ผลลัพธ์การบริบาลทางเภสัชกรรมในผู้ป่วยวัณโรคปอดรายใหม่ที่เสมหะพบเชื้อ โรงพยาบาลสวรรคโลก จังหวัดสุโขทัย

ผู้แต่ง

  • นาง รวีวรรณ นิคม Sawankhalok Hospital
  • นส. สุทัตตา สว่างวงศ์
  • ดร. บัวพลอย พรหมแจ้ง

คำสำคัญ:

การบริบาลทางเภสัชกรรม, ความร่วมมือในการรักษาด้วยยา, คุณภาพชีวิตด้านการใช้ยา

บทคัดย่อ

บทคัดย่อ

     การให้บริบาลทางเภสัชกรรมที่เหมาะสมแก่ผู้ป่วยวัณโรคปอด จะช่วยสนับสนุนความร่วมมือในการรับประทานยา และลดระดับความรุนแรงของอาการไม่พึงประสงค์จากยา นำไปสู่การเพิ่มอัตราความสำเร็จการรักษาผู้ป่วยวัณโรครายใหม่ การวิจัยฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลลัพธ์การบริบาล ทางเภสัชกรรมในผู้ป่วยวัณโรคปอดรายใหม่ที่เสมหะพบเชื้อ โรงพยาบาลสวรรคโลก จังหวัดสุโขทัย เป็นการวิจัยกึ่งทดลอง มีกลุ่มตัวอย่าง 40  คน เป็นผู้ป่วยวัณโรคปอดรายใหม่ที่มีเสมหะพบเชื้อ มีผลการรักษาสำเร็จ มารับบริการที่คลินิกวัณโรค แผนกผู้ป่วยนอก โรงพยาบาลสวรรคโลก ระหว่างวันที่ 29 พฤษภาคม 2566 ถึง 28 พฤษภาคม 2567 คัดเลือกแบบเฉพาะเจาะจงและผ่านเกณฑ์คัดเข้า เครื่องมือรวบรวมข้อมูลคือ แบบบันทึกข้อมูลทั่วไป  แบบบันทึกการเกิดปัญหาในการใช้ยารักษา (Drug related problems: DRPs)แบบประเมินการเกิดปัญหาในการใช้ยา แบบประเมินความร่วมมือในการรักษาด้วยยา (ความเชื่อมั่น 0.84)  และแบบประเมินคุณภาพชีวิตด้านการใช้ยา (ความเชื่อมั่น 0.82) เครื่องมือทดลองคือแนวทางการบริบาลทางเภสัชกรรมในผู้ป่วยวัณโรคปอดรายใหม่ที่เสมหะพบเชื้อ โรงพยาบาลสวรรคโลก จังหวัดสุโขทัย (ความตรงเชิงเนื้อหา 0.83) วิเคราะห์ข้อมูลทั่วไปและอาการไม่พึงประสงค์จากการใช้ยาด้วยสถิติเชิงพรรณา และ ความร่วมมือในการรักษาด้วยยาและคุณภาพชีวิตด้านการใช้ยาเปรียบเทียบค่าเฉลี่ยด้วยสถิติ Paired t test

          ผลการวิจัยพบว่าผู้ป่วยวัณโรคปอดการเกิดปัญหาในการใช้ยาอย่างน้อย 1 ปัญหา ร้อยละ 87.5  และหลังทดลองใช้แนวทางที่พัฒนาขึ้น มีผลลัพธ์ที่ดีคือในระยะรักษาสำเร็จมีผลลัพธ์ที่ดีกว่าสิ้นสุดระยะเข้มข้น อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ได้แก่ 1) ความร่วมมือในการรักษาด้วยยา (p-value <0.001) และ 2) คุณภาพชีวิตด้านการใช้ยา (p-value <0.001)

           สรุปว่า แนวทางการบริบาลทางเภสัชกรรมในผู้ป่วยวัณโรคปอดรายใหม่ที่เสมหะพบเชื้อ โรงพยาบาลสวรรคโลก จังหวัดสุโขทัย ช่วยเพิ่มความร่วมมือในการรักษาด้วยยาและคุณภาพชีวิตด้านการใช้ยา

            ข้อเสนอแนะ ควรพัฒนาแนวทางการกำกับการรับประทานยาและติดตามอาการไม่พึงประสงค์จากการใช้ยาในผู้ป่วยวัณโรคปอด โดยการมีส่วนร่วมของครอบครัว เพื่อเพิ่มความร่วมมือในการรับประทานยาให้บรรลุเป้าหมายร้อยละ 90.0

เอกสารอ้างอิง

กระทรวงสาธารณสุข.กรมควบคุมโรค. กองวัณโรค. แนวทางการควบคุมวัณโรคประเทศไทย พ.ศ. 2564. กรุงเทพฯ: สํานักพิมพ์อักษรกราฟฟิคแอนด์ดีไซน์; 2564.

กองวัณโรค.แนวทางการควบคุมวัณโรคประเทศไทยพ.ศ.2564.กรุงเทพฯ: อักษรกราฟฟิคแอนด์ดีไซน์; 2564.

กระทรวงสาธารณสุข.ตัวชี้วัดกระทรวงสาธารณสุขปี 2567.นนทบุรี.

นิสารัตน์ คําด้วงและศุภวรรณ พงศ์พัฒนาวุฒิ. ผลของการให้บริบาลทางเภสัชกรรมในผู้ป่วยวัณโรคปอด ของโรงพยาบาลสมเด็จพระสังฆราชองค์ที่ 17 จังหวัดสุพรรณบุรี.วารสารเภสัชกรรมไทย.2561;10(2):346-355.

ภมร เลิศวรวิทย์.ผลของการบริบาลทางเภสัชกรรมต่อความสําเร็จของการรักษาผู้ป่วยวัณโรคปี 2562. วารสารโรงพยาบาลแพร่.2562;28(2):102-115.

โรงพยาบาลสวรรคโลก. สรุปผลการการดําเนินงานวัณโรคนําเสนอ HA .สุโขทัย:ธนาก๊อปปี้ปริ้น; 2567.

พนิตนันท์ วงศ์สุวรรณ. การพัฒนาเครื่องมือแบบประเมินแรงจูงใจในการรับประทานยา และพฤติกรรมการรับประทานยาอย่างต่อเนื่องในผู้สูงอายุโรคความดันโลหิตสูงในชุมชน.วารสารการพยาบาลและการศึกษา.2560;10(1):90-104.

ภัทราภา สุขสง่า. การพัฒนาเครื่องมือประเมินผลลัพธ์ด้านการใช้ยาที่ได้จากการรายงานของผู้ป่วย:คุณภาพชีวิตด้านยา. วิทยานิพนธ์เภสัชศาสตรมหาบัณฑิต.จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.กรุงเทพฯ: 2557.

พรพิมล รัศมีวงษ์จันทร. การพัฒนาระบบการบริบาลทางเภสัชกรรมในผู้ป่วยวัณโรค อําเภอค่ายบางระจัน จังหวัดสิงห์บุรี.วารสารสหวิชาการเพื่อสุขภาพ.2566;5(1):38-54.

ปิยพร ใจซื่อ และพรรณทิพา ศักดิ์ทอง. ผลของการใช้แบบประเมินคุณภาพชีวิตด้านการใช้ยาต่อการสื่อสารระหว่างเภสัชกรกับผู้ป่วยและความพึงพอใจของผู้ป่วย.วารสารเภสัชกรรมไทย.2564;13(3):785-802.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

เผยแพร่ 2025-03-05 — ปรับปรุง 2025-03-05

เวอร์ชัน

รูปแบบการอ้างอิง

นิคม ร., สว่างวงศ์ ส. ., & พรหมแจ้ง บ. (2025). ผลลัพธ์การบริบาลทางเภสัชกรรมในผู้ป่วยวัณโรคปอดรายใหม่ที่เสมหะพบเชื้อ โรงพยาบาลสวรรคโลก จังหวัดสุโขทัย. วารสารวิจัยและนวัตกรรมสุขภาพลายสือไทย, 1(1), 1–15. สืบค้น จาก https://he05.tci-thaijo.org/index.php/LHIJ/article/view/4243

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย

หมวดหมู่