ปัจจัยที่มีผลต่อพฤติกรรมของมารดาในการป้องกันโรคอุจจาระร่วง ในเด็กวัยก่อนเรียนของจังหวัดสุโขทัย

บทคัดย่อ

โรคอุจจาระร่วงเป็นสาเหตุสำคัญของการป่วยและการตายของเด็กอายุต่ำกว่า 5 ปี เป็นโรคที่มีอุบัติการณ์สูง รวมทั้งยังเป็นปัญหาสาธารณสุขที่สำคัญของประเทศไทยโดย ถูกจัดให้เป็นโรคที่ต้องเฝ้าระวังทางระบาดวิทยาเป็นอันดับหนึ่งและอันตรายมากถ้าเป็นในเด็ก เพราะนอกจากจะมีผลกระทบต่อการเจริญเติบโตของร่างกายแล้วยังมีผลต่อการพัฒนาทางสมองของเด็กด้วยสาเหตุของโรคอุจจาระร่วง ส่วนหนึ่งเกิดจากพฤติกรรมการเลี้ยงดู ซึ่งส่วนใหญ่จะเป็นมารดาของเด็กมีการรับรู้และการปฏิบัติตัวไม่ถูกต้อง ผู้วิจัยจึงมีความสนใจที่จะศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อพฤติกรรมของมารดาในการป้องกันโรคอุจจาระร่วงในเด็กวัยก่อนเรียนของจังหวัดสุโขทัย จำนวน 514 ราย สุ่มตัวอย่างจากทุกอำเภอ รวม 9 อำเภอ เก็บรวบรวมข้อมูลโดยการสัมภาษณ์และนำรูปแบบความเชื่อทางด้านสุขภาพมาเป็นกรอบแนวคิดในการวิจัย
ผลการศึกษาวิจัยพบว่า กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่มีอายุระหว่าง 30 - 34 ปี จบการศึกษาชั้นประถมศึกษา มีอาชีพเกษตรกรรมรายได้เฉลี่ยประมาณ 2,000 - 3,000 บาทต่อเดือน กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่ไม่มีประวัติการเจ็บป่วยด้วยโรคอุจจาระร่วงในช่วง 3 เดือนที่ผ่านมา ปัจจัยด้านการรับรู้เกี่ยวกับโรคอุจจาระร่วงในเด็ก อยู่ในระดับถูกต้องมีพฤติกรรมการป้องกันโรคอุจจาระร่วงในเด็กอยู่ในระดับถูกต้อง ร้อยละ 68 สำหรับปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการป้องกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ได้แก่ รายได้ อาชีพ การศึกษา ประสบการณ์ การเจ็บป่วย และปัจจัยด้านการรับรู้เกี่ยวกับโรคอุจจาระร่วงในเด็ก
จากผลของการศึกษาวิจัยครั้งนี้ สามารถนำไปประยุกต์ใช้เป็นแนวทางในการจัดโปรแกรมสุขศึกษาสำหรับมารดาหรือผู้ที่เลี้ยงดูเด็กและกลุ่มเป้าหมายอื่น ๆ อีกต่อไป