การเปลี่ยนแปลงฤดูกาลระบาดของโรคไข้หวัดใหญ่ ประเทศไทย

บทคัดย่อ

สรุปสาระสำคัญ

• โรคไข้หวัดใหญ่เป็นโรคติดเชื้อทางเดินหายใจที่พบได้บ่อย กลุ่มเสี่ยงที่มีโอกาสเกิดภาวะแทรกซ้อนรุนแรงและเสียชีวิต ได้แก่ ผู้สูงอายุ เด็กเล็ก และผู้ที่มีโรคประจำตัว
• จากข้อมูลในช่วง 12 ปีที่ผ่านมา (พ.ศ. 2557–2568) พบว่าโรคไข้หวัดใหญ่มักมีการระบาดใน 2 ช่วง คือ ช่วงต้นปีและปลายปี โดยส่วนใหญ่การระบาดรุนแรงจะเกิดในช่วงปลายปี อย่างไรก็ตาม ในบางปี เช่น พ.ศ. 2557, 2562 และ 2568 การระบาดช่วงต้นปีกลับมีความรุนแรง ซึ่งแนวโน้มนี้มักเกิดขึ้นทุก 5-6 ปี นอกจากนี้ยังพบว่าช่วงเวลาการระบาดมีการเปลี่ยนแปลง โดยเฉพาะในปี พ.ศ. 2567 ที่เริ่มมีผู้ป่วยเพิ่มขึ้นตั้งแต่เดือนพฤษภาคมและถึงจุดสูงสุดในเดือนกรกฎาคม ซึ่งเร็วกว่าปีก่อนหน้า
• การเปลี่ยนแปลงของฤดูกาลระบาดส่งผลต่อประสิทธิภาพในการควบคุมโรค โดยเฉพาะในแง่ของการให้บริการวัคซีน ซึ่งแม้จะมีการรณรงค์ฉีดวัคซีนประจำปี แต่หากการระบาดเกิดขึ้นเร็วกว่าที่คาดการณ์ การสร้างภูมิคุ้มกันในประชาชนอาจไม่ทันต่อการป้องกัน ส่งผลต่อประสิทธิผลของวัคซีนและเพิ่มภาระต่อระบบสุขภาพ