ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับความรอบรู้ในการเลี้ยงดูเด็กปฐมวัย ในเขตบริการของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพแม่นนท์ ต.หนองไผ่ อ.เมือง จ.อุดรธานี

ผู้แต่ง

  • กุสุมาลี โพธิปัสสา คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยชินวัตร
  • รจนา สุโพธิ์ พยาบาลวิชาชีพชำนาญการ โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพแม่นนท์
  • เกษดาพร ศรีสุวอ พยาบาลวิชาชีพชำนาญการ โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพแม่นนท์

คำสำคัญ:

ความรอบรู้, การเลี้ยงดูเด็กปฐมวัย

บทคัดย่อ

               การศึกษาครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงพรรณนา โดยการสำรวจแบบตัดขวาง เพื่อศึกษาสถานการณ์ความรอบรู้ด้านสุขภาพในการเลี้ยงดูเด็กปฐมวัย ปัจจัยส่วนบุคคลที่มีความสัมพันธ์กับความรอบรู้ด้านสุขภาพในการเลี้ยงดูเด็กปฐมวัย และศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างความรอบรู้ด้าน สุขภาพในการเลี้ยงดูเด็กปฐมวัยกับภาวะโภชนาการ สุขภาพฟันและพัฒนาการของเด็กปฐมวัย กลุ่มตัวอย่างจำนวน 102 คน เป็นผู้เลี้ยงดูหลักของเด็กปฐมวัยที่มีอายุแรกเกิด ถึงอายุ 5 ปี ที่อาศัยอยู่ในพื้นที่ของเขตรับบริการของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพแม่นนท์ ต. หนองไผ่ อ.เมือง จ. อุดรธานี

                 ผลการวิจัยพบว่าผู้เลี้ยงดูเด็กปฐมวัยส่วนใหญ่ เป็นมารดา(ร้อยละ 52.95)  การศึกษาระดับประถมศึกษามากที่สุด(ร้อยละ 41.17) อาชีพรับจ้างทั่วไป (ร้อยละ 35.29) ลักษณะครอบครัวเป็นครอบครัวสามรุ่น (พ่อแม่ ลูก ปู่ย่า/ตายาย) (ร้อยละ 68.63) รายได้เฉลี่ย  13,686.27 บาท/เดือน มีความเพียงพอของรายได้ต่อการใช้จ่ายประจำเดือน (ร้อยละ  55.88)  ผู้เลี้ยงดูเด็กปฐมวัยมีความรอบรู้ด้านสุขภาพในระดับดีมาก (ร้อยละ 57.85) มีความรอบรู้ด้านสุขภาพในระดับสูงมากที่สุดคือการจัดการตนเอง (ร้อยละ 52.94) มีความรอบรู้ด้านสุขภาพในระดับต่ำมากที่สุดคือการสื่อสารระหว่างบุคคล (ร้อยละ 42.16) พบปัจจัยส่วนบุคคลคือ ระดับการศึกษา ความเพียงพอของรายได้ต่อการใช้จ่ายประจำ และลักษณะครอบครัวที่มีความสัมพันธ์กับระดับความรอบรู้ในการเลี้ยงดูเด็กปฐมวัยอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p- value < .05) และ ระดับความรอบรู้ในการเลี้ยงดูเด็กปฐมวัยมีความสัมพันธ์ทางบวกกับภาวะโภชนาการและสุขภาพฟันของเด็กปฐมวัยอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p- value < .05)

ประวัติผู้แต่ง

กุสุมาลี โพธิปัสสา, คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยชินวัตร

อาจารย์ประจำสาขาการพยาบาลเด็กและวัยรุ่น คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยชินวัตร

รจนา สุโพธิ์ , พยาบาลวิชาชีพชำนาญการ โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพแม่นนท์

พยาบาลวิชาชีพชำนาญการ โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพแม่นนท์

เกษดาพร ศรีสุวอ , พยาบาลวิชาชีพชำนาญการ โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพแม่นนท์

พยาบาลวิชาชีพชำนาญการ โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพแม่นนท์

เอกสารอ้างอิง

World Health Organization. Health Promotion Glossary. Geneva: WHO; 1998. p.1-1.

กองยุทธศาสตร์และแผนงาน สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข.แผนยุทธศาสตร์ชาติระยะ 20 ปี (พ.ศ. 2560-2579) ฉบับปรับปรุงครั้งที่ 2 ( พ.ศ. 2562). นนทบุรี: สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข กระทรวงสาธารณสุข; 2561.

สุธรรม นันทมงคลชัย. ครอบครัว การอบรมเลี้ยงดู และพัฒนาการเด็กปฐมวัยในประเทศไทย. ว. สาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล 2559;46(3):205-10.

สถาบันพัฒนาอนามัยเด็กแห่งชาติ กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข. สรุปรายงานสถานการณ์ความรอบรู้ในการเลี้ยงดูเด็กปฐมวัยไทย. [เข้าถึงเมื่อ 14 พฤษภาคม 2564]. เข้าถึงได้จาก: https://www.hp.anamai.moph.go.th/th/thai-early-childhooddevelopmentdata/download/?did=221556&id=127831&reload=

ธิโสภิญ ทองไทย, สุพัตรา บุญเจียม, ปิยะ ปุริโส, นิตยา ศรีมานนท์, ลัดดา ดีอันกอง. ความรอบรู้สุขภาพในการเลี้ยงดูเด็กปฐมวัย ของผู้เลี้ยงดูเด็ก เขตสุขภาพที่ 7. ว. การส่งเสริมสุขภาพและอนามัยสิ่งแวดล้อม 2566;46(1):105-115.

Ju Young Lee. Maternal Health Literacy among Low-Income Mothers with Infants. Dissertation Presented to the Faculty of the Graduate School of the University of Texas at Austin in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of Doctor of Philosophy; 2016.

Scott BI, Taylor EH, Valerie LF. Maternal Literacy, Facility Birth, and Education Are Positively Associated with Better Infant and Young Child Feeding Practices and Nutritional Status among Ugandan Children. J Nutr 2015;145:2578–2586.

บุญชม ศรีสะอาด. การวิจัยเบื้องต้น ฉบับปรับปรุงใหม่. พิมพครั้งที่10. กรุงเทพฯ: สุวีริยาสาส์น; 2560.

คำสงค์ ชินมาตร.ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับความรอบรู้ด้านสขภาพ และความสัมพันธ์ระหว่างความรอบรู้ ด้านสุขภาพกับภาวะโภชนาการและพัฒนาการเด็กปฐมวัยในผู้เลี้ยงดูเด็ก. ว.วิจัยและพัฒนาระบบสุขภาพ 2567;17(2):140-153.

กันยา โพธิปิติ.ความรอบรู้ด้านสุขภาพในการเลี้ยงดูเด็กปฐมวัยของผู้เลี้ยงดูหลักและครู/ผู้ดูแลเด็ก ในเขตสุขภาพที่ 5. ว. ศูนย์อนามัยที่ 7 ขอนแก่น 2565;15(1):28-50.

เสาวภา ดงหงส์, รุ่งรัตน์ ศรีสุริยเวศน์, พรนภา หอมสินธุ์. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับความรอบรู้ด้านสุขภาพของทหารกองประจำการ จังหวัดชลบุรี. ว. คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา 2564;29 (2):13-23.

Nakamura-Taira N, Izawa S, & Yamada KC. Stress underestimation and mental health literacy of depression in Japanese workers: A cross-sectional study. Psychiatry research 2018;262 :221-228.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-04-30

รูปแบบการอ้างอิง

1.
โพธิปัสสา ก, สุโพธิ์ ร, ศรีสุวอ เ. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับความรอบรู้ในการเลี้ยงดูเด็กปฐมวัย ในเขตบริการของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพแม่นนท์ ต.หนองไผ่ อ.เมือง จ.อุดรธานี. Med J Sakon Nakhon Hosp [อินเทอร์เน็ต]. 30 เมษายน 2025 [อ้างถึง 6 ธันวาคม 2025];28(1):11-25. available at: https://he05.tci-thaijo.org/index.php/JSakonNakHosp/article/view/4327

ฉบับ

ประเภทบทความ

นิพนธ์ต้นฉบับ