การสอบสวนเหตุการณ์เข้าข่ายผู้ได้รับพิษจากแมงกะพรุนกล่อง ณ เกาะลิบง จังหวัดตรัง ระหว่างเดือนมิถุนายน–กรกฎาคม 2562
คำสำคัญ:
แมงกะพรุนกล่อง, ตรัง, 2562บทคัดย่อ
ความเป็นมา: เมื่อวันที่ 20 มิถุนายน 2562 กองระบาดวิทยาได้รับ แจ้งจากสำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 12 จังหวัดสงขลา พบ ผู้ป่วยได้รับบาดเจ็บจากพิษของแมงกะพรุน ระหว่างวันที่ 14–17 มิถุนายน 2562 จำนวน 3 ราย ที่เกาะลิบง จังหวัดตรัง ทีมปฏิบัติการสอบสวนควบคุมโรคที่เกี่ยวข้องร่วมกันสอบสวนเหตุการณ์เพื่อยืนยัน การวินิจฉัยภาวะบาดเจ็บ พรรณนาลักษณะของการได้รับบาดเจ็บ และให้ข้อเสนอแนะและมาตรการสำหรับป้องกันในอนาคต
วิธีการศึกษา: ศึกษาระบาดวิทยาเชิงพรรณนา โดยการทบทวนเวชระเบียนของผู้ได้รับบาดเจ็บ สัมภาษณ์ผู้ป่วย และอาสาสมัคร ซึ่งดูแลพะยูนของเกาะลิบง จังหวัดตรัง ค้นหาผู้ป่วยเพิ่มเติมโดยกำหนดนิยามผู้ป่วยสงสัย หมายถึง ผู้อาศัยหรือทำงานที่เกาะลิบง และมีอาการทางระบบผิวหนังและมีประวัติสงสัยว่าสัมผัสกับ แมงกะพรุน ร่วมกับมีอาการอย่างใดอย่างหนึ่งดังต่อไปนี้ คือ ปวด แสบร้อนบริเวณแผล ใจสั่น หายใจติดขัด ระดับความรู้สึกตัวลดลง ไม่หายใจ เลือดไปเลี้ยงอวัยวะไม่เพียงพอ ความดันโลหิตสูง คลื่นไส้ อาเจียน หรือกระสับกระส่าย ระหว่างวันที่ 1 มิถุนายน–5 กรกฎาคม 2562 ผู้ป่วยเข้าข่าย หมายถึง ผู้ป่วยสงสัยซึ่งมีประวัติชัดเจนว่า สัมผัสกับแมงกะพรุน และผู้ป่วยยืนยัน หมายถึง ผู้ป่วยเข้าข่ายซึ่ง ตรวจยืนยันพบกระเปาะบรรจุเข็มพิษ สำรวจสภาพแวดล้อมใน สถานที่เกิดเหตุและสัมภาษณ์ผู้ปฏิบัติงาน และทบทวนเวชระเบียน ผู้ป่วยซึ่งได้รับบาดเจ็บจากแมงกะพรุนในโรงพยาบาล 8 แห่งของ จังหวัดตรัง ปี พ.ศ. 2557–2562 สถิติที่ใช้ ได้แก่ จำนวน สัดส่วน ค่ามัธยฐาน และ พิสัยระหว่างควอไทล์
ผลการศึกษา: พบผู้ป่วย 6 ราย เป็นผู้ป่วยเข้าข่าย 2 รายและ ผู้ป่วยสงสัย 4 ราย ไม่มีผู้ป่วยเสียชีวิต ทั้งหมดเป็นอาสาสมัครและ เจ้าหน้าที่ซึ่งปฏิบัติงานในการดูแลพะยูนบริเวณอ่าวดูหยง อาการที่พบส่วนใหญ่เป็นอาการทางระบบผิวหนัง มีหนึ่งรายที่มีอาการ คล้ายอาการ Irukandji การได้รับบาดเจ็บในผู้ป่วยส่วนใหญ่เกิดขึ้น ในบริเวณส่วนของร่างกายที่ชุดดำน้ำไม่ได้ครอบคลุมถึง และบางส่วนยังได้รับการปฐมพยาบาลที่ไม่เหมาะสม ระหว่างปี พ.ศ. 2557–2562 พบผู้ป่วยที่เข้ารับการรักษาเนื่องจากได้รับบาดเจ็บจากแมงกะพรุนจำนวน 325 ราย โดยพบจำนวนผู้ได้รับบาดเจ็บมากในช่วงฤดูมรสุม ผู้ป่วยส่วนใหญ่เป็นชาวประมงและนักท่องเที่ยว
สรุปผลการศึกษา: เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นเป็นเหตุการณ์เข้าข่ายของ การได้รับบาดเจ็บจากพิษของแมงกะพรุนกล่องซึ่งเกี่ยวข้องกับการ ปฏิบัติงาน หน่วยงานสาธารณสุขและหน่วยงานซึ่งปฏิบัติงานใน พื้นที่ชายฝั่งทะเลควรมีมาตรการในการป้องกัน โดยการใส่ชุดที่ ปกปิดร่างกายมิดชิดและให้ความรู้เรื่องวิธีการปฐมพยาบาล ผู้ได้รับบาดเจ็บจากพิษของแมงกะพรุน และควรมีการเสริมสร้าง ระบบเฝ้าระวังเพื่อป้องกันเหตุที่จะเกิดขึ้นในอนาคต
References
Boulware DR. A randomized, controlled field trial for the prevention of jellyfish stings with a topical sting inhibitor. J Travel Med [internet]. 2006 May 1; 13(3): 166–71. [cited 2019 Jul 12] Available from: https://academic.oup.com/jtm/article-lookup/doi/10.1111/j.1708-8305.2006.00036.x
Burnett JW. Human injuries following jellyfish stings. Md Med J [internet]. 1992 Jun; 41(6): 509–13. [cited 2019 Jul 14] Available from: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/1352029
Thomas CS, Scott SA, Galanis DJ, Goto RS. Box jellyfish (Carybdea alata) in Waikiki: their influx cycle plus the analgesic effect of hot and cold packs on their stings to swimmers at the beach: a randomized, placebo-controlled, clinical trial. Hawaii Med J [internet]. 2001 Apr; 60(4): 100–7. [cited 2019 Jul 11] Available from: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11383098
Thaikruea L, Siriarayaporn P. Injuries and Deaths Caused by Toxic Jellyfish: Surveillance, Prevention, and Treatment. Chiang Mai: Faculty of Medicine of Chiang Mai University; 2018
Bentlage B, Cartwright P, Yanagihara AA, Lewis C, Richards GS, Collins AG. Evolution of box jellyfish (Cnidaria: Cubozoa), a group of highly toxic invertebrates. Proc R Soc B Biol Sci [internet]. 2010 Feb 7; 277(1680): 493–501. [cited 2019 Jul 12] Available from: https://royalsocietypublishing.org/doi/10.1098/rspb.2009.1707
Tibballs J, Yanagihara AA, Turner HC, Winkel K. Immunological and toxinological responses to jellyfish stings. Inflamm Allergy Drug Targets [internet]. 2011 Oct; 10(5): 438–46. [cited 2019 Jul 15] Available from: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21824077
Department of Marine and Coastal Resources. Toxic Jellyfish [Internet]. Central Database System and Data Standard for Marine and Coastal Resources. 2017 [cited 2020 Jan 10]. Available from: https://km.dmcr.go.th/th/c_247/d_14269
Cazorla-Perfetti DJ, Loyo J, Lugo L, Acosta ME, Morales P, Haddad V, et al. Epidemiology of the Cnidarian Physalia physalis stings attended at a health care center in beaches of Adicora, Venezuela. Travel Med Infect Dis [internet]. 2012 Sep; 10(5–6): 263–6. [cited 2019 Jul 20] Available from: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23067562
Gershwin L-A. Morbakka fenneri, a new genus and species of Irukandji jellyfish (Cnidaria: Cubozoa). Mem Queensl Museum. 2008;54(1):23–33. [cited 2019 Jul 12]. Available from: https://www.biodiversitylibrary.org/part/260696
Fenner PJ, Hadok JC. Fatal envenomation by jellyfish causing Irukandji syndrome. Med J Aust [Internet]. 2002 Oct 7; 177(7): 362–3. [cited 2019 Jul 18] Available from: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed /12358578
Tibballs J. Australian venomous jellyfish, envenomation syndromes, toxins and therapy. Toxicon [internet]. 2006;48(7):830–59. [cited 2019 Jul 12]. Available from: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/ pubmed/16928389
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
Copyright (c) 2021 รายงานการเฝ้าระวังทางระบาดวิทยาประจำสัปดาห์
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
1. เนื้อหาและข้อมูลในบทความที่ลงพิมพ์กับ WESR ถือเป็นข้อคิดเห็น และความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรงซึ่งกองบรรณาธิการวารสารไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย หรือร่วมรับผิดชอบใด ๆ
2. บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ใน WESR ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารวิชาการ หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนหนึ่ง ส่วนใดไปเผยแพร่ กรุณาอ้างอิงบทความนั้น ๆ
