การศึกษาการสูญเสียปีสุขภาวะจากการบาดเจ็บและเสียชีวิตจากการจราจรทางถนน และแบบจำลองทางคณิตศาสตร์มาตรการป้องกันควบคุมการบาดเจ็บจากการจราจรทางถนนของประชากรไทย ปี พ.ศ. 2560

ผู้แต่ง

  • กีรติกานต์ กลัดสวัสดิ์ กองระบาดวิทยา กรมควบคุมโรค

คำสำคัญ:

การสูญเสียปีสุขภาวะ, แบบจำลองทางคณิตศาสตร์, การบาดเจ็บและเสียชีวิต, การจราจรทางถนน, มาตรการป้องกัน

บทคัดย่อ

ความเป็นมา: การสูญเสียปีสุขภาวะ (Disability adjusted life year: DALYs) เป็นเครื่องชี้วัดที่สามารถสะท้อนปัญหาสุขภาพของ ประชากรได้ครอบคลุมทั้งการตาย ความเจ็บป่วย และความพิการ โดยวัดออกมาเป็นหน่วยวัดเดียวกัน การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ คาดประมาณภาระทางสุขภาพจากจากการบาดเจ็บและเสียชีวิตจาก การจราจรทางถนนของประชากรไทย และเปรียบเทียบผลกระทบของมาตรการป้องกันการบาดเจ็บจากการจราจรทางถนน เพื่อสร้างทางเลือกในการกำหนดนโยบายแก่ผู้บริหาร และการออกแบบมาตรการที่จำเพาะแก่หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง
วิธีการศึกษา: 1) ศึกษาข้อมูลทุติยภูมิเพื่อคาดประมาณการสูญเสียปีสุขภาวะ (DALYs) จากการบาดเจ็บและเสียชีวิตจากการจราจรทางถนนของประชากรไทย โดยใช้ข้อมูลจากฐานข้อมูล 43 แฟ้ม และข้อมูลบูรณาการผู้เสียชีวิตจากอุบัติเหตุทางถนน (3 ฐาน) และ 2) การใช้แบบจำลองทางคณิตศาสตร์ เพื่อคาดประมาณผลกระทบจากมาตรการป้องกันควบคุมการบาดเจ็บจากการจราจรทางถนนที่ีความจำเพาะเจาะจงกับกลุ่มประชากรเป้าหมายเปรียบเทียบกับมาตรการที่ให้กับประชากรทุกกลุ่มโดยไม่จำเพาะเจาะจง
ผลการศึกษา: ประชากรไทยสูญเสียปีสุขภาวะจากการตายก่อนวัยอันควรและความบกพร่องทางสุขภาพ (DALYs) จากการบาดเจ็บจากการจราจรทางถนนรวมทั้งสิ้น 16.7 ล้าน DALYs เพศชายมีความสูญเสียมากกว่าเพศหญิง 1.6 เท่า โดยกลุ่มประชากรที่สูญเสียปีสุขภาวะมากที่สุด เพศชาย กลุ่มอายุ 5–44 ปี แบบจำลองทางคณิตศาสตร์ เพื่อคาดประมาณผลกระทบจากมาตรการป้องกัน ควบคุมการบาดเจ็บจากการจราจรทางถนนที่มีความเฉพาะเจาะจง กับกลุ่มประชากรเป้าหมาย พบว่า หากสามารถดำเนินมาตรการเพื่อลดการบาดเจ็บและเสียชีวิตในกลุ่มประชากรชายอายุ 5–44 ปี ลงร้อยละ 10, 20 และ 30 จะได้ปีสุขภาวะกลับคืนมา 6.9 แสน DALYs, 1.4 ล้าน DALYs และ 2.0 ล้าน DALYs ตามลำดับ และเมื่อเปรียบเทียบปีสุขภาวะที่จะได้กลับคืนมาต่อหัวเมื่อดำเนินมาตรการ ลดการบาดเจ็บและเสียชีวิตที่เฉพาะเจาะจงกลุ่มประชากรเพศชาย กลุ่มอายุ 5–44 ปี (DALYs averted per capita among targeted intervention) จะสูงกว่าการดำเนินมาตรการลดการบาดเจ็บและ เสียชีวิตในประชากรทุกกลุ่มโดยไม่เฉพาะเจาะจง 1.5 เท่า
สรุปและวิจารณ์: หากมีทรัพยากรจำกัด การดำเนินมาตรการที่จำเพาะเจาะจงในประชากรกลุ่มเป้าหมายที่มีการสูญเสียปีสุขภาวะมากที่สุด คือ ประชากรเพศชาย กลุ่มอายุ 5–44 ปี จะก่อให้เกิดความคุ้มค่าสูงสุด

References

องค์การอนามัยโลก. รายงานสถานการณ์โลกด้านความปลอดภัยทางถนน พ.ศ. 2558 [อินเทอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 4 มี.ค. 2563]. เข้าถึงได้จาก: http://www.who.int/violence_injury_prevention/road_traffic/en/

กรมควบคุมโรค. ครึ่งทางทศวรรษแห่งความปลอดภัยทางถนน อุ บัติเหตุทางถนนในประเทศไทย 2557 [อินเทอร์เน็ต]. [เข้าถึง เมื่อ 4 มี.ค. 2563]. เข้าถึงได้จาก: http://www.thaincd.com /document/file/info/injured/Diary 2016.pdf

กรมควบคุมโรค. การบาดเจ็บจากการจราจรทางถนน [อินเทอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 14 เม.ย. 2563]. เข้าถึงได้จาก: https://ddc.moph.go.th/disease_detail.php?d=73

องค์การอนามัยโลก สำนักงานประจำประเทศไทย. รายงาน สถานการณ์โลกด้านความปลอดภัยทางถนน พ.ศ. 2561 [อินเทอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 14 เม.ย. 2563]. เข้าถึงได้จาก: https://www.who.int/violence_injury_prevention/road_safety_status/2018/en/

มูลนิธิไทยโรดส์ ศูนย์วิจัยอุบัติเหตุแห่งประเทศไทย สถาบันเทคโนโลยีแห่งเอเชีย. รายงานสถานการณ์อุบัติเหตุทางถนน ของประเทศไทย 2559–2560 [อินเทอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 14 เม.ย. 2563]. เข้าถึงได้จาก: http://trso.thairoads.org/ resources/8404

กระทรวงมหาดไทย. กฎกระทรวงฉบับที่ 10 (พ.ศ. 2524) ออก ตามความในพระราชบัญญัติจราจรทางบก พ.ศ. 2522 [อินเทอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 6 พ.ค. 2563]. เข้าถึงได้จาก http://trafficpolice.go.th/assets/traffic/di/กฎกระทรวงฉบับที่ 10.pdf

. World Health Organization. Global status report on road safety 2018 [Internet] . [cited 2020 May 6] . Available from: https://www.who.int/publications/i/item/9789241565684

กรมควบคุมโรค. การบาดเจ็บจากการจราจรทางถนน (RTI) [อินเทอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 6 พ.ค. 2563]. เข้าถึงได้จาก https://ddc.moph.go.th/disease_detail.php?d=73

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2024-05-05

How to Cite

กลัดสวัสดิ์ ก. (2024). การศึกษาการสูญเสียปีสุขภาวะจากการบาดเจ็บและเสียชีวิตจากการจราจรทางถนน และแบบจำลองทางคณิตศาสตร์มาตรการป้องกันควบคุมการบาดเจ็บจากการจราจรทางถนนของประชากรไทย ปี พ.ศ. 2560. รายงานการเฝ้าระวังทางระบาดวิทยาประจำสัปดาห์, 51(47), 717–727. สืบค้น จาก https://he05.tci-thaijo.org/index.php/WESR/article/view/1649

ฉบับ

บท

บทความต้นฉบับ