สถานการณ์และแนวโน้มการเพิ่มขึ้นของโรคคางทูมในประเทศไทย พ.ศ. 2568 (ข้อมูล ณ 15 ตุลาคม 2568)
DOI:
https://doi.org/10.59096/wesr.v56i10.6886คำสำคัญ:
โรคคางทูมบทคัดย่อ
สรุปสาระสำคัญ
- โรคคางทูม (Mumps) เป็นโรคป้องกันด้วยวัคซีน เกิดจากการติดเชื้อไวรัส paramyxovirus สามารถติดต่อได้โดยการสัมผัสโดยตรงหรือการสูดละอองฝอยในอากาศจากทางเดินหายใจของผู้ป่วย
- ในปี 2568 (ข้อมูล ณ 15 ตุลาคม 2568) มีรายงานผู้ป่วย 1,646 ราย อัตราป่วย 2.49 ต่อประชากรแสนคน ไม่มีรายงานผู้เสียชีวิต
- โรคคางทูมมีแนวโน้มลดลงอย่างต่อเนื่องในช่วง 10 ปีที่ผ่านมา แต่ในปี พ.ศ. 2568 จำนวนผู้ป่วยมีแนวโน้มเพิ่มขึ้น โดยสูงกว่าค่ามัธยฐาน 5 ปีย้อนหลัง (พ.ศ. 2563–2567) และสูงกว่าปีที่ผ่านมา (พ.ศ. 2567)
- มีการรายงานการระบาดเป็นกลุ่มก้อนหลายเหตุการณ์ พบมากในสถานศึกษา รองลงมาคือสถานพยาบาล ผู้ป่วยส่วนใหญ่มีประวัติสัมผัสใกล้ชิดกับผู้ป่วยรายอื่น การอยู่ร่วมกัน และการทำกิจกรรมร่วมกัน
- การป้องกันและควบคุมโรคสามารถทำได้โดยการได้รับวัคซีนรวมป้องกันโรคหัด-คางทูม-หัดเยอรมัน (MMR) ตามเกณฑ์ และการรักษาสุขอนามัยส่วนบุคคล หากป่วยเป็นโรคคางทูม ควรหยุดเรียนหรือหยุดทำงานอย่างน้อย 5 วันนับจากวันที่เริ่มมีอาการเพื่อป้องกันการแพร่เชื้อสู่ผู้อื่นในชุมชน
เอกสารอ้างอิง
World Health Organization. Mumps [Internet]. 2025 [cited 2025 Oct 21]. Available from: https://www.who.int/teams/health-product-policy-and-standards/standards-and-specifications/norms-and-standards/vaccine-standardization/mumps
World Health Organization: Eastern Mediterranean Region. Mumps: risk communication and community engagement guidance [Internet]. 2025 [cited 2025 Oct 21]. Available from: https://www.emro.who.int/cpi/publications/mumps-risk-communication-and-community-engagement-guidance.html
U.S. Centers for Disease Control and prevention. Chapter 9: Mumps [Internet]. 2025 [cited 2025 Oct 21]. Available from: https://www.cdc.gov/surv-manual/php/table-of-contents/chapter-9-mumps.html
U.S. Centers for Disease Control and prevention. Mumps Symptoms and Complications [Internet]. 2025 [cited 2025 Oct 21]. Available from: https://www.cdc.gov/surv-manual/php/table-of-contents/chapter-9-mumps.html
World Health Organization. Mumps virus vaccines: WHO Position Paper, March 2024 [Internet]. 2025 [cited 2025 Oct 21]. Available from: https://www.who.int/teams/immunization-vaccines-and-biologicals/diseases/mumps
Ministry of Public Health (TH), Department of Disease Control, Division of Communicable Disease. National Immunization Program Schedule 2025 [Internet]. 2025 [cited 2025 Oct 22]. Available from: https://ddc.moph.go.th/uploads/publish/1666720250130035107.pdf (in Thai)
Ministry of Public Health (TH), Department of Disease Control, Division of Epidemiology. Clinical Practice Guideline for Diagnosis and Management of Measles, Rubella, and Congenital Rubella Syndrome (Updated on Surveillance 2022) [Internet]. 2022 [cited 2025 Oct 22]. Available from: https://www.ddc.moph.go.th/uploads/publish/1353820221130065311.pdf (in Thai)
Department of Health (HI), Disease Outbreak Control Division. Mumps [Internet]. 2025 [cited 2025 Oct 22]. Available from: https://health.hawaii.gov/docd/disease_listing/mumps/
Ministry of Public Health (TH), Health Data Center. Immunization [Internet]. 2025 [cited 2025 Oct 22]. Available from: https://hdc.moph.go.th/center/public/standard-subcatalog/4df360514655f79f13901ef1181ca1c7 (in Thai)
National Library of Medicine. Characteristics of Large Mumps Outbreaks in the United States, July 2010-December 2015 [Internet]. 2019 [cited 2025 Oct 22]. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30204850/
Rasheed MAU, Hickman CJ, McGrew M, Sowers SB, Mercader S, Hopkins A, et al. Decreased humoral immunity to mumps in young adults immunized with MMR vaccine in childhood. PNAS. 2019;116(38):19071–6. https://doi.org/10.1073/pnas.1905570116
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 รายงานการเฝ้าระวังทางระบาดวิทยาประจำสัปดาห์
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ความรับผิดชอบและลิขสิทธิ์
1. ความรับผิดชอบของผู้เขียนและความเห็นของกองบรรณาธิการ (Author Responsibility and Editorial Disagreement)
เนื้อหาและข้อมูลทั้งหมดในบทความที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสาร WESR ถือเป็นข้อคิดเห็นและความรับผิดชอบโดยตรงของผู้นิพนธ์บทความ และกองบรรณาธิการวารสารไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย หรือร่วมรับผิดชอบใด ๆ ในเนื้อหาดังกล่าว
2. ลิขสิทธิ์และการอ้างอิง (Copyright and Referencing)
บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ และอื่น ๆ ที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสาร WESR ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารวิชาการ หากบุคคลหรือหน่วยงานใดประสงค์จะนำเนื้อหาทั้งหมดหรือส่วนใดส่วนหนึ่งไปเผยแพร่ จะต้องอ้างอิงบทความนั้น ๆ อย่างถูกต้อง
