การกลับมาของโรคโปลิโอสายพันธุ์วัคซีนกลายพันธุ์ในประเทศเพื่อนบ้าน และการเฝ้าระวังเพื่อยืนยันสถานะปลอดโปลิโอในประเทศไทย
DOI:
https://doi.org/10.59096/wesr.v56i7.6478คำสำคัญ:
โรคโปลิโอสายพันธุ์วัคซีนกลายพันธุ์, สถานะปลอดโปลิโอ, ประเทศไทยบทคัดย่อ
โรคโปลิโอเป็นโรคติดเชื้อที่รุนแรงซึ่งเกิดจากเชื้อไวรัสโปลิโอ ติดต่อผ่านการรับเชื้อทางปากจากอาหารหรือน้ำที่ปนเปื้อน โดยผู้ติดเชื้อส่วนใหญ่ไม่แสดงอาการ แต่อาจเกิดอัมพาตและเสียชีวิตได้ในบางราย การป้องกันที่มีประสิทธิภาพ คือ การให้วัคซีนทั้งแบบหยอด (OPV) และฉีด (IPV) ประเทศไทยได้รับการรับรองว่าปลอดโปลิโอตั้งแต่ปี พ.ศ. 2540 แต่ยังคงมีความเสี่ยงโดยเฉพาะในพื้นที่ที่มีภูมิคุ้มกันต่ำ ปัจจุบันยังพบผู้ป่วยในบางประเทศ เช่น อัฟกานิสถาน ปากีสถาน และล่าสุดเมื่อเดือนกรกฎาคม 2568 ที่รัฐฉานประเทศเมียนมาซึ่งมีอาณาเขตติดต่อกับทางภาคเหนือของประเทศไทยมีการรายงานผู้ป่วยโปลิโอสายพันธุ์วัคซีนกลายพันธุ์ชนิดที่ 1 ซึ่งมีความสามารถในการแพร่ระบาดได้เช่นเดียวกับสายพันธุ์ธรรมชาติ การเฝ้าระวังผู้ป่วยกล้ามเนื้ออ่อนแรงปวกเปียกเฉียบพลันในเด็กต่ำกว่า 15 ปี (Acute Flaccid Paralysis: AFP surveillance) จึงมีความสำคัญและจำเป็น อย่างไรก็ตาม ข้อมูลปี พ.ศ. 2567 พบว่าอัตราการรายงานผู้ป่วยและการเก็บตัวอย่างยังต่ำกว่าเกณฑ์มาตรฐานสากล จึงจำเป็นต้องเร่งปรับปรุงระบบเฝ้าระวังให้เข้มแข็งต่อเนื่องเพื่อตรวจจับผู้ป่วยได้อย่างทันท่วงทีและเพื่อรักษาสถานะปลอดโปลิโอของประเทศ
เอกสารอ้างอิง
Global Polio Eradication Initiative. The Virus. Geneva: World Health Organization; [cited 2025 Jul 20]. Available from: https://polioeradication.org/about-polio/the-virus/
World Health Organization. Wild Poliovirus List 2019-2025. [cited 2025 Jul 20]. Available from: https://extranet.who.int/polis/public/CaseCount.aspx
Newey S. Three-year-old paralysed by polio as Myanmar’s health system crumbles. The Telegraph. 2025.
Jaipong R, Nonmuti P, Doungngern P. Report on the Surveillance of Acute Flaccid Paralysis (AFP) from 1 January – 30 June 2025. Nonthaburi: Department of Disease Control, Ministry of Public Health (TH); 2025 [cited 2025 Jul 25]. Available from: https://ddc.moph.go.th/uploads/ckeditor2//files/DOE_AFPreport_June.2568.pdf (in Thai)
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารรายงานการเฝ้าระวังทางระบาดวิทยาประจำสัปดาห์
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ความรับผิดชอบและลิขสิทธิ์
1. ความรับผิดชอบของผู้เขียนและความเห็นของกองบรรณาธิการ (Author Responsibility and Editorial Disagreement)
เนื้อหาและข้อมูลทั้งหมดในบทความที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสาร WESR ถือเป็นข้อคิดเห็นและความรับผิดชอบโดยตรงของผู้นิพนธ์บทความ และกองบรรณาธิการวารสารไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย หรือร่วมรับผิดชอบใด ๆ ในเนื้อหาดังกล่าว
2. ลิขสิทธิ์และการอ้างอิง (Copyright and Referencing)
บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ และอื่น ๆ ที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสาร WESR ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารวิชาการ หากบุคคลหรือหน่วยงานใดประสงค์จะนำเนื้อหาทั้งหมดหรือส่วนใดส่วนหนึ่งไปเผยแพร่ จะต้องอ้างอิงบทความนั้น ๆ อย่างถูกต้อง
