การประเมินและควบคุมความไม่แน่นอนในการตรวจความสมบูรณ์ของเลือดให้อยู่ในเกณฑ์ที่ยอมรับได้ของห้องปฏิบัติการโลหิตวิทยา โรงพยาบาลสกลนคร

ผู้แต่ง

  • สกลเดช ไขไพรวัน กลุ่มงานเทคนิคการแพทย์และพยาธิวิทยาคลินิก โรงพยาบาลสกลนคร

คำสำคัญ:

ความไม่แน่นอนของการวัด, การตรวจวิเคราะห์ CBC, ห้องปฏิบัติการทางการแพทย์, การควบคุมคุณภาพ, ฮีมาโทโลยี

บทคัดย่อ

            การวิจัยครั้งนี้เป็นการศึกษาเชิงพรรณนาแบบภาคตัดขวาง โดยเก็บรวบรวมข้อมูล IQC จำนวน 40 ค่า และข้อมูล EQA ประจำปี พ.ศ. 2567 ทำการวิเคราะห์พารามิเตอร์หลัก ได้แก่ White Blood Cell (WBC) Red Blood Cell (RBC) Hemoglobin (Hb) Hematocrit (Hct) และ Platelet (PLT)

             การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อคำนวณค่าความไม่แน่นอนของการวัดและกำหนดขอบเขตความคลาดเคลื่อนที่ยอมรับได้ (Tolerance Limit) สำหรับผลการตรวจ CBC โดยใช้ข้อมูลจาก IQC และ EQA ของห้องปฏิบัติการโรงพยาบาลสกลนคร โดยการคำนวณค่าความไม่แน่นอนรวม (Combined Uncertainty; CU) และค่าความไม่แน่นอนขยาย (Expanded Uncertainty; EU) ตามแนวทาง Nordtest และเปรียบเทียบผลที่ได้กับเกณฑ์มาตรฐาน Clinical Laboratory Improvement Amendments (CLIA)

             ผลการวิเคราะห์พบว่า ค่าความไม่แน่นอนขยาย (U) ของทุกพารามิเตอร์อยู่ในเกณฑ์ที่ยอมรับได้ของ CLIA ไดแก่ WBC: ± 4.96%, RBC: ± 0.66%, Hb: ± 3.88%, Hct: ± 4.04%, PLT: ± 9.82% สะท้อนว่าข้อมูลจากการควบคุมคุณภาพในห้องปฏิบัติการสามารถใช้ประเมิน MU ได้อย่างเหมาะสมและควรบูรณาการไว้ในระบบคุณภาพ เพื่อรองรับการขอรับรอง ISO 15189 ในอนาคต

ประวัติผู้แต่ง

สกลเดช ไขไพรวัน, กลุ่มงานเทคนิคการแพทย์และพยาธิวิทยาคลินิก โรงพยาบาลสกลนคร

นักเทคนิคการแพทย์ชำนาญการ งานโลหิตวิทยา กลุ่มงานเทคนิคการแพทย์และพยาธิวิทยาคลินิก

 โรงพยาบาลสกลนคร

เอกสารอ้างอิง

International Laboratory Accreditation Cooperation (ILAC). ILAC G17: Introducing the concept of uncertainty of measurement. ILAC; 2021.

oint Committee for Guides in Metrology (JCGM). Evaluation of measurement data: guide to the expression of uncertainty in measurement [Internet]. 2008 [Cited 2025 Jan 10]. Available from: https://www.bipm.org/documents/20126/

/JCGM_100_2008_E.pdf

Yavuz HB, Akyüz D, Gündüz E, Köroğlu M. Two approaches for measurement uncertainty estimation: which role for bias?. Turk J Biochem 2021;46(6):639–45

White GH. The effect of analytical bias on the clinical interpretation of laboratory data. Clin Chim Acta 2001;307(1–2):135–141.

สถาบันมาตรวิทยาแห่งชาติ. ร่างเอกสารประชาพิจารณ์เกี่ยวกับแนวทางความไม่แน่นอนของการวัด. กรุงเทพฯ: สถาบันมาตรวิทยาแห่งชาติ; 2567

Westgard JO, Barry PL, Hunt MR, Groth T. A multi-rule Shewhart chart for quality control in clinical chemistry. Clin Chem 1981;27(3):493–501.

Braga F, Panteghini M. Generation, propagation, and reporting of measurement uncertainty in laboratory medicine. Clin Biochem 2016;49(13–14):1015–1019.

Zorzi A, Plebani M. The importance of measurement uncertainty in laboratory medicine. Clin Biochem 2010;43(4–5):285–291.

Kallner A. Uncertainty of measurement and total error: friends or foes?. Clin Chem Lab Med 2008;46(9):1183–1189.

Sciacovelli L, Secchiero S, Zardo L, et al. Criteria and tools to harmonize laboratories for measurement uncertainty estimation. Clin Chem Lab Med 2021;59(7):1232–1240.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-08-29

รูปแบบการอ้างอิง

1.
ไขไพรวัน ส. การประเมินและควบคุมความไม่แน่นอนในการตรวจความสมบูรณ์ของเลือดให้อยู่ในเกณฑ์ที่ยอมรับได้ของห้องปฏิบัติการโลหิตวิทยา โรงพยาบาลสกลนคร. Med J Sakon Nakhon Hosp [อินเทอร์เน็ต]. 29 สิงหาคม 2025 [อ้างถึง 6 ธันวาคม 2025];28(2):61-7. available at: https://he05.tci-thaijo.org/index.php/JSakonNakHosp/article/view/6244

ฉบับ

ประเภทบทความ

นิพนธ์ต้นฉบับ