ศักยภาพการส่งเสริมพัฒนาการเด็กปฐมวัยด้วยภูมิปัญญาท้องถิ่นของผู้ปกครอง ตำบลโคกสูง อำเภอเมืองชัยภูมิ จังหวัดชัยภูมิ
คำสำคัญ:
ศักยภาพ, ผู้ปกครอง, พัฒนาการ, เด็กปฐมวัย, ภูมิปัญญาท้องถิ่นบทคัดย่อ
บทนำ: ผู้ปกครองมีบทบาทสำคัญในการส่งเสริมพัฒนาการเด็กปฐมวัยโดยนำภูมิปัญญาท้องถิ่นมาประยุกต์ใช้ในการเลี้ยงดู ความรู้และทัศนคติทีเหมาะสมจะช่วยส่งเสริมศักยภาพการส่งเสริมพัฒนาการเด็กปฐมวัยได้
วัตถุประสงค์การวิจัย: 1) เพื่อศึกษาระดับความรู้ ระดับทัศนคติ และระดับศักยภาพการส่งเสริมพัฒนาการเด็กปฐมวัยด้วยภูมิปัญญาท้องถิ่นของผู้ปกครอง และ 2) เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างความรู้ และทัศนคติ กับศักยภาพการส่งเสริมพัฒนาการเด็กปฐมวัยด้วยภูมิปัญญาท้องถิ่นของผู้ปกครอง
ระเบียบวิธีวิจัย: การวิจัยเชิงพรรณนาหาความสัมพันธ์ ประชากรที่ศึกษา คือ ผู้ปกครองเด็กปฐมวัย จำนวน 40 คน ด้วยวิธีการเก็บทั้งหมด เครื่องมือใช้เป็นแบบสอบถามข้อมูลทั่วไปผู้ปกครอง ข้อมูลทั่วไปเด็ก แบบทดสอบความรู้ แบบสอบถามทัศนคติ และแบบสอบถามศักยภาพการส่งเสริมพัฒนาการเด็ก มีความตรงเชิงเนื้อหารายข้อ ระหว่าง 0.67-1.00 และมีค่าความเที่ยง เท่ากับ 0.80, 0.84 และ 0.88 ตามลำดับ สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล คือ สถิติเชิงพรรณนา และสถิติเชิงอนุมาน ด้วย Pearson’s correlation
ผลการวิจัย: พบว่า 1) ระดับความรู้ (M=22.20, SD=0.48) ระดับทัศนคติ (M=3.34, SD=0.43) และระดับศักยภาพการส่งเสริมพัฒนาการเด็กปฐมวัยด้วยภูมิปัญญาท้องถิ่นของผู้ปกครอง (M=3.13, SD=0.38) อยู่ในระดับปานกลาง 2) ความรู้ (r=0.42, p-value<.001) และทัศนคติ (r=0.51, p-value<.001) มีความสัมพันธ์เชิงบวกกับศักยภาพการส่งเสริมพัฒนาการเด็กปฐมวัยด้วยภูมิปัญญาท้องถิ่นของผู้ปกครอง อย่างนัยสำคัญทางสถิติ
สรุปผล: ระดับความรู้ ระดับทัศนคติ และระดับศักยภาพการส่งเสริมพัฒนาการเด็กปฐมวัยด้วยภูมิปัญญาท้องถิ่นของผู้ปกครอง อยู่ในระดับปานกลาง และความรู้และทัศนคติมีความสัมพันธ์กับศักยภาพการส่งเสริมพัฒนาการเด็กปฐมวัยด้วยภูมิปัญญาท้องถิ่นของผู้ปกครอง
ข้อเสนอแนะ: ผู้ปกครองควรได้รับการอบรมเพิ่มความรู้และสร้างทัศนคติที่ดี เพื่อพัฒนาศักยภาพผู้ปกครองในการส่งเสริมพัฒนาการเด็กด้วยภูมิปัญญาท้องถิ่น ผ่านการเล่นในชีวิตประจำวันอย่างสร้างสรรค์
เอกสารอ้างอิง
กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข. (2560). คู่มือเฝ้าระวังและส่งเสริมพัฒนาการเด็กปฐมวัย. สำนักงานกิจการโรงพิมพ์องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึก.
กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข. (2561). รายงานการศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อพัฒนาการเด็กปฐมวัยไทย ครั้งที่ 6 พ.ศ. 2560. http://203.157.71.148/data/cluster/mom/download/KMDenver60.pdf
จักรพันธุ์ ศิริบริรักษ์ และปราการ ทัตติยกุล. (2567). ความรู้ทัศนคติและพฤติกรรมของผู้ปกครองในการดูแลสุขภาพและพัฒนาการของเด็กปฐมวัย. วารสารกุมารเวชศาสตร์, 63(3), 81-92.
ภาคิน จันโทมา. (2567). ปัจจัยที่ส่งผลต่อพฤติกรรมของผู้ปกครองในการเลี้ยงดูเด็กปฐมวัยด้วยจิตวิทยาเชิงบวกในศูนย์พัฒนาเด็กเล็กสังกัดองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น จังหวัดพิษณุโลก [วิทยานิพนปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยนเรศวร]. NU thesis. https://nuir.lib.nu.ac.th/dspace/bitstream/123456789/6512/3/ParkinJantoma.pdf
สถาบันข้อมูลขนาดใหญ่ องค์การมหาชน. (2566). ข้อมูล IQ-EQ ปี 64-65 สาบันราชานุกูล กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข. https://youthlink.gbdi.cloud/dataset/iq-eq-64-65/resource/5351f883-4a57-4f5b-a10a-a5d3fd06d7f9
สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2565). แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 13 (พ.ศ. 2566 – 2570). https://www.nesdc.go.th/the-national-economic-and-social-development-plan/the-thirteenth-plan-2023-2027/
สำนักวิชาการและมาตรฐานการศึกษา สำนักงานคณะกรรมการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ. (2560). หลักสูตรปฐมวัย พุทธศักราช 2560. โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย.
สุพัตรา บุญเจียม. (2564). พฤติกรรมการเลี้ยงดูเด็กปฐมวัยของผู้เลี้ยงดูภาคตะวันออกเฉียงเหนือ. วารสารศูนย์อนามัยที่ 7 ขอนแก่น, 13(2), 7-22.
อรุณี หรดาล. (2562). ภูมิปัญญาท้องถิ่นกับการพัฒนาเด็กปฐมวัย. สักทอง : วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ (สทมส.), 25(2), 1-11.
Bartz, A. E. (1999). Basics Statistical Concepts. (4th ed.). Prentice Hall.
Best, J. W. (1977). Research in education. (3rd ed.). Prentice-Hall.
Bloom, B. S. (1964). Taxonomy of educational objectives, Handbook 1: Cognitive Domain. Longman.
Parry, S. B. (1996). The quest for competencies. Training, 33(7), 48–56.
World Health Organization. (2020). Basic documents. (49th ed.). https://iris.who.int/bitstream/handle/10665/339554/9789240000513-eng.pdf
