ความสัมพันธ์ของสภาพภูมิอากาศและการเกิดโรคอาหารเป็นพิษ ประเทศไทย ปี พ.ศ. 2556

บทคัดย่อ

โรคอาหารเป็นพิษจัดได้ว่าเป็นโรคติดเชื้อที่เป็นปัญหาสาธารณสุขที่สำคัญของประเทศไทย เนื่องจากมีผู้ป่วยมากกว่าหนึ่งแสนรายต่อปี สภาพภูมิอากาศเป็นอีกหนึ่งปัจจัยที่มีผลต่อการเกิดโรคอาหารเป็นพิษ การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์หาความสัมพันธ์ระหว่างสภาพภูมิอากาศและการเกิดโรคอาหาร เป็นพิษ จะทำให้เห็นแนวทางการพยากรณ์โรคอาหารเป็นพิษของประเทศไทย รายจังหวัด ให้มีความแม่นยำมากยิ่งขึ้น โดยนำข้อมูลจำนวนผู้ป่วยด้วยโรคอาหารเป็นพิษในปี พ.ศ. 2556 จากข้อมูลเฝ้าระวังโรคเชิงรับของประเทศไทย (รง. 506) และข้อมูลสภาพภูมิอากาศจำแนกรายเดือน ปี พ.ศ. 2556 จากกรมอุตุนิยมวิทยา โดยพิจารณาระยะห่างของข้อมูลระหว่างตัวแปรสภาพภูมิอากาศและจำนวนผู้ป่วยด้วยโรคอาหารเป็นพิษเท่ากับหนึ่งเดือน (one- month lag) วิเคราะห์หาค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ระหว่าง 2 ฐาน ข้อมูลและวิเคราะห์ด้วยวิธี Multivariate linear regression เพื่อหาความสัมพันธ์ของจำนวนผู้ป่วยด้วยโรคอาหารเป็นพิษกับตัวแปรของสภาพภูมิอากาศ พบว่าจำนวนผู้ป่วยและอุณหภูมิเฉลี่ยมีแนวโน้มแปรผันตามกันโดยมีค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ทางบวกที่ ระดับค่อนข้างสูง (0.60) อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ เมื่อวิเคราะห์ด้วยวิธี Multivariate linear regression พบว่า อุณหภูมิเฉลี่ยรายเดือนของเดือนก่อนที่จะพยากรณ์จำนวนผู้ป่วยโรคอาหารเป็นปัจจัยสำคัญที่สุดต่อจำนวนผู้ป่วยโรคอาหารเป็นพิษ และสมการพยากรณ์จำนวนผู้ป่วยโรคอาหารเป็นพิษรายจังหวัดระหว่างเดือน เมษายนถึงธันวาคม 2557 คือ จำนวนผู้ป่วยด้วยโรคอาหารเป็นพิษของเดือน รายจังหวัด - [25.182 x (อุณหภูมิเฉลี่ยของเดือนก่อนที่จะพยากรณ์ รายจังหวัด)] - 557.99 ดังนั้น การเตรียมความพร้อมเพื่อป้องกันโรคอาหารเป็นพิษในช่วงก่อนที่อุณหภูมิจะสูงขึ้นนั้นจัดได้ว่าเป็นมาตรการสำคัญในการยับยั้งหรือป้องกันการระบาดของโรคอาหารเป็นพิษ