การสอบสวนการบาดเจ็บจากแมงกะพรุนหัวขวด บริเวณชายหาดอำเภอเมือง จังหวัดสงขลา วันที่ 17-23 กุมภาพันธ์ 2561
คำสำคัญ:
การบาดเจ็บจากแมงกะพรุน, แมงกะพรุนหัวขวด, ชายหาด, จังหวัดสงขลาบทคัดย่อ
ความเป็นมา: วันที่ 19 กุมภาพันธ์ 2561 ทีมสอบสวนโรค สํานักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 12 สงขลา รับแจ้งว่าพบผู้ได้รับบาดเจ็บจากแมงกะพรุน 21 ราย รักษาที่โรงพยาบาลสงขลา จึงร่วมกับสํานักงานสาธารณสุขจังหวัดสงขลา สํานักระบาดวิทยา และศูนย์วิจัยและพัฒนาทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่งอ่าวไทย ตอนล่าง ดําเนินการสอบสวนโรคเพื่อยืนยันการวินิจฉัยและการ ระบาด อธิบายลักษณะทางระบาดวิทยา ทราบปัจจัยเสี่ยง และให้ ข้อเสนอแนะมาตรการควบคุมโรค
วิธีการศึกษา: ศึกษาเชิงพรรณนา โดยทบทวนข้อมูลการสํารวจ ตัวอย่างแมงกะพรุนและเวชระเบียนผู้ป่วยของโรงพยาบาลใกลหาด ้ 6 แห่ง สัมภาษณ์ผู้ป่วยและผู้ปกครอง ค้นหาผู้ป่วยรายใหม่เพิ่มเติม ศึกษาทางห้องปฏิบัติการโดยเก็บตัวอย่างแมงกะพรุนส่งจําแนก ชนิดโดยเทคนิคทางชีวโมเลกุล และศึกษาด้านสิ่งแวดล้อม
ผลการศึกษา: ช่วงวันที่ 17-23 กุมภาพันธ์ 2561 พบผู้ป่วย 32 ราย อัตราส่วนเพศชายต่อหญิง เท่ากับ 1:1 มัธยฐานอายุ 8 ปี (อายุ ตั้งแต่ 1-47 ปี) พบการบาดเจ็บสูงสุดวันที่ 18 กุมภาพันธ์ 2561 เวลา 12.00-17.59 น. อาการทางคลินิกที่พบมากสุด คือ ปวดแสบ ร้อน ร้อยละ 96.9 และพบแผลรอยแดง ร้อยละ 87.5 ส่วนใหญ่ ปฐมพยาบาลเบื้องต้น ถูด้วยผักบุ้งทะเล ร้อยละ 37.5 หาดชลาทัศน์เกิดเหตุสูงสุด ร้อยละ 43.8 รองลงมา คือ หาดสมิหลา ร้อยละ 18.8 และหาดเก้าเส้ง ร้อยละ 9.4 จากการส่งตรวจแมงกะพรุนพบเป็น ชนิด Physalia utriculus โดยมีความหนาแน่นประมาณ 25 ตัว /100 เมตร จากการสํารวจชายหาดพบป้ายเตือนให้ความรู้การ ปฐมพยาบาลยังไม่ถูกต้องและบางจุดไม่พบเสาน้ําส้มสายชูหรือมี เสาที่ยังไม่ได้เติมน้ําส้มสายชู
ข้อเสนอแนะ: 1) เทศบาลนครสงขลาปรับเนื้อหาความรู้ในป้าย การปฐมพยาบาลเบื้องต้นให้ถูกต้อง และเพิ่มจํานวนป้ายความรู้ การปฐมพยาบาลและเสาน้ําส้มสายชูให้เพียงพอ รวมถึงจัดให้มี พนักงานดูแลความปลอดภัยและให้ความช่วยเหลือแก่นักท่องเที่ยว บริเวณชายหาด โดยเฉพาะช่วงวันหยุดยาวหรือเทศกาลที่มี นักท่องเที่ยวจํานวนมาก 2) สํานักงานสาธารณสุขจังหวัดสงขลาจัด อบรมการปฐมพยาบาลเบื้องต้นกรณีผู้ได้รับบาดเจ็บจากแมงกะพรุน แก่บุคลากรทางการแพทย์ เจ้าหน้าที่ในองค์กรส่วนท้องถิ่น อาสาสมัครที่ช่วยดูแลนักท่องเที่ยวบริเวณชายหาด ตลอดจน ประชาชนที่พักอาศัยตามแนวชายหาด และ 3) สํานักงานสาธารณสุข จังหวัดสงขลาจัดระบบเฝ้าระวังการบาดเจ็บจากแมงกะพรุน โดยมีหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเข้าร่วมเป็นเครือข่ายในการรายงานโรค
References
ลักขณาไทยเครือ . The epidemiologis life blog [Internet]. Chiang Mai: ลักขณา ไทยเครือ; ความเข้าใจผิด เรื่อง พิษแมงกะพรุนหัวขวด. Bluebottle และ Portuguese man-of-war ของไทย [อินเทอร์เน็ต]. 2559 [เข้าถึงเมื่อ 18 พ.ค. 2561]. เข้าถึงได้จาก: http://oknation.nationtv.tv/blog/lakthai/2016/07/19/entry-1
ลักขณา ไทยเครือ. The epidemiologis life blog [Internet]. Chiang Mai: ลักขณา ไทยเครือ; พบผู้ป่วยรายแรกที่สงสัยโดน พิษแมงกะพรุนหัวขวด . Portuguese Man-of-War [อินเทอร์เน็ต]. 2556 [เข้าถึงเมื่อ 16 พ.ค. 2561]. เข้าถึงได้ จาก : http://www.oknation.net/blog/peeguay/2013/09/30/entry-1
ลักขณา ไทยเครือ, พจมาน ศิริอารยาภรณ์. การรักษาและป้องกันการบาดเจ็บและเสียชีวิตจากแมงกะพรุน Box jellyfish กับ Portuguese man-of-war. พิมพ์ครั้งที่ 2. เชียงใหม่: คณะแพทยศาสตร์มหาวิทยาลัยเชียงใหม่; 2557.
www.OneStopDive.com. ความสูงของน้ําทํานายเป็นเมตร เหนือระดับน้ําลงต่ําที่สุด [อินเทอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 18 มิถุนายน 2561]. เข้าถึงได้จาก https://www.onestop dive.com/assets/tide-tables-2018/sk2018.pdf
สุภาพร องสารา, ภูริณัฐ รุ่งเรือง. รายงานผลการสำรวจและ รวบรวมตัวอย่างแมงกะพรุนหัวขวดบริเวณหาดชลาทัศน์ อ.เมือง จ.สงขลา. ศูนย์วิจัยและพัฒนาทรัพยากรทางทะเลและ ชายฝั่งอ่าวไทยตอนล่าง 2561; 4(4): 2.
ศูนย์วิจัยและพัฒนาทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่งอ่าวไทย ตอนล่าง. ข่าวทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง (ศวทล.) [อินเทอร์เน็ต]. 2559 [เข้าถึงเมื่อ 18 พ.ค. 2561]. เข้าถึงได้ จาก http://dmcrth.dmcr.go.th/lmcr/detail/1223/
Kurlansky, M. "Physalia physalis" (On-line), Animal Diversity Web. 2002 [cited 2018 Jun 17]. Available from: https://animaldiversity.org/accounts/Physalia_physalis/
McCormack, Gerald. "Physalia utriculus" (On-line), Cook Islands Biodiversity Database, Version 2007.2. Cook Islands Natural Heritage Trust, Rarotonga. 2007 [cited 2018 Jun 17]. Available from: http://cookislands.bishopmuseum.org.
ปิ่นสักก์ สุรัสวดี. คู่มือการศึกษาความหลากหลายของ แมงกะพรุนในน่านน้ำไทย [อินเทอร์เน็ต]. 2558 [เข้าถึงเมื่อ 16 พ.ค. 2561]. เข้าถึงได้จาก http://km.dmcr.go.th/files/pdf/Result/2558-สวพ..pdf
สุภาพร องสารา, ถนอมพงศ์ บัวบรรจง. สำรวจและรวบรวม ตัวอย่างแมงกะพรุนไฟบริเวณหาดชลาทัศน์ อําเภอเมือง จังหวัดสงขลา [อินเทอร์เน็ต]. 2557 [เข้าถึงเมื่อ 16 พ.ค. 2561]. เข้าถึงได้จาก: http://slbkb.psu.ac.th/xmlui/handle/2558/2013?show=full
ภานุพงศ์ นรเศรษฐกมล. แมงกะพรุนหลากสี ความสวยงามบน ความเจ็บปวด [อินเทอร์เน็ต]. 2557 [เข้าถึงเมื่อ 16 พ.ค. 2561]. เข้าถึงได้จาก http://digitalay.com/2013/11/jellyfish-phenomenon/
ลักขณาไทยเครือ . The epidemiologis life blog [Internet]. Chiang Mai: ลักขณา ไทยเครือ; ราดอะไรดี ใน การปฐมพยาบาลผู้โดนแมงกะพรุนหัวขวดชนิดมีหนวดเส้น เดียว P. utriculus [อินเทอร์เน็ต]. 2560 [เข้าถึงเมื่อ 17 มิ.ย. 2561]. เข้าถึงได้จาก http://oknation.nationtv.tv/blog/lakthai/2017/07/05/entry-1
กรมอุตุนิยมวิทยา. ลมมรสุม. หนังสืออุตุนิยมวิทยา [อินเทอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 17 มิ.ย. 2561]. เข้าถึงได้จาก https://www.tmd.go.th/info/info.php?FileID=52
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
Copyright (c) 2020 รายงานการเฝ้าระวังทางระบาดวิทยาประจำสัปดาห์
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
1. เนื้อหาและข้อมูลในบทความที่ลงพิมพ์กับ WESR ถือเป็นข้อคิดเห็น และความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรงซึ่งกองบรรณาธิการวารสารไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย หรือร่วมรับผิดชอบใด ๆ
2. บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ใน WESR ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารวิชาการ หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนหนึ่ง ส่วนใดไปเผยแพร่ กรุณาอ้างอิงบทความนั้น ๆ
