Development of a Motivational Model via Social Media for Cervical Cancer Screening.
Article Sidebar
Main Article Content
Abstract
This research is a research and development study with the objectives to (1) investigate factors associated with cervical cancer screening uptake, (2) develop a motivation-enhancing model through social networks, and (3) evaluate the effectiveness of the developed model. The study was conducted in three phases:
Phase 1 involved examining factors influencing cervical cancer screening by surveying 150 women, divided into two groups: those who had undergone screening and those who had never undergone screening (75 participants per group). Data were analyzed using descriptive statistics and the Chi-square test. The findings revealed that factors associated with screening uptake included age, occupation, age at first pregnancy, attitude, perceived susceptibility, and perceived benefits of screening.
Phase 2 focused on developing a motivation-enhancing model using Facebook as the primary platform, in collaboration with community leaders, village health volunteers, and women who had never undergone screening (10 participants in total). Data were analyzed using thematic analysis, resulting in four key components for promoting screening: (1) engaging content design, (2) fostering participation, (3) providing information tailored to the needs of the target group, and (4) maintaining continuous motivation.
Phase 3 evaluated the effectiveness of the model using a quasi-experimental design, comparing an experimental group and a control group (65 participants per group). The results, analyzed using paired t-tests and independent sample t-tests, indicated that after exposure to social media interventions, the experimental group demonstrated significantly improved attitudes and health beliefs, as well as increased perceived susceptibility and perceived benefits of screening.
The findings suggest that utilizing social networks is an effective approach for motivating and encouraging women to undergo cervical cancer screening. Future initiatives should focus on refining content and dissemination strategies to optimize the effectiveness of health promotion campaigns.
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
กชกร ทิพย์สันเทียะ, วิศรุดา ตีเมืองซ้าย และสุพจน์ คำสะอาด. (2565). อุบัติการณ์การมาตรวจยืนยันผลพยาธิวิทยาของสตรีที่มีผลการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกผิดปกติ โรงพยาบาลมหาสารคาม จังหวัดมหาสารคาม. ใน การประชุมวิชาการเสนอผลงานวิจัยระดับชาติ ครั้งที่ 23 (น. 438–447). มหาวิทยาลัยขอนแก่น, ขอนแก่น, ประเทศไทย.
กรมการแพทย์. (2562). แผนการป้องกันและควบคุมโรคมะเร็งแห่งชาติ (พ.ศ. 2561–2565). สืบค้นเมื่อ 25 ธันวาคม 2566, จาก https://www.nci.go.th/th/New_web2024/officer/download/nccp/NCCP_61_65.pdf
กฤช สอนกอง. (2021). ปัจจัยที่สัมพันธ์กับการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกของสตรีอายุ 30–60 ปี ของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลตากตก จังหวัดตาก. J Med Health Sci, 28(3), 61–74.
นันทิดา จันต๊ะวงค์, ปิยธิดา ตรีเดช, สุคนธา ศิริ และชาญวิทย์ ตรีเดช. (2560). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการเข้ารับบริการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกในสตรีกลุ่มเป้าหมาย อายุ 30–60 ปี อำเภอเมือง จังหวัดปทุมธานี. วารสารวิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า จันทบุรี, 28(1), 63–79.
นิธิภา นิธิทรัพย์สกุล, สุพจน์ คำสะอาด, ศราวุธ มิทะลา และวิศรุดา ตีเมืองซ้าย. (2565). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการไม่มาตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกในญาติสายตรงของกลุ่มเสี่ยงมะเร็งปากมดลูก อำเภอเมือง จังหวัดมหาสารคาม. ศรีนครินทร์เวชสาร, 37(5), 449–557.
พรพิมล โสฬสกุลางกูล. (2560). ปัจจัยทำนายการมาตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกของแม่บ้านตำรวจในเขตกรุงเทพมหานคร. (วิทยานิพนธ์พยาบาลศาสตรมหาบัณฑิต). จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
พรรณี ปิ่นนาค. (2563). เหตุผลและปัจจัยของการไม่ไปรับการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูก: กรณีศึกษาสตรีอายุ 30–60 ปี ในตำบลนาโพธิ์ อำเภอสวี จังหวัดชุมพร. วารสารวิจัยและนวัตกรรมทางสุขภาพ, 3(1), 118–131.
พิชิต วิจิตรบุญยรักษ์. (2564). สื่อสังคมออนไลน์: สื่อแห่งอนาคต. วารสารนักบริหาร, 31(4), 99–103.
พิมพ์ลดา อนันต์สิริเกษม, พลอยประกาย ฉลาดล้น, จรัสศรี เพ็ชรคง, รุจา แก้วเมืองฝาง และพีรเทพ รุ่งคุณากร. (2564). การพัฒนารูปแบบการสนทนาแบบสร้างแรงจูงใจและการใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์ต่อความเชื่อด้านสุขภาพในการมาตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูก. วารสารสังคมศาสตร์และมานุษยวิทยาเชิงพุทธ, 6(12), 544–562.
พิมพ์ลดา อนันต์สิริเกษม, พลอยประกาย ฉลาดล้น, รุจา แก้วเมืองฝาง, สถิรกานต์ ทั่วจบ และนวลอนงค์ ศรีสุกไสย. (2563). การพัฒนารูปแบบการส่งเสริมแรงจูงใจในการมาตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูก. วารสารสังคมศาสตร์และมานุษยวิทยาเชิงพุทธ, 5(10), 248–265.
ภูนรินทร์ สีกุด, มะลิวัลย์ บางนิ่มน้อย และชาลินี มานะยิ่ง. (2564). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการมารับบริการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกของสตรีกลุ่มเสี่ยง ตำบลบ้านใหม่ อำเภอเมือง จังหวัดนครราชสีมา. วารสารสาธารณสุขมูลฐาน ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ, 36(1), 37–47.
วราพร ดำจับ. (2562). สื่อสังคมออนไลน์กับการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21. วารสารศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยแม่โจ้, 7(2), 143–159.
วิจิตร ใจดี. (2566). ศึกษาการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกโดยใช้กระบวนการภาคีเครือข่าย โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลหนองหลวง อำเภอเฝ้าไร่ จังหวัดหนองคาย. วารสารสุขภาพและสิ่งแวดล้อมศึกษา, 8(3), 352–361.
ศิริวรรณ จันทร์แจ้ง, พัชราพร เกิดมงคล และทัศนีย์ รวิวรกุล. (2562). ผลของโปรแกรมสร้างแรงจูงใจในการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกของอาสาสมัครสาธารณสุขสตรีมุสลิม. วารสารสุขศึกษา, 42(2), 52–62.
สถิติสุขภาพคนไทย. (2564). โรคมะเร็งปากมดลูก. สืบค้นเมื่อ 25 ธันวาคม 2566, จาก https://www.hiso.or.th/thaihealthstat/area/index.php?ma=3&pf=01818101&tp=13_5
สำนักงานสถิติแห่งชาติ. (2567). สำรวจการมีการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารในครัวเรือน พ.ศ. 2567 (ไตรมาส 1). สืบค้นเมื่อ 5 มกราคม 2568, จาก https://www.nso.go.th/nsoweb/storage/survey_detail/2024/20240531072624_68686.pdf
สุนิสา สุขชูศรี และวิราสิริริ์ วสีวีรสิว์. (2567). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการเข้ารับบริการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูกของสตรี อายุ 30–60 ปี ตำบลกฤษณา อำเภอบางปลาม้า จังหวัดสุพรรณบุรี. วารสารมหาจุฬาคชสาร, 15(1), 117–137.
Bandura, A. (1977). Social learning theory. Prentice Hall.
Dillenbourg, P. (1999). Collaborative learning: Cognitive and computational approaches. Elsevier.
Gu, C., Chan, C. W., Twinn, S. F., Choi, K. C., & So, W. K. (2020). The influence of knowledge and attitudes on cervical cancer screening among Chinese women: A systematic review. International Journal of Nursing Studies, 51(1), 165–174. https://doi.org/10.1016/j.ijnurstu.2012.04.001
Rosenstock, I. M. (1974). The health belief model and preventive health behavior. Health Education Monographs, 2(4), 354–386. https://doi.org/10.1177/109019817400200405
World Health Organization. (2018). WHO leads the way towards the elimination of cervical cancer as a public health concern. https://www.who.int/news/
item/11-09-2018-who-leads-the-way-towards-the-elimination-of-cervical-cancer-as-a-public-health-concern
