การประเมินระบบเฝ้าระวังของโรคติดเชอสเตร็ปโตคอคคัสซูอิส โรงพยาบาลจังหวัดน่าน ปี พ.ศ. 2558

บทคัดย่อ

ความเป็นมา: จากสรุปรายงานการเฝ้าระวังโรคประจําปี พ.ศ. 2558 สำนักระบาดวิทยา กรมควบคุมโรคมีรายงานผู้ป่วยกลุ่มโรคติดเชื้อ สเตร็ปโตคอคคัสซูอิส 50 รายในจังหวัดน่าน โดยรายงานจากโรงพยาบาลน่านร้อยละ 86 แต่ข้อมูลย้อนหลัง 2 ปี ไม่มีรายงานผู้ป่วย จึงทำการประเมินระบบเฝ้าระวังเพื่อตรวจสอบความครบถ้วน ความถูกต้องของการรายงาน และขนาดความรุนแรงของปัญหาที่แท้จริงเพื่อให้ข้อเสนอแนะในการปรับปรุงและพัฒนาระบบเฝ้าระวัง
วิธีการศึกษา: ศึกษาขั้นตอนการรายงานโรคติดเชื้อสเตร็ปโตคอคคัสซูอิสของโรงพยาบาลน่าน คุณลักษณะของระบบเฝ้าระวังทั้งเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ โดยการทบทวนเวชระเบียนผู้ป่วยนอกและผู้ป่วยในตามการวินิจฉัยโรคติดเชื้อสเตร็ปโตคอคคัสซูอิสและโรคอื่น ที่มีอาการใกล้เคียงจากผู้มารับบริการที่โรงพยาบาล ตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม 2557–31 ธันวาคม 2558 แบ่งออกเป็น 2 ปี เพื่อเปรียบเทียบและสัมภาษณ์เจ้าหน้าที่ผู้เกี่ยวข้องในระบบเฝ้าระวัง
ผลการศึกษา: การศึกษาคุณลักษณะเชิงปริมาณจากการทบทวน เวชระเบียนผู้ป่วยตามรหัส ICD10 ที่มารับบริการช่วงที่ 1 ตั้งแต่ วันที่ 1 มกราคม–31 ธันวาคม 2557 จำนวน 481 ราย พบผู้ป่วยเข้านิยามโรคติดเชื้อสเตร็ปโตคอคคัสซูอิส 27 ราย แต่ไม่ได้รายงานเข้าระบบเฝ้าระวัง ค่าความไว ค่าพยากรณ์บวกของระบบเฝ้าระวัง ไม่สามารถคำนวณค่าได้ ช่วงที่ 2 ตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม–31 ธันวาคม 2558 พบผู้ป่วยตามรหัส ICD 10 จํานวน 839 ราย เป็นผู้ป่วยเข้านิยามโรคติดเชื้อสเตร็ปโตคอคคัสซูอิส 50 ราย มีผู้ป่วยที่รายงานในระบบ 43 ราย ความไวของระบบเฝ้าระวังร้อยละ 82 และค่าพยากรณ์บวกของระบบเฝ้าระวังร้อยละ 95.35 รายงานนี้สามารถเป็นตัวแทนของระบบเฝ้าระวังได้ คุณภาพข้อมูลของระบบเฝ้าระวังครบถ้วนและถูกต้อง ร้อยละ 100 ความทันเวลาของการรายงานภายใน 1 วันหลังจากวินิจฉัยร้อยละ 83.72 มีการดำเนินการออกสอบสวนและควบคุมโรคภายใน 24 ชั่วโมง ผลการศึกษาเชิงคุณภาพ เจ้าหน้าที่รายงานเฉพาะผู้ป่วยยืนยันเป็นระบบเฝ้าระวังที่ง่าย ไม่ซับซ้อน มีความยั่งยืน เจ้าหน้าที่ทุกระดับ ให้ความสำคัญและสนใจ มีการพัฒนาโปรแกรมให้สะดวกรวดเร็ว ง่ายต่อการทำงานแต่ไม่จำเพาะต่อโรค มีเครื่องมือตรวจวิเคราะห์ที่รวดเร็วและแม่นยำ มีการใช้ประโยชน์ของข้อมูล แต่ยังไม่ได้นำข้อมูลบูรณาการกับหน่วยงานปศุสัตว์ และองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
สรุปและวิจารณ์: การประเมินระบบเฝ้าระวังโรคติดเชื้อสเตร็ปโตคอคคัสซูอิสในโรงพยาบาลจังหวัดน่านพบว่าปี พ.ศ. 2557 มีผู้ป่วยโรคดังกล่าวแต่ไม่ได้รายงานใน รง. 506 ปี พ.ศ. 2558 ในเชิงปริมาณของระบบเฝ้าระวังอยู่ในเกณฑ์ดีมากทั้งค่าความไวและค่าพยากรณ์บวก รวมถึงความเป็นตัวแทนของประชากร ความถูกต้อง และครบถ้วนของข้อมูลอยู่ในเกณฑ์ดี คุณลักษณะเชิงคุณภาพ เป็น ระบบเฝ้าระวังที่ง่าย ไม่ซับซ้อน มีการพัฒนาโปรแกรมให้สะดวก รวดเร็ว มีเครื่องมือตรวจวิเคราะห์ที่รวดเร็วและแม่นยำ ระบบเฝ้าระวังมีความยืดหยุ่น เจ้าหน้าที่ทุกระดับให้ความสำคัญ ระบบมีความยั่งยืน มีการใช้ประโยชน์จากการเฝ้าระวังแต่ยังขาดการบูรณาการกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง