ผลลัพธ์การบริบาลทางเภสัชกรรมในผู้ป่วยวัณโรคปอดรายใหม่ที่เสมหะพบเชื้อ โรงพยาบาลสวรรคโลก จังหวัดสุโขทัย
คำสำคัญ:
การบริบาลทางเภสัชกรรม, ความร่วมมือในการรักษาด้วยยา, คุณภาพชีวิตด้านการใช้ยาบทคัดย่อ
บทคัดย่อ
การให้บริบาลทางเภสัชกรรมที่เหมาะสมแก่ผู้ป่วยวัณโรคปอด จะช่วยสนับสนุนความร่วมมือในการรับประทานยา และลดระดับความรุนแรงของอาการไม่พึงประสงค์จากยา นำไปสู่การเพิ่มอัตราความสำเร็จการรักษาผู้ป่วยวัณโรครายใหม่ การวิจัยฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลลัพธ์การบริบาล ทางเภสัชกรรมในผู้ป่วยวัณโรคปอดรายใหม่ที่เสมหะพบเชื้อ โรงพยาบาลสวรรคโลก จังหวัดสุโขทัย เป็นการวิจัยกึ่งทดลอง มีกลุ่มตัวอย่าง 40 คน เป็นผู้ป่วยวัณโรคปอดรายใหม่ที่มีเสมหะพบเชื้อ มีผลการรักษาสำเร็จ มารับบริการที่คลินิกวัณโรค แผนกผู้ป่วยนอก โรงพยาบาลสวรรคโลก ระหว่างวันที่ 29 พฤษภาคม 2566 ถึง 28 พฤษภาคม 2567 คัดเลือกแบบเฉพาะเจาะจงและผ่านเกณฑ์คัดเข้า เครื่องมือรวบรวมข้อมูลคือ แบบบันทึกข้อมูลทั่วไป แบบบันทึกการเกิดปัญหาในการใช้ยารักษา (Drug related problems: DRPs)แบบประเมินการเกิดปัญหาในการใช้ยา แบบประเมินความร่วมมือในการรักษาด้วยยา (ความเชื่อมั่น 0.84) และแบบประเมินคุณภาพชีวิตด้านการใช้ยา (ความเชื่อมั่น 0.82) เครื่องมือทดลองคือแนวทางการบริบาลทางเภสัชกรรมในผู้ป่วยวัณโรคปอดรายใหม่ที่เสมหะพบเชื้อ โรงพยาบาลสวรรคโลก จังหวัดสุโขทัย (ความตรงเชิงเนื้อหา 0.83) วิเคราะห์ข้อมูลทั่วไปและอาการไม่พึงประสงค์จากการใช้ยาด้วยสถิติเชิงพรรณา และ ความร่วมมือในการรักษาด้วยยาและคุณภาพชีวิตด้านการใช้ยาเปรียบเทียบค่าเฉลี่ยด้วยสถิติ Paired t test
ผลการวิจัยพบว่าผู้ป่วยวัณโรคปอดการเกิดปัญหาในการใช้ยาอย่างน้อย 1 ปัญหา ร้อยละ 87.5 และหลังทดลองใช้แนวทางที่พัฒนาขึ้น มีผลลัพธ์ที่ดีคือในระยะรักษาสำเร็จมีผลลัพธ์ที่ดีกว่าสิ้นสุดระยะเข้มข้น อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ได้แก่ 1) ความร่วมมือในการรักษาด้วยยา (p-value <0.001) และ 2) คุณภาพชีวิตด้านการใช้ยา (p-value <0.001)
สรุปว่า แนวทางการบริบาลทางเภสัชกรรมในผู้ป่วยวัณโรคปอดรายใหม่ที่เสมหะพบเชื้อ โรงพยาบาลสวรรคโลก จังหวัดสุโขทัย ช่วยเพิ่มความร่วมมือในการรักษาด้วยยาและคุณภาพชีวิตด้านการใช้ยา
ข้อเสนอแนะ ควรพัฒนาแนวทางการกำกับการรับประทานยาและติดตามอาการไม่พึงประสงค์จากการใช้ยาในผู้ป่วยวัณโรคปอด โดยการมีส่วนร่วมของครอบครัว เพื่อเพิ่มความร่วมมือในการรับประทานยาให้บรรลุเป้าหมายร้อยละ 90.0
เอกสารอ้างอิง
กระทรวงสาธารณสุข.กรมควบคุมโรค. กองวัณโรค. แนวทางการควบคุมวัณโรคประเทศไทย พ.ศ. 2564. กรุงเทพฯ: สํานักพิมพ์อักษรกราฟฟิคแอนด์ดีไซน์; 2564.
กองวัณโรค.แนวทางการควบคุมวัณโรคประเทศไทยพ.ศ.2564.กรุงเทพฯ: อักษรกราฟฟิคแอนด์ดีไซน์; 2564.
กระทรวงสาธารณสุข.ตัวชี้วัดกระทรวงสาธารณสุขปี 2567.นนทบุรี.
นิสารัตน์ คําด้วงและศุภวรรณ พงศ์พัฒนาวุฒิ. ผลของการให้บริบาลทางเภสัชกรรมในผู้ป่วยวัณโรคปอด ของโรงพยาบาลสมเด็จพระสังฆราชองค์ที่ 17 จังหวัดสุพรรณบุรี.วารสารเภสัชกรรมไทย.2561;10(2):346-355.
ภมร เลิศวรวิทย์.ผลของการบริบาลทางเภสัชกรรมต่อความสําเร็จของการรักษาผู้ป่วยวัณโรคปี 2562. วารสารโรงพยาบาลแพร่.2562;28(2):102-115.
โรงพยาบาลสวรรคโลก. สรุปผลการการดําเนินงานวัณโรคนําเสนอ HA .สุโขทัย:ธนาก๊อปปี้ปริ้น; 2567.
พนิตนันท์ วงศ์สุวรรณ. การพัฒนาเครื่องมือแบบประเมินแรงจูงใจในการรับประทานยา และพฤติกรรมการรับประทานยาอย่างต่อเนื่องในผู้สูงอายุโรคความดันโลหิตสูงในชุมชน.วารสารการพยาบาลและการศึกษา.2560;10(1):90-104.
ภัทราภา สุขสง่า. การพัฒนาเครื่องมือประเมินผลลัพธ์ด้านการใช้ยาที่ได้จากการรายงานของผู้ป่วย:คุณภาพชีวิตด้านยา. วิทยานิพนธ์เภสัชศาสตรมหาบัณฑิต.จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.กรุงเทพฯ: 2557.
พรพิมล รัศมีวงษ์จันทร. การพัฒนาระบบการบริบาลทางเภสัชกรรมในผู้ป่วยวัณโรค อําเภอค่ายบางระจัน จังหวัดสิงห์บุรี.วารสารสหวิชาการเพื่อสุขภาพ.2566;5(1):38-54.
ปิยพร ใจซื่อ และพรรณทิพา ศักดิ์ทอง. ผลของการใช้แบบประเมินคุณภาพชีวิตด้านการใช้ยาต่อการสื่อสารระหว่างเภสัชกรกับผู้ป่วยและความพึงพอใจของผู้ป่วย.วารสารเภสัชกรรมไทย.2564;13(3):785-802.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
เวอร์ชัน
- 2025-03-05 (2)
- 2025-03-05 (1)
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
หมวดหมู่
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารวิจัยและนวัตกรรมสุขภาพลายสือไทย (Lai Sue Thai Health Research and Innovation Journal)

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์ถือเป็นสมบัติของวารสารวิจัยและนวัตกรรมสุขภาพลายสือไทยจะนําไปตีพิมพ์อีกไม่ได้
