การสอบสวนบาดเจ็บและเสียชีวิตจากอบุัติเหตุทางเรือ จังหวัดพระนครศรีอยุธยา เดือนกันยายน 2559

บทคัดย่อ

บทนํา: วันที่ 19 กันยายน 2559 สำนักระบาดวิทยาได้รับแจ้งจาก เจ้าหน้าที่สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 4 สระบุรีว่า เกิดอุบัติเหตุเรือโดยสารล่มในแม่น้ำเจ้าพระยา บริเวณหน้าวัดสนามไชย ตำบลบ้านป้อม อำเภอพระนครศรีอยุธยา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา มีผู้บาดเจ็บและเสียชีวิตหลายราย สำนักระบาดวิทยา ร่วมกับ สำนักงานสาธารณสุขจังหวัด สำนักงานสาธารณสุขอำเภอ และโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลสำเภาล่ม จึงร่วมทำการสอบสวน อุบัติเหตุเรือโดยสารล่มในแม่น้ำเจ้าพระยาเหตุการณ์นี้ ระหว่างวันที่ 4–8 ตุลาคม 2559 เพื่อหาสาเหตุและลักษณะทางระบาด วิทยาของการบาดเจ็บและเสียชีวิต รวมถึงหาแนวทางป้องกันมิให้ เกิดอุบัติเหตุซ้ำ
วิธีการศึกษา: ทำการศึกษาระบาดวิทยาเชิงพรรณนาจากข้อมูลเวช ระเบียนของโรงพยาบาล การสัมภาษณ์ผู้ประสบเหตุที่รอดชีวิต รายงานการเกิดอุบัติเหตุทางเรือของกรมเจ้าท่า และสํารวจสภาพแวดล้อมสถานที่เกิดเหตุ วิเคราะห์ผลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา และวิเคราะห์หาปัจจัยสาเหตุด้วยวิธีการของ Haddon matrix
ผลการศึกษา: พบผู้เสียชีวิต 28 ราย (ชาย 7 ราย หญิง 21 ราย อายุ 3–88 ปี เฉลี่ย 33 ปี) และมีผู้บาดเจ็บที่ได้รับการรักษา 44 ราย (ชาย 15 ราย หญิง 29 ราย อายุ น้อยกว่า 1–78 ปี เฉลี่ย 30 ปี) เกิดเหตุเมื่อวันที่ 18 กันยายน 2559 เวลา 16.00 น. จากเรือโดยสารสองชั้นที่มีผู้โดยสารชาวมุสลิมประมาณ 100 กว่าคน ได้เกิดอุบัติเหตุชนกับท่าเรือและจมลงอย่างรวดเร็ว จากการสอบถามผู้รอดชีวิต 54 คน พบว่าร้อยละ 51.85 นั่งบริเวณชั้นบน ส่วนผู้เสียชีวิตทั้งหมดนั่งที่ชั้นล่าง ไม่มีผู้ใดสวมเสื้อชูชีพ ปัจจัยที่ช่วยให้รอดชีวิต คือ การว่ายน้ำได้ การช่วยเหลือจากผู้โดยสารด้วยกัน และจากคนขับเรือเจ็ทสกี
สรุปและวิจารณ์: จากการวิเคราะห์สาเหตุพบว่าน่าจะเกิดจากการขับเรือเร็ว คนขับไม่ชํานาญเส้นทาง มีผู้โดยสารมาก ประกอบกับ เป็นช่วงที่น้ําไหลเชี่ยว ระดับน้ำขึ้นสูงกว่าปกติ ทําให้คนขับเรือมอง ไม่เห็นท่าน้ำและไม่มีทุ่นลอยเตือนบอกระยะ ข้อเสนอแนะจึงควรมีมาตรการป้องกันในด้านการจำกัดจำนวนโดยสารไม่ให้เกินกําหนด มีการอบรมฟื้นฟูมาตรฐานการขับขี่เรือและจํากัดความเร็ว การ ติดตั้งทุ่นเตือนระยะห่างจากท่าน้ํา และการบังคับสวมใส่เสื้อชูชีพ