ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับระดับปัญหาอาการไอในผู้ป่วยโรคไข้หวัดกลุ่มผู้สูงอายุ ตำบลกกตูม อำเภอดงหลวง จังหวัดมุกดาหาร

ผู้แต่ง

  • กมลทิพย์ ทัพเจริญ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขต เฉลิมพระเกียรติ จังหวัดสกลนคร
  • วุธิพงศ์ ภักดีกุล มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์วิทยาเขตเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดสกลนคร
  • วรินท์มาศ เกษทองมา มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดสกลนคร

คำสำคัญ:

โรคไข้หวัด, อาการไอ, ผู้สูงอายุ, สมุนไพร

บทคัดย่อ

         อาการไอส่วนมากเกิดจากโรคระบบทางเดินหายใจ การใช้ยาแก้ไอจากสมุนไพรช่วยลดอาการไอได้ อย่างปลอดภัย งานวิจัยแบบผสมผสานนี้มีวัตถุประสงค์เพื่ออธิบายลักษณะอาการไอ ความรู้และพฤติกรรมสุขภาพ การใช้สมุนไพร เพื่อลดอาการไอ และศึกษาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับระดับปัญหาอาการไอในผู้ป่วยโรคไข้หวัดกลุ่มผู้สูงอายุที่ได้รับ การวินิจฉัยและรักษาโดยพยาบาลเวชปฏิบัติ โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านสานแว้ ตำบลกกตูม อำเภอดงหลวง จังหวัดมุกดาหาร ในเดือนพฤศจิกายน 2564 ถึง เดือนมีนาคม 2565 โดยการสุ่มตัวอย่างแบบง่าย จำนวน 70 คน รวบรวมข้อมูลด้วยแบบสอบถาม และผู้ให้ข้อมูลสำคัญจำนวน 38 คนโดยใช้แบบสัมภาษณ์แบบมีโครงสร้าง และแนว คำถามการสัมภาษณ์เชิงลึก วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณด้วยสถิติเชิงพรรณนาและวิเคราะห์ความสัมพันธ์ด้วยสถิติ สัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์แบบเพียร์สัน และวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพด้วยการวิเคราะห์เนื้อหา

          ผลการวิจัยพบว่า กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง คิดเป็นร้อยละ 82.86 มีอายุเฉลี่ย 67.90 ± 0.28 ปีมี ความรู้และความพึงพอใจต่อการรับบริการอยู่ในระดับมาก ร้อยละ 54.28 มีพฤติกรรมการดูแลอาการไอในระดับมาก ร้อยละ 51.43 มีระดับปัญหาอาการไอโดยรวมอยู่ในระดับปานกลาง (gif.latex?\bar{x} = 3.17, S.D. = 0.56) ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ กับระดับปัญหาอาการไอในผู้ป่วยโรคไข้หวัดกลุ่มผู้สูงอายุ คือ ปัจจัยด้านระดับความถี่ในการระคายเคืองคอ ความถี่ ของการไอ ความพึงพอใจในการรับบริการ ความรู้เรื่องไข้หวัด การใช้สมุนไพร และพฤติกรรมดูแลตนเอง อย่างมีนัย สำคัญทางสถิติที่ระดับ (p < 0.05)

Author Biographies

กมลทิพย์ ทัพเจริญ, มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขต เฉลิมพระเกียรติ จังหวัดสกลนคร

นิสิตหลักสูตรสาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขต
เฉลิมพระเกียรติ จังหวัดสกลนคร

วุธิพงศ์ ภักดีกุล, มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์วิทยาเขตเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดสกลนคร

อาจารย์คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์วิทยาเขตเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดสกลนคร

วรินท์มาศ เกษทองมา, มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดสกลนคร

อาจารย์ คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดสกลนคร

References

ยง ภู่สุวรรณ. ไข้หวัดใหญ่สิ่งที่ควรรู้สำหรับประเทศไทย [บทความวิชาการ]. กรุงเทพฯ: ศูนย์เชี่ยวชาญเฉพาะทางด้านไวรัสวิทยาคลินิก คณะแพทยศาสตร์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย; 2556.

ดวงธิดา ช่างย้อม, มุกดา เดชประพนธ และพรทิพย์มาลาธรรม. พฤติกรรมการดูแลตนเองของผู้สูงอายุที่ติดเชื้อทางเดินหายใจส่วนบน ว. รามาธิบดีพยาบาลสาร 2561;24(3):345–360.

พอพล โรจนพันธุ์. ไข้หวัด/ไข้หวัดใหญ่ [บทความวิชาการ]. กรุงเทพฯ: สาขาวิชาโรคติดเชื้อ ภาควิชาอายุรศาสตร์คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดีสมาคมโรคติดเชื้อแห่งประเทศไทย; 2558.

ประยุทธ ภูวรัตนาวิวิธ. การจัดการอาการไอเฉียบพลันในผู้ใหญ่: แนวทางการบริบาลทางเภสัชกรรมสำหรับเภสัชกรชุมชน [บทความวิชาการ]. พิษณุโลก: ภาควิชาเภสัชกรรมปฏิบัติคณะเภสัชศาสตร์มหาวิทยาลัยนเรศวร; 2561.

Madison MJ, Irwin RS. Cough: A Worldwide Problem. Otolaryngol Clin N Am 2010;43(1):113.

สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่8จังหวัดอุดรธานี. รายงานประเมินความเสี่ยงโรคและภัยสุขภาพ โรคไข้หวัดใหญ่. อุดรธานี: กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข; 2563.

ญาดารัตน์บาลจ่าย, ดลนภา สร่างไธสง, เฉลิมศรีเกิดมากมี. ประสบการณ์ความรู้สึกมีคุณค่าในตนเองของผู้สูงอายุที่เจ็บป่วยเรื้อรังในสังคมเมืองว.สมาคมเวชศาสตร์ป้องกันแห่งประเทศไทย2562;9(3):350–364.

มาลัย กมลสกุลชัย, พงศ์ศิรภพ ทองดีรวิสุรเกต. บทบาทและความเชื่อมั่นของผู้บริโภคที่มีต่อสมุนไพรไทย. ประจวบคีรีขันธ์: มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลรัตนโกสินทร์; 2559.

สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่8จังหวัดอุดรธานี. รายงานประเมินความเสี่ยงโรคและภัยสุขภาพ โรคไข้หวัดใหญ่. อุดรธานี: กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข; 2562.

เยาวลักษณ์หอมวิเศษวงศา. ประสิทธิผลยาอมสมุนไพรมะขามป้อมในการลดอาการเจ็บคอเสียงแหบหลังการใส่ท่อช่วยหายใจเพื่อวางยาสลบ ว. วิชาการสาธารณสุข 2557;23(1):75–82.

สุภาพร ปิติพร. บันทึกของแผ่นดิน 1 หญ้า ยา สมุนไพร ใกล้ตัว. กรุงเทพฯ: ปรมัตถ์การพิมพ์; 2555.

Zhong B. How to Calculate Sample Size in Randomized Controlled Trial?. Journal of Thoracic Disease 2009;1(1):51–4.

ทักษกร สิงหรัตนากร, วอนชนก ไชยสุนทร. ปัจจัยส่วนประสมทางการตลาดที่มีอิทธิพลต่อการตัดสินใจซื้อทาวน์เฮาส์ของผู้บริโภคในเขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑลว. การบริหารและการจัดการ2561;8(2):211–226.

Lätti AM, Pekkanen J, Koskela HO. Defining the risk factors for acute, subacute and chronic cough: a cross sectional study in a Finnish adult employee population. BMJ Open 2018;8(10):6–1.

พิชามญชุ์หาญเจริญกิจ,สุมาลีเลิศมัลลิกาพร,วิลาวัณย์เตือนราษฎร. ความรู้และการปฏิบัติในการป้องกันโรคไข้หวัดใหญ่ของผู้สูงอายุในชุมชน. ว. พยาบาลสาร มหาวิทยาลัยเชียงใหม่2565;49(1):175–185.

ธานีกล่อมใจ, จรรยา แก้วใจบุญ, ทักษิกา ชัชวรัตน์. ความรู้และพฤติกรรมของประชาชนเรื่องการป้องกันตนเองจากการติดเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธ์ใหม่2019 ว.การพยาบาล การสาธารณสุข และการศึกษา 2563;21(2):29–38.

สัญญา สุปัญญาบุตร. ปัจจัยที่มีผลต่อการปฏิบัติตนเพื่อป้องกันโรคไข้หวัดใหญ่ชนิด A (2009 H1N1) ของประชาชน อำเภอนามน จังหวัดกาฬสินธุ์ว.สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 6 ขอนแก่น 2554;8(2):1–11.

ธานีชัยวัฒน์, นิชาภัทร ไม้งาม, ณัฎฐ์ศุภณ ดำชื่น, จารุวัฒน์เอมซ์บุตร, ปกรณ์สิทธิฐานา, ชนลักษณ์ ชัยศรีลักษณ์. เศรษฐศาสตร์พฤติกรรมว่าด้วยเส้นทางชีวิตและกิจกรรมร่วมของครัวเรือนไทยภายใต้สถานการณ์COVID–19”. กรุงเทพฯ : สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข; 2563.

World Health Organization. Influenza (Seasonal) [Internet]. [cited2018 Nov6]. Available from: https://www.who.int/news–room/fact–sheets/detail/influenza–(seasonal)

สัญญา สุปัญญา. ปัจจัยที่มีผลต่อการปฏิบัติตนเพื่อป้องกันโรคไข้หวัดใหญ่ชนิด A (2009 H1N1) ของประชาชน อำเภอนามน จังหวัดกาฬสินธุ์ว. สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่6 ขอนแก่น 2554; 18(2):1–11.

สมบูรณ์ทวีลาภ, วัลลีรัตน์พบคีรี. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการยอมรับวัคซีนป้องกันโรคไข้หวัดใหญ่ ตามฤดูกาลของผู้สูงอายุอำเภอพระพุทธบาท จังหวัดสระบุรี. ใน: ธนาธิป สุ่มอิ่ม, บรรณาธิการ. การประชุมวิชาการระดับชาติ“มศว วิจัย”ครั้งที่12; วันที่20 – 21 มีนาคม 2562; มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ. กรุงเทพฯ: สถาบันยุทธศาสตร์ทางปัญญาและวิจัย มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ; 2562. หน้า 740–751.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2024-06-24

How to Cite

1.
ทัพเจริญ ก, ภักดีกุล ว, เกษทองมา ว. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับระดับปัญหาอาการไอในผู้ป่วยโรคไข้หวัดกลุ่มผู้สูงอายุ ตำบลกกตูม อำเภอดงหลวง จังหวัดมุกดาหาร. J Sakon Nak Hosp [อินเทอร์เน็ต]. 24 มิถุนายน 2024 [อ้างถึง 21 เมษายน 2025];25(2):26-40. available at: https://he05.tci-thaijo.org/index.php/JSakonNakHosp/article/view/2681