การสอบสวนการระบาดของโรคอาหารเป็นพิษจากการรับประทานเนื้อหมูปนเปื้อนเชื้อ Salmonella group B อำเภอเขาฉกรรจ์ จังหวัดสระแก้ว วันที่ 30 สิงหาคม - 4 กันยายน 2554
บทคัดย่อ
การสอบสวนการะบาดของโรคอาหารเป็นพิษจากการ รับประทานเนื้อหมู บ้านนาบน ตำบลเขาฉกรรจ์ อำเภอเขาฉกรรจ์ จังหวัดสระแก้ว มีวัตถุประสงค์เพื่อยืนยันการวินิจฉัยและการระบาดของโรค หาสาเหตุการระบาด แหล่งรังโรค วิธีถ่ายทอดโรค และทำการควบคุมและป้องกันการระบาดของโรค โดยการศึกษาระบาดวิทยา เชิงพรรณนา รวบรวมข้อมูลผู้ป่วยจากเวชระเบียนและสัมภาษณ์ผู้ป่วย ค้นหาผู้ป่วยเพิ่มเติมโดยใช้นิยามผู้ป่วย หมายถึง ผู้ที่ไปร่วมงานศพที่วัด ก ระหว่างวันที่ 29-30 สิงหาคม 2554 และมีอาการถ่ายเหลว ถ่ายเป็นน้ำ หรือถ่ายเป็นมูก อย่างใดอย่างหนึ่ง ร่วมกับอาการต่อไปนี้อย่างน้อย 1 อาการ ได้แก่ คลื่นไส้อาเจียน ปวดท้อง ปวดศีรษะ และไข้ ทีมสอบสวนโรคทำการศึกษาสิ่งแวดล้อมและเก็บตัวอย่างอาหารและอุจจาระผู้ป่วยส่งตรวจทางห้องปฏิบัติการ
ผลการสอบสวนโรค พบผู้สัมผัส 30 ราย ป่วย 24 ราย และ เสียชีวิต 1 ราย เป็นผู้ป่วยใน 10 ราย และพบในชุมชน 14 ราย ค่ามัธยฐานอายุผู้ป่วย 46.5 ปี (พิสัย 10-62 ปี) ผู้ป่วยส่วนใหญ่เป็นเพศชายร้อยละ 58.3 อัตราส่วนผู้ป่วยเพศชายต่อเพศหญิงเท่ากับ 1.4 : 1 ทุกรายอยู่ในหมู่บ้านนาบน อาการและอาการแสดงที่พบ มากที่สุด ได้แก่ ถ่ายเป็นน้ำ ร้อยละ 91.7 รองลงมา ได้แก่ ปวดท้อง
ผู้ป่วย 8 รายที่เก็บตัวอย่างอุจจาระตรวจพบเชื้อ 5 ราย ผลการตรวจเนื้อหมู ม้าม ตับ กระเพาะ 10 ตัวอย่าง พบเชื้อ salmonella group B และส่งเชื้อบริสุทธิ์จากอุจจาระผู้ป่วย (Stool) และหมู ไปตรวจพบเชื้อ Salmonella enterica subsp. enterica ser. 4,12:i:- พบผู้ป่วยที่สัมผัสกับอาหารมื้อเดียวกันที่สงสัย จำนวน 2 กลุ่ม กลุ่มแรก จำนวน 1 ราย ระยะฟักตัว 8 ชั่วโมง กลุ่มที่ 2 จำนวน 23 ราย ระยะฟักตัว 6-114 ชั่วโมง ค่ามัฐยฐาน ระยะฟักตัว 10 ชั่วโมง การเกิดโรคเป็นลักษณะแหล่งโรคร่วม (Common Source) สาเหตุการระบาดน่าจะเกิดจากการปนเปื้อน ของเชื้อ salmonella group B ในเนื้อหมูที่นำมาปรุงอาหาร รับประทานแบบดิบ และสุก ๆ ดิบ ๆ การควบคุมและป้องกันโรค ได้แก่ ประกาศให้หยุดบริโภคเนื้อหมูที่สงสัย ให้ฝังทำลายทิ้ง แจ้งเตือนให้ประชาชนเน้นมาตรการ กินร้อน ช้อนกลาง ล้างมือ ประชาคมหมู่บ้าน ให้สุขศึกษากับประชาชน ผู้สัมผัสอาหาร และผู้ป่วย ห้ามชำแหละซากสัตว์ที่ตายเพื่อนำไปบริโภคโดยเด็ดขาด เจ้าหน้าที่ระบาดวิทยาดำเนินการเฝ้าระวังโรคในพื้นที่เกิดโรคและพื้นที่ใกล้เคียงเป็นเวลา 7 วันภายหลังดำเนินการตามมาตรการควบคุมป้องกันโรค ไม่พบการระบาดต่อเนื่อง
เอกสารอ้างอิง
กระทรวงสาธารณสุข. คู่มือการดำเนินงานทางระบาดวิทยา. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์องค์การรับส่งสินค้าและพัสดุภัณฑ์; 2542.
Hauser E, Tietze E, Helmuth R, Junker E, et al. Pork Contaminated with Salmonella enterica Serovar 4,[5],12:i:−, an Emerging Health Risk for Humans. Applied and Environmental Microbiology. 2010;7(14):4601-10.
Gossner CM, van Cauteren D, Le Hello S, et al. Nationwide outbreak of Salmonella enterica serotype 4,[5],12:i:- infection associated with consumption of dried pork sausage, France, Nov-Dec 2011. Euro Surveill. 2012;17(5):pii=20071. Available from http://www.eurosurveillance.org/ViewArticle.aspx?ArticleId=20071
นงนุช มารินทร์, ศิวพร ขุมทอง, กู้ศักดิ์ บำรุงเสนา และคณะ. อาหารเป็นพิษจากเชื้อซัลโมเนลลา ในตำบลแห่งหนึ่ง จังหวัด อุดรธานี สิงหาคม - กันยายน 2549. ร้ายงานการเฝ้าระวังทาง ระบาดวิทยาประจำสัปดาห์ 2550;38:773-7.
Angelotti R, Foter MJ, Lewis KH. Time-Temperature Effects on Salmonellae and Staphylococci in Foods II. Thermal Death Time Studies. Appl Microbiol. 1961;9(4):308–315.
Abe K, Saito N, Kasuga F, Yamamoto S. Prolonged Incubation Period of Salmonellosis Associated with Low Bacterial Doses. Journal of Food Protection. 2004;67(12):2735–40.
Botteldoorn N, Heyndrickx M, Rijpens N, Grijspeerdt K, Herman L. Salmonella on pig carcasses: positive pigs and cross contamination in the slaughterhouse. J Appl Microbiol. 2003;95(5):891-903.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2012 รายงานการเฝ้าระวังทางระบาดวิทยาประจำสัปดาห์
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ความรับผิดชอบและลิขสิทธิ์
1. ความรับผิดชอบของผู้เขียนและความเห็นของกองบรรณาธิการ (Author Responsibility and Editorial Disagreement)
เนื้อหาและข้อมูลทั้งหมดในบทความที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสาร WESR ถือเป็นข้อคิดเห็นและความรับผิดชอบโดยตรงของผู้นิพนธ์บทความ และกองบรรณาธิการวารสารไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย หรือร่วมรับผิดชอบใด ๆ ในเนื้อหาดังกล่าว
2. ลิขสิทธิ์และการอ้างอิง (Copyright and Referencing)
บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ และอื่น ๆ ที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสาร WESR ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารวิชาการ หากบุคคลหรือหน่วยงานใดประสงค์จะนำเนื้อหาทั้งหมดหรือส่วนใดส่วนหนึ่งไปเผยแพร่ จะต้องอ้างอิงบทความนั้น ๆ อย่างถูกต้อง
