thai PBS. Trace..who is spreading the virus at boxing stadiums and entertainment venues [Internet]. Thai PBS NEWS. 2020 [cited 2023 JUN 15]. Available from: https://news.thaipbs.or.th/content/289996 (in Thai)
Plipat T. Lessons from Thailand’s Response to the COVID-19 Pandemic. Thai Journal of Public Health. 2020;50(3):268–77.
Rajatanavin N, Tuangratananon T, Suphanchaimat R, Tangcharoensathien V. Responding to the COVID-19 second wave in Thailand by diversifying and adapting lessons from the first wave. BMJ Glob Health [Internet]. 2021 [cited 2023 JUN 15];6(7):e006178. Available from: http://gh.bmj.com/content/6/7/e006178.abstract
Facente SN, Hunter LA, Packel LJ, Li Y, Harte A, Nicolette G, et al. Feasibility and effectiveness of daily temperature screening to detect COVID-19 in a prospective cohort at a large public university. BMC Public Health [Internet]. 2021 [cited 2023 JUN 15];21(1):1693. Available from: https://doi.org/10.1186/s12889-021-11697-6
Nuertey BD, Ekremet K, Haidallah AR, Mumuni K, Addai J, Attibu RIE, et al. Performance of COVID-19 associated symptoms and temperature checking as a screening tool for SARS-CoV-2 infection. PLoS One. 2021;16(9):e0257450.
Stave GM, Smith SE, Hymel PA, Heron RJL. Worksite temperature screening for COVID-19. J Occup Environ Med. 2021;63(8):638–41.
Mitra B, Luckhoff C, Mitchell RD, O’Reilly GM, Smit DV, Cameron PA. Temperature screening has negligible value for control of COVID‐19. Emergency Medicine Australasia. 2020;32(5):867–9.
Vilke GM, Brennan JJ, Cronin AO, Castillo EM. Clinical Features of Patients with COVID-19: is Temperature Screening Useful? J Emerg Med [Internet]. 2020 [cited 2023 JUN 15];59(6):952–6. Available from: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S073646792030977X
Pană BC, Lopes H, Furtunescu F, Franco D, Rapcea A, Stanca M, et al. Real-world evidence: the low validity of temperature screening for COVID-19 triage. Front Public Health. 2021;9:672698.
Talic S, Shah S, Wild H, Gasevic D, Maharaj A, Ademi Z, et al. Effectiveness of public health measures in reducing the incidence of covid-19, SARS-CoV-2 transmission, and covid-19 mortality: systematic review and meta-analysis. BMJ [Internet]. 2021 [cited 2023 JUN 15];375:e068302. Available from: http://www.bmj.com/content/375/bmj-2021-068302.abstract
Ross I, Bick S, Ayieko P, Dreibelbis R, Wolf J, Freeman MC, et al. Effectiveness of handwashing with soap for preventing acute respiratory infections in low-income and middle-income countries: a systematic review and meta-analysis. The Lancet [Internet]. 2023 [cited 2023 JUN 15];401(10389):1681–90. Available from: https://doi.org/10.1016/S0140-6736(23)00021-1
Lio CF, Cheong HH, Lei CI, Lo IL, Yao L, Lam C, et al. Effectiveness of personal protective health behaviour against COVID-19. BMC Public Health [Internet]. 2021 [cited 2023 JUN 15];21(1):827. Available from: https://doi.org/10.1186/s12889-021-10680-5
Gozdzielewska L, Kilpatrick C, Reilly J, Stewart S, Butcher J, Kalule A, et al. The effectiveness of hand hygiene interventions for preventing community transmission or acquisition of novel coronavirus or influenza infections: a systematic review. BMC Public Health [Internet]. 2022 [cited 2023 JUN 15];22(1):1283. Available from: https://doi.org/10.1186/s12889-022-13667-y
Aravindakshan A, Boehnke J, Gholami E, Nayak A. The impact of mask-wearing in mitigating the spread of COVID-19 during the early phases of the pandemic. PLOS Global Public Health. 2022;2(9):e0000954.
Sun KS, Lau TSM, Yeoh EK, Chung VCH, Leung YS, Yam CHK, et al. Effectiveness of different types and levels of social distancing measures: a scoping review of global evidence from earlier stage of COVID-19 pandemic. BMJ Open [Internet]. 2022 [cited 2023 JUN 15];12(4):e053938. Available from: http://bmjopen.bmj.com/content/12/4/e053938.abstract
Islam N, Sharp SJ, Chowell G, Shabnam S, Kawachi I, Lacey B, et al. Physical distancing interventions and incidence of coronavirus disease 2019: natural experiment in 149 countries. BMJ. 2020;370:m2743.
Thu TPB, Ngoc PNH, Hai NM, Tuan LA. Effect of the social distancing measures on the spread of COVID-19 in 10 highly infected countries. Science of the Total Environment. 2020;742:140430.
Bangkok Metropolitan Administration. Order of Temporary closure of Premises [Internet]. 2020 [cited 2023 JUN 15]. Available from: http://webportal.bangkok.go.th/gbs/page/sub/3954/ข่าวประชาสัมพันธ์/5/info/196297/คู่มือผู้ใช้งานระบบหลังบ้าน_Bangkok-PORTAL.pdf (in Thai)
Bangkok Metropolitan Administration. Order of Temporary closure of Premises (No.2). 2020 [cited 2023 JUN 15]. Available from: https://webportal.bangkok.go.th/gbs/page/sub/3954/ข่าวประชาสัมพันธ์/4/info/196289/ประกาศกรุงเทพมหานคร-เรื่อง-สั่งปิดสถานที่เป็นการชั่วคราว (in Thai)
Hume S, Brown SR, Mahtani KR. School closures during COVID-19: an overview of systematic reviews. BMJ Evid Based Med [Internet]. 2023 [cited 2023 JUN 15];28(3):164. Available from: http://ebm.bmj.com/content/28/3/164.abstract
Tan J, Yoshida Y, Ma KSK, Mauvais-Jarvis F, Lee CC. Gender differences in health protective behaviours and its implications for COVID-19 pandemic in Taiwan: a population-based study. BMC Public Health. 2022;22(1):1900. doi.org/10.1186/s12889-022-14288-1
Naeim A, Baxter-King R, Wenger N, Stanton AL, Sepucha K, Vavreck L. Effects of Age, Gender, Health Status, and Political Party on COVID-19–Related Concerns and Prevention Behaviors: Results of a Large, Longitudinal Cross-sectional Survey. JMIR Public Health Surveill. 2021;7(4):e24277.
Mendoza-Jiménez MJ, Hannemann TV, Atzendorf J. Behavioral risk factors and adherence to preventive measures: evidence from the early stages of the COVID-19 Pandemic. Front Public Health [Internet]. 2021 [cited 2023 JUN 15];9. Available from: https://www.frontiersin.org/journals/public-health/articles/10.3389/fpubh.2021.674597
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
Copyright (c) 2024 รายงานการเฝ้าระวังทางระบาดวิทยาประจำสัปดาห์
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
1. เนื้อหาและข้อมูลในบทความที่ลงพิมพ์กับ WESR ถือเป็นข้อคิดเห็น และความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรงซึ่งกองบรรณาธิการวารสารไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย หรือร่วมรับผิดชอบใด ๆ
2. บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ใน WESR ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารวิชาการ หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนหนึ่ง ส่วนใดไปเผยแพร่ กรุณาอ้างอิงบทความนั้น ๆ