ผลการดำเนินงานเฝ้าระวังการติดเชื้อเอ็ชไอวี จังหวัดภูเก็ต ปี 2547

บทคัดย่อ

จังหวัดภูเก็ตดำเนินการเฝ้าระวังโรค HIV/AIDS/STI โดยเก็บรวบรวมข้อมูลการเฝ้าระวัง มีวัตถุประสงค์เพื่อติดตามสถานการณ์และแนวโน้มของการระบาดของโรค และประมาณการความเสี่ยงของการแพร่ระบาด และความรุนแรงของโรคในภาพรวมของจังหวัดภูเก็ต
1) ระบบรายงาน รวบรวมจากรายงาน 506 /1 ซึ่งสถานพยาบาลต้องรายงานให้สำนักงานสาธารณสุขจังหวัด กรณีที่มีการ รักษาพยาบาลผู้ที่ได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นผู้ป่วยเอดส์ หรือผู้ติดเชื้อที่มีอาการทุกราย ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2532 จนถึงวันที่ 31 ธันวาคม พ.ศ. 2547 พบผู้ป่วย 2,599 ราย เพศชาย 1,861 ราย เพศหญิง 738 ราย มีชีวิตอยู่ 724 ราย
2) ระบบการเฝ้าระวังการติดเชื้อเอ็ชไอวี HIV sero surveillance system พบว่า ความชุกของการติดเชื้อเอ็ชไอวี มีแนวโน้ม ลดลงในเกือบทุกกลุ่มเป้าหมาย แต่เนื่องจากการดำเนินงานที่ผ่านมาการกำหนดขนาดตัวอย่างในฐานะตัวแทนในระดับประเทศ การ นำข้อมูลมาตีความในระดับจังหวัดอาจคลาดเคลื่อนในปี พ.ศ. 2547 กระทรวงสาธารณสุขปรับเปลี่ยนให้จังหวัดคำนวณขนาดตัวอย่าง เพื่อเป็นตัวแทนระดับจังหวัดได้ สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดภูเก็ต ร่วมกับ ศูนย์ความร่วมมือไทย-สหรัฐด้านสาธารณสุข กำหนด ขนาดตัวอย่างเพิ่มขึ้น และขยายความครอบคลุมการดำเนินการสู่โรงพยาบาลเอกชน ผลการดำเนินงาน พบว่า ความชุกของการติดเชื้อเอ็ชไอวี ในกลุ่มหญิงตั้งครรภ์ลดลงจากร้อยละ 2.73 ในปี 2546 เป็นร้อยละ 1.57 ในปี 2547 ในกลุ่มหญิงให้บริการทางเพศโดยตรง และแฝง ได้ขยายพื้นที่ศึกษาครอบคลุมทั้งจังหวัด พบความชุกของการติดเชื้อเอ็ชไอวีในกลุ่มหญิงให้บริการทางเพศโดยตรงลดลง เล็กน้อย แต่กลับเพิ่มขึ้นในกลุ่มหญิงให้บริการทางเพศโดยแฝง จากร้อยละ 2.1 ในปี 2546 เป็นร้อยละ 3.1 ในปี 2547 ในกลุ่มชายขายบริการ พบว่า ความชุกลดลงจาก ร้อยละ 13.1 ในปี 2546 เป็นร้อยละ 10.0 ในปี 2547 กลุ่มเป้าหมายอื่น ๆ มีแนวโน้มลดลง ซึ่งจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องติดตามโดยใช้วิธีการเดิมเพื่อเปรียบเทียบผลแนวโน้มต่อไป
3) ระบบการเฝ้าระวังพฤติกรรมเสี่ยง ปี พ.ศ. 2547 ดำเนินการเฝ้าระวังพฤติกรรมเสี่ยงในกลุ่มหญิงตั้งครรภ์ หญิงให้บริการทางเพศโดยตรงและแฝง และใช้เครื่องคอมพิวเตอร์พกพา (Palm8) สำรวจพฤติกรรมเสี่ยงในนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 และปวช. ปี 2 ผลการเฝ้าระวัง พบว่า หญิงตั้งครรภ์และหญิงให้บริการทางเพศไม่ใช้ถุงยางอนามัย เนื่องจากไว้ใจคู่นอน กลุ่มหญิงบริการให้บริการทางเพศขณะมีอาการกามโรค ร้อยละ 36.8 หญิงตั้งครรภ์มีความรู้โรคเอดส์ ร้อยละ 76.9 ในขณะที่หญิงให้บริการและนักเรียนมีความรู้เพียงร้อยละ 29.2 และ 20.9 ตามลำดับ กลุ่มนักเรียนปวช.ปี 2 เคยมีเพศสัมพันธ์ สูงกว่า มัธยมศึกษาปีที่ 5 ถึง 3.1 เท่า โดยมีประสบการณ์ทางเพศครั้งแรก กับเพื่อน และไม่สวมถุงยางอนามัย ร้อยละ 50 ครั้งล่าสุดคงไม่ใช้ถุงยางอนามัย ปัจจัยเสี่ยงต่อการมีเพศสัมพันธ์ในนักเรียนมากที่สุด คือ การดื่มสุรา รองลงมาคือ ยาบ้า และบุหรี่ ตามลำดับ จากผลการเฝ้าระวังการติดเชื้อเอ็ชไอวี จังหวัดภูเก็ต ปี 2547 มีการอภิปรายผลโดยผู้มีส่วนได้ส่วนเสียในจังหวัด และนำมาเป็นข้อมูลเบื้องต้น ในการศึกษาเชิงลึก วิถีชีวิต และพฤติกรรมเสี่ยงของเยาวชนในจังหวัดภูเก็ต