ประสิทธิภาพในการป้องกันภาวะแทรกซ้อนของการหย่าสายระบายน้ำในโพรงสมองแบบรวดเร็ว

บุญมนัส เอกนิพิฐพิทยา; ทศพล ประภานุวัฒน์; ชานน สีหะกุลัง; จิระพงศ์ วงศ์ฟัก; ธนัฐ วานิยะพงศ์; วนรักษ์ วัชระศักดิ์ศิลป์; ธัญญา นรเศรษฐ์ธาดา; ชุมพล เจตจำนงค์

ผู้แต่ง

บุญมนัส เอกนิพิฐพิทยา หน่วยประสาทศัลยศาสตร์ กลุ่มงานศัลยกรรม โรงพยาบาลระยอง
ทศพล ประภานุวัฒน์ หน่วยประสาทศัลยศาสตร์ ภาควิชาศัลยศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
ชานน สีหะกุลัง หน่วยประสาทศัลยศาสตร์ ภาควิชาศัลยศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
จิระพงศ์ วงศ์ฟัก หน่วยประสาทศัลยศาสตร์ ภาควิชาศัลยศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
ธนัฐ วานิยะพงศ์ หน่วยประสาทศัลยศาสตร์ ภาควิชาศัลยศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
วนรักษ์ วัชระศักดิ์ศิลป์ หน่วยประสาทศัลยศาสตร์ ภาควิชาศัลยศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
ธัญญา นรเศรษฐ์ธาดา หน่วยประสาทศัลยศาสตร์ ภาควิชาศัลยศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
ชุมพล เจตจำนงค์ หน่วยประสาทศัลยศาสตร์ ภาควิชาศัลยศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

คำสำคัญ:

สายระบายน้ำในโพรงสมอง, โพรงสมองคั่งน้ำ, ศัลยกรรมประสาท, ติดเชื้อ

บทคัดย่อ

ที่มา: การระบายน้ำไขสันหลังโพรงสมองภายนอก (external ventricular drainage; EVD) เป็นวิธีการรักษาชั่วคราวสำหรับผู้ป่วยที่มีภาวะน้ำคั่งในโพรงสมองแบบอุดกั้นเฉียบพลันจากหลายสาเหตุ อย่างไรก็ตาม การใส่ EVD เป็นเวลานานสัมพันธ์กับความเสี่ยงของภาวะแทรกซ้อนที่เกี่ยวข้องกับ EVD อย่างมีนัยสำคัญ เพื่อลดความเสี่ยงดังกล่าว ได้มีการเสนอแนวทางการหยุดใช้ EVD แบบรวดเร็วเป็นทางเลือก

วัตถุประสงค์: งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินประสิทธิผลของแนวทางดังกล่าวในการป้องกันภาวะแทรกซ้อนที่เกี่ยวข้องกับ EVD และปรับปรุงผลลัพธ์ของผู้ป่วย

วิธีการ: ระหว่างเดือนมกราคม 2020 ถึงธันวาคม 2023 มีการศึกษากลุ่มตัวอย่างแบบไปข้างหน้าในผู้ป่วยที่ได้รับการใส่ EVD โดยมอบหมายให้กลุ่มศึกษาใช้แนวทางหยุดใช้ EVD แบบรวดเร็ว และเปรียบเทียบอัตราภาวะแทรกซ้อนที่เกี่ยวข้องกับ EVD กับกลุ่มควบคุมจากข้อมูลย้อนหลัง

ผลลัพธ์: ผู้ป่วยทั้งหมด 60 รายถูกแบ่งเป็นกลุ่มหยุดใช้ EVD แบบรวดเร็วและแบบค่อยเป็นค่อยไป กลุ่มละ 30 ราย พบอัตราการติดเชื้อ 3.3% vs 10%; p = 0.612 และ ภาวะแทรกซ้อนที่เกี่ยวข้องกับ EVD 23.3% vs 40.0%; p = 0.258 ในกลุ่มหยุดแบบรวดเร็วและค่อยเป็นค่อยไปตามลำดับ ผลลัพธ์รอง ได้แก่ อัตราการทำ ventriculoperitoneal (VP) shunt ระยะเวลานอนโรงพยาบาล ระยะเวลานอน ICU และระยะเวลาการใส่ EVD ไม่แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญระหว่างกลุ่ม พบเพียงระยะเวลาการหยุดใช้ EVD ที่สั้นกว่าชัดเจนในกลุ่มหยุดเร็ว (4.4 เทียบกับ 7.61 วัน; p=0.002)

สรุป: ผลการศึกษาชี้ให้เห็นว่า การหยุดใช้ EVD แบบรวดเร็วอาจทำให้กระบวนการหยุดใช้สั้นลง โดยไม่ส่งผลเสียต่อผลลัพธ์ทางคลินิกหรือเพิ่มอัตราภาวะแทรกซ้อน ควรยืนยันผลด้วยการศึกษาที่มีขนาดตัวอย่างมากขึ้นและมีระยะติดตามยาวนานขึ้นเพื่อกำหนดบทบาทของแนวทางนี้ในการดูแลผู้ป่วยหนักทางประสาทอย่างชัดเจน

Downloads

Download data is not yet available.

เอกสารอ้างอิง

Gu C, Lind ANR, Haldrup M, Eschen JT, Eskildsen MH, Kjær A, et al. Outcomes and complications of external ventricular drainage in primary and secondary intraventricular hemorrhage: a descriptive observational study. J Neurosurg. 2025 June 1;142(6):1599-605. https://doi.org/10.3171/2024.8.JNS24915

Huang TF, Su YK, Su IC, Yeh YK, Liu HW, Kan IH, et al. Risk, Predictive, and Preventive Factors for Noninfectious Ventriculitis and External Ventricular Drain Infection. Neurocrit Care. 2024 Aug;41(1):109-18. https://doi.org/10.1007/s12028-023-01925-9

Khalaveh F, Fazel N, Mischkulnig M, Vossen MG, Reinprecht A, Dorfer C, et al. Risk Factors Promoting External Ventricular Drain Infections in Adult Neurosurgical Patients at the Intensive Care Unit-A Retrospective Study. Front Neurol. 2021 Nov 8;12:734156.

https://doi.org/10.3389/fneur.2021.734156

Fried HI, Nathan BR, Rowe AS, Zabramski JM, Andaluz N, Bhimraj A, et al. The Insertion and Management of External Ventricular Drains: An Evidence-Based Consensus Statement : A Statement for Healthcare Professionals from the Neurocritical Care Society. Neurocrit Care. 2016 Feb;24(1):61-81. https://doi.org/10.1007/s12028-015-0224-8

Tavakoli S, Peitz G, Ares W, Hafeez S, Grandhi R. Complications of invasive intracranial pressure monitoring devices in neurocritical care. Neurosurg Focus. 2017 Nov;43(5):E6. https://doi.org/10.3171/2017.8.FOCUS17450

Poblete R, Zheng L, Raghavan R, Cen S, Amar A, Sanossian N, et al. Trends in VentriculostomyAssociated Infections and Mortality in Aneurysmal Subarachnoid Hemorrhage: Data From the Nationwide Inpatient Sample. World Neurosurg. 2017 Mar;99:599-604. https://doi.org/10.1016/j.wneu.2016.12.073

Holloway KL, Barnes T, Choi S, Bullock R, Marshall LF, Eisenberg HM, et al. Ventriculostomy infections: the effect of monitoring duration and catheter exchange in 584 patients. J Neurosurg. 1996 Sept;85(3):419-24. https://doi.org/10.3171/jns.1996.85.3.0419

Klopfenstein JD, Kim LJ, Feiz-Erfan I, Hott JS, Goslar P, Zabramski JM, et al. Comparison of rapid and gradual weaning from external ventricular drainage in patients with aneurysmal subarachnoid hemorrhage: a prospective randomized trial. J Neurosurg. 2004 Feb;100(2):225-9. https://doi.org/10.3171/jns.2004.100.2.0225

Jabbarli R, Pierscianek D, RÖlz R, Reinhard M, Darkwah Oppong M, Scheiwe C, et al. Gradual External Ventricular Drainage Weaning Reduces The Risk of Shunt Dependency After Aneurysmal Subarachnoid Hemorrhage: A Pooled Analysis. Oper Neurosurg. 2018 Nov 1;15(5):498-504. https://doi.org/10.1093/ons/opy009

Chung DY, Leslie-Mazwi TM, Patel AB, Rordorf GA. Management of External Ventricular Drains After Subarachnoid Hemorrhage: A MultiInstitutional Survey. Neurocrit Care. 2017 June; 26(3):356-61. https://doi.org/10.1007/s12028-016-0352-9

Rao SS, Chung DY, Wolcott Z, Sheriff F, Khawaja AM, Lee H, et al. Intermittent CSF drainage and rapid EVD weaning approach after subarachnoid hemorrhage: association with fewer VP shunts and shorter length of stay. J Neurosurg. 2020 May 1;132(5):1583-8. https://doi.org/10.3171/2019.1.JNS182702

Chung DY, Thompson BB, Kumar MA, Mahta A, Rao SS, Lai JH, et al. Association of External Ventricular Drain Wean Strategy with Shunt Placement and Length of Stay in Subarachnoid Hemorrhage: A Prospective Multicenter Study. Neurocrit Care. 2022 Apr;36(2):536-45. https://doi.org/10.1007/s12028-021-01343-9