การประเมินระบบเฝ้าระวังโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) โรงพยาบาลนพรัตนราชธานี วันที่ 10 มกราคม–30 เมษายน 2563

ผู้แต่ง

  • สุทธนันท์ สุทธชนะ กองระบาดวิทยา กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข
  • อุบลรัตน์ นฤพนธ์จิรกุล กองระบาดวิทยา กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข
  • ปรางค์ศิริ นาแหลม กองระบาดวิทยา กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข
  • ภัทร์ธีนันท์ ทองโสม กองระบาดวิทยา กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข

คำสำคัญ:

ระบบเฝ้าระวัง, โรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019, การประเมิน, โรงพยาบาล

บทคัดย่อ

บทนำ : โรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 เป็นโรคติดเชื้ออุบัติใหม่ที่มีผลกระทบทั่วโลก หลังจากมีรายงานจากประเทศจีน กรมควบคุมโรคได้ดำเนินการเฝ้าระวังโรค ณ จุดเข้าประเทศและโรงพยาบาล ตั้งแต่เดือนมกราคม 2563 การคัดกรองผู้ป่วยสงสัยติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 ในโรงพยาบาลและเก็บตัวอย่างส่งตรวจยืนยันที่รวดเร็วและครบถ้วนมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการลดการแพร่ระบาดของโรค การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาขั้นตอนของระบบเฝ้าระวัง คุณลักษณะเชิงปริมาณของการรายงานผู้ป่วยที่เข้าเกณฑ์สอบสวนโรค คุณลักษณะเชิงคุณภาพของระบบเฝ้าระวัง และให้ข้อเสนอแนะในการพัฒนาระบบเฝ้าระวังโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 ของโรงพยาบาลนพรัตนราชธานี
วิธีการศึกษา : เป็นการศึกษาเชิงปริมาณ แบบภาคตัดขวาง (Cross-sectional study) และการศึกษาเชิงคุณภาพ (Qualitative study) นิยามผู้ป่วยที่ใช้ในการประเมินคือ ผู้ป่วยที่มารับบริการที่โรงพยาบาลนพรัตนราชธานี ที่มีอาการแสดงร่วมกับประวัติเสี่ยง ตามนิยามผู้ป่วยเข้าเกณฑ์สอบสวนโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 ของกรมควบคุมโรค ระหว่างวันที่ 10 มกราคม–30 เมษายน 2563 วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณ โดยศึกษาค่าความไว ค่าพยากรณ์บวก คุณภาพข้อมูล ความทันเวลา และความเป็นตัวแทน เก็บข้อมูลเชิงคุณภาพโดยวิธีสัมภาษณ์บุคลากรที่เกี่ยวข้องในประเด็นขั้นตอนการเฝ้าระวัง การใช้ประโยชน์ ความยากง่าย ความยืดหยุ่น การยอมรับและความมั่นคงของระบบโดยใช้วิธีการวิเคราะห์ แบบแก่นสาระ (Thematic Analysis)
ผลการศึกษา : ระบบเฝ้าระวังของโรงพยาบาลมีการคัดกรองผู้ป่วยที่มีอาการสงสัยโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 และเก็บตัวอย่างส่งตรวจเพื่อยืนยันทางห้องปฏิบัติการ เป็นระบบเฝ้าระวังเชิงรับที่มี ค่าความไวของการรายงานร้อยละ 88.71 และมีค่าพยากรณ์บวกร้อยละ 89.08 ผู้ป่วยที่เข้าเกณฑ์คัดกรองที่ไม่ถูกรายงานพบในกลุ่มผู้ป่วยปอดอักเสบรุนแรงและเสียชีวิต ด้านความครบถ้วนและความถูกต้อง ของตัวแปรเพศ อายุ สัญชาติ อาชีพ ที่อยู่ (จังหวัด) วันที่เข้ารับการรักษา วันที่เริ่มมีอาการ มีความครบถ้วนร้อยละ 100 โดยตัวแปรอายุ ครบถ้วนร้อยละ 91.38 ส่วนความถูกต้องพบตัวแปรอายุมีความถูกต้องร้อยละ 94.34 วันรับรักษาร้อยละ 93.40 และวันเริ่มป่วยร้อยละ 78.30 ส่วนความทันเวลาพบว่ามีการรายงานในวันเดียวกับวันที่พบผู้ป่วยร้อยละ 88.88 ด้านความเป็นตัวแทนพบตัวแปรเพศ อายุ จังหวัดที่เริ่มป่วยและสัปดาห์เริ่มป่วยสามารถเป็นตัวแทนได้ การศึกษาลักษณะเชิงคุณภาพ พบว่าระบบรายงานผู้ป่วยของกรมควบคุมโรคมีความซับซ้อน มีหลายขั้นตอน รวมถึงใช้การส่งรายงานทางไปรษณีย์อิเล็กทรอนิกส์
สรุปและอภิปรายผล : การเพิ่มการเฝ้าระวังในกลุ่มผู้ป่วยปอดอักเสบที่รับไว้รักษาในโรงพยาบาลให้ครบถ้วนมากขึ้น การพัฒนาระบบฐานข้อมูลเฝ้าระวังโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 ให้มีการรายงานผู้ป่วยทางอิเล็กทรอนิกส์ และให้มีการรวมฐานข้อมูลทางห้องปฏิบัติการและทางระบาดวิทยาไว้ด้วยกัน จะทำให้ระบบเฝ้าระวังของโรงพยาบาลมีประสิทธิภาพมากขึ้น

References

Nahla Khamis Ibrahim. Epidemiologic surveillance for controlling COVID-19 pandemic: types, challenges and implications Journal of Infection and Public Health. 2020; 13(11): 1630–8. https://doi.org/10.1016/ j.jiph.2020.07.019

World Health Organization. Novel Coronavirus (2019-nCoV) situation report - 1 21 January 2020 [Internet]. 2020 [cited 2020 May 1]. Available from: https://www.who.int/docs/default-source/coronaviruse/situation-reports/20200121-sitrep-1-2019-ncov.pdf

ประกาศศูนย์ปฏิบัติการฉุกเฉินด้านการแพทย์และสาธารณสุข กรณีโรคติดเชื้อโควิด - 19 เรื่อง หลักเกณฑ์แนวทางการกำหนดสถานที่กักกันที่รัฐกำหนด พ.ศ. 2563. [เข้าถึงเมื่อ 1 พฤษภาคม 2563]. เข้าถึงได้จาก: http://hsscovid.com/files/SQ-ASQ-DOC006.pdf

Thantithaveewat T, Yurachai O, Kulawong S, Yeesoonsang S, Iamsirithaworn S. Case screening criteria for early detection of COVID-19 cases in the first wave of the pandemic. OSIR 2020;13:120–6.

German RR, Westmoreland D, Armstrong G, Birkhead GS, Horan JM, Herrera G, et al. Updated guidelines for evaluating public health surveillance systems [Internet]. MMWR Morb Mortal Wkly Rep 2001; 50 (RR13):1–35.

กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. นิยามผู้ป่วยเข้าเกณฑ์สอบสวนโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19). [เข้าถึงเมื่อ 1 พฤษภาคม 2563]. เข้าถึงได้จาก: https://ddc.moph.go.th/viralpneumonia/g_srrt.php

Ng Y, Li Z, Chua YX, et al. Evaluation of the Effectiveness of Surveillance and Containment Measures for the First 100 Patients with COVID-19 in Singapore — January 2–February 29, 2020. MMWR Morb Mortal Wkly Rep 2020;69:307-11. DOI: http://dx.doi.org/10.15585/mmwr.mm6911e1

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2021-01-15

How to Cite

สุทธชนะ ส., นฤพนธ์จิรกุล อ., นาแหลม ป., & ทองโสม ภ. (2021). การประเมินระบบเฝ้าระวังโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) โรงพยาบาลนพรัตนราชธานี วันที่ 10 มกราคม–30 เมษายน 2563. รายงานการเฝ้าระวังทางระบาดวิทยาประจำสัปดาห์, 52(1), 1–9. สืบค้น จาก https://he05.tci-thaijo.org/index.php/WESR/article/view/1252

ฉบับ

บท

บทความต้นฉบับ