การตอบโต้ภาวะฉุกเฉินด้านสาธารณสุขระดับอำเภอในการควบคุมการระบาดการติดเชื้อไวรัสซิกา ในหญิงตั้งครรภ์รายแรกของจังหวัด วันที่ 11 กรกฎาคม-12 สิงหาคม 2560
คำสำคัญ:
ไวรัสซิกา, ศูนย์ปฏิบัติการภาวะฉุกเฉินด้านสาธารณสุข, ประเทศไทยบทคัดย่อ
ความเป็นมา: วันที่ 13 กรกฎาคม 2560 รับแจ้งพบการติดเชื้อไวรัสซิกาในหญิงตั้งครรภ์รายแรกของจังหวัดกําแพงเพชร จากการเฝ้าระวังและสอบสวนโรคในพื้นที่พบผู้ป่วยยืนยัน 17 ราย และผู้ป่วยสงสัย 7 ราย มีการดําเนินงานของศูนย์ปฏิบัติการภาวะฉุกเฉินด้านสาธารณสุข (Emergency Operations Center: EOC) อำเภอทำให้ไม่พบผู้ป่วยรายใหม่ภายในวันที่ 12 สิงหาคม 2560 จึงศึกษากระบวนการและประสิทธิผลการดําเนินงาน EOC อำเภอและเพื่อให้คำแนะนําในการพัฒนาการดําเนินงาน EOC
วิธีศึกษา: ศึกษาแบบผสมทั้งเชิงคุณภาพและเชิงปริมาณตั้งแต่ วันที่ 11 กรกฎาคม-12 สิงหาคม 2560 ใน 2 ตำบลและโรงพยาบาลจังหวัดเก็บข้อมูลเชิงคุณภาพโดยการสังเกต สัมภาษณ์การทำงาน ของ EOC อำเภอ และเก็บข้อมูลเชิงปริมาณ โดยทบทวนผลการสํารวจร้อยละของภาชนะที่สํารวจพบลูกน้ำยุงลาย (Container Index: CI) และร้อยละของบ้านที่สํารวจพบลูกน้ำยุงลาย (House Index: HI) เปรียบเทียบตามเกณฑ์ยุทธศาสตร์ และมาตรการป้องกันและควบคุมโรคติดเชื้อไวรัสซิกา กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข
ผลการสอบสวน: มีการเปิด EOC อำเภอทันทีหลังทราบผลยืนยัน การติดเชื้อไวรัสซิกาในพื้นที่ และดำเนินงานอย่างมีประสิทธิภาพ โดยอาศัยความร่วมมือจาก EOC จังหวัด อาสาสมัครสาธารณสุข เทศบาลในท้องถิ่น แต่พบว่าชุมชนมีส่วนร่วมในการควบคุมโรคน้อย มาตรการที่เข้มงวดในการป้องกันตนเอง การสํารวจบ้าน และ ภาชนะที่มีน้ำขังในช่วง 28 วันของการควบคุมโรค ทำให้จำนวนลูกน้ำยุงลายลดลง 9-20 เท่า และไม่พบผู้ป่วยรายใหม่
สรุปและวิจารณ์ผล: การตอบสนองของ EOC อำเภอทันทีมีความสำคัญในการควบคุมโรคระบาดที่เกิดจากยุง ควรมีการสร้างความเข้มแข็งของการมีส่วนร่วมของชุมชนให้เกิดความตระหนักเกี่ยวกับ การป้องกันและควบคุมโรคในหมู่บ้าน
References
WHO. Guillain–Barré syndrome [Internet]. [cited 2017 Sep 19]. Available from: http://www.who.int/mediacentre/fact sheets/guillain-barre-syndrome/en/
WHO. The history of Zika virus [Internet]. [cite 2017 Sep 19]. Available from: http://who.int/emergencies/zika-virus/history/en/
สำนักโรคติดต่ออุบัติใหม่. คู่มือการป้องกันควบคุมโรคติดเชื้อไวรัสซิกา สำหรับบุคลากรทางการแพทย์และสาธารณสุข ปี 2559. กรุงเทพฯ: องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึก; 2559.
สำนักระบาดวิทยา กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. แนว ทางการดําเนินงานเฝ้าระวังสอบสวนและควบคุมโรคติดเชื้อไวรัสซิกา ฉบับวันที่ 8 สิงหาคม 2559 [อินเตอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 22 ก.ค. 2560]. เข้าถึงได้จาก: http://beid.ddc.moph.go.th/beid_2014/sites/default/files/surveillance_zika.pdf
กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. กรอบแนวทางการพัฒนาศูนย์ ปฏิบัติการภาวะฉุกเฉินและระบบบัญชาการเหตุการณ์ในภาวะฉุกเฉิน ทางสาธารณสุข กรมควบคุมโรค พ.ศ. 2559-2564. พิมพ์ครั้งที่ 2. สมุทรปราการ: บริษัท ทีเอส อินเตอร์พริ้นท์ จํากัด; 2559.
นันทพร กลิ่นจันทร์, กฤชวัฐ ปลอดดี, ปณิธี ธัมมวิจยะ, โรมบัวทอง, วิทยา สวัสดิวุฒิพงศ์, กรรณิการ์ หมอนพังเทียม, และคณะ. การติดเชื้อไวรัสซิกาในหญิงตั้งครรภ์รายแรกของจังหวัดกําแพงเพชร และการ ควบคุมการระบาด วันที่ 14-27 กรกฎาคม 2560. รายงานการเฝ้า ระวังทางระบาดวิทยาประจำสัปดาห์. 2560; 39: 609-17.
สำนักระบาดวิทยา กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. แนว ทางการสอบสวนโรคติดเชื้อไวรัสซิกา [อินเตอร์เนต]. [เข้าถึงเมื่อ 22 ก.ค. 2560]. เข้าถึงได้จาก: http://beid.ddc.moph.go.th/beid_2014/sites/default/files/investigation_guideline_080859.pdf
คณะกรรมการกลุ่มภารกิจยุทธศาสตร์และวิชาการ กรณีโรคติดเชื้อไวรัสซิกา กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. ยุทธศาสตร์การ ป้องกันและควบคุมโรคติดเชื้อไวรัสซิกา มกราคม พ.ศ. 2560–ธันวาคม พ.ศ. 2562 [อินเตอร์เนต]. [เข้าถึงเมื่อ 19 ส.ค. 2560]. เข้าถึงได้จาก: http://203.157.15.110/boe/zika.php
กรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข. แนวทางการวินิจฉัย ดูแลรักษา โรคติดเชื้อไวรัสซิกา (Zika virus disease) สำหรับแพทย์และ บุ คลากรทางการแพทย์และสาธารณสุข ฉบับที่ 2 วันที่ 23 สิงหาคม 2559 [อินเตอร์เนต]. [เข้าถึงเมื่อ 1 ต.ค. 2560]. เข้าถึงได้จาก: http://www.si.mahidol.ac.th/th/department/pediatrics/pdf/CPG/GuidelineZika20160823_V2.pdf
สำนักโรคติดต่อนําโดยแมลง กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. หลักสูตรอบรมทีมพ่นเคมีควบคุมยุงลาย [อินเตอร์เนต]. [เข้าถึงเมื่อ 5 มี.ค. 2561]. เข้าถึงได้จาก: http://www.thaivbd.org/n/uploads/file/file_PDF/คู่มือปฏิบัติงาน/หลักสูตรอบรมทีมพ่นเคมีควบคุมยุงลาย.pdf
อุรุญากร จันทร์แสง, ปัทมาภรณ์ กฤตยพงษ์, สมชาย แสงกิจพร และจิตติ จันทร์แสง. การติดตามการดื้อยาของยุงลายพาหะนำโรค ไข้เลือดออกระดับ พันธุกรรม ในสภาพการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศและ สิ่งแวดล้อม. ม.ป.ท.: กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์, 2558. [เข้าถึงเมื่อ 5 มี.ค. 2561]. เข้าถึงได้จาก: http://doi.nrct.go.th/ListDoi/listDetail?Resolve_DOI=10.14455%2FNRCT.res.2015.57
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
Copyright (c) 2018 รายงานการเฝ้าระวังทางระบาดวิทยาประจำสัปดาห์
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
1. เนื้อหาและข้อมูลในบทความที่ลงพิมพ์กับ WESR ถือเป็นข้อคิดเห็น และความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรงซึ่งกองบรรณาธิการวารสารไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย หรือร่วมรับผิดชอบใด ๆ
2. บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ใน WESR ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารวิชาการ หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนหนึ่ง ส่วนใดไปเผยแพร่ กรุณาอ้างอิงบทความนั้น ๆ
