การสอบสวนโรคติดเชื้อสเตร็ปโตคอคคัสซอูสในผู้ป่วยที่เคยผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมทั้งสองข้าง อำเภอเทพารักษ์ จังหวัดนครราชสีมา เดือนสิงหาคม 2561

บทคัดย่อ

บทนำ: การติดเชื้อ Streptococcus suis (S. suis) ในผู้ป่วยที่มีประวัติการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมมาแล้วพบได้น้อยมากจากการเฝ้าระวังโรคพบรายงานผู้ป่วย 1 ราย ในอำเภอเทพารักษ์ จังหวัดนครราชสีมา มีการติดเชื้อ S. suis ในข้อเข่าภายหลังการผ่าตัด เปลี่ยนข้อเข่าเทียมทั้งสองข้างมาแล้ว จึงทำการศึกษาโดยมีวัตถุประสงค์เพื่อยืนยันการวินิจฉัยโรค ศึกษาลักษณะทางระบาดวิทยาของโรคตามบุคคล เวลา และสถานที่ ค้นหาแหล่งโรคและวิธีการถ่ายทอดโรค และหามาตรการควบคุมป้องกันโรค
วิธีการศึกษา: ทบทวนบันทึกเวชระเบียนของผู้ป่วย ผลตรวจทางห้องปฏิบัติการ สัมภาษณ์ผู้ป่วยและญาติที่ดูแลใกล้ชิดเพิ่มเติม และศึกษาสภาพแวดล้อมบ้านผู้ป่วย รวมทั้งทบทวนรายงานการสอบสวน โรคเยื่อหุ้มสมองอักเสบจากเชื้อ Streptococcus ในน้องสาวผู้ป่วย ซึ่งทําฟาร์มเลี้ยงหมูในอำเภอชัยบาดาล จังหวัดลพบุรี โดยได้ป่วยในช่วงที่ผู้ป่วยได้เดินทางไปเยี่ยมในเดือนเมษายน 2561
ผลการศึกษา: ผู้ป่วยเป็นหญิงไทย อายุ 62 ปี มีโรคประจำตัว คือ ความดันโลหิตสูง และไขมันในเลือดสูง ผู้ป่วยได้รับการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมข้างขวาในปี พ.ศ. 2556 และข้างซ้ายในปี พ.ศ. 2558 ที่โรงพยาบาลมหาราชนครราชสีมา ผู้ป่วยไปรับการตรวจตามแพทย์นัด เมื่อ 22 เมษายน 2561 โดยผู้ป่วยมีอาการปวดเข่าทั้งสองข้าง และเดินลำบาก แพทย์ตรวจพบว่า ข้อเข่าอักเสบทั้งสองข้าง และจากการ เจาะตรวจน้ำในข้อเข่าพบเชื้อ Alpha-hemolytic Streptococci แพทย์ได้ผ่าตัดรักษาข้อเข่าทั้งสองข้างเมื่อ 26 เมษายน 2561 ซึ่งผลการตรวจเพาะเชื้อจากหนองและชิ้นเนื้อจากข้อเข่าทั้งสองข้างพบเชื้อ S. suis serotype 2 โดยไม่พบเชื้อนี้ในกระแสเลือด อาการผู้ป่วยทุเลาภายหลังพักรักษาตัวอยู่ในโรงพยาบาลรวม 47 วัน จากการสอบสวนเพิ่มเติมพบว่า น้องสาวผู้ป่วยได้ป่วยด้วยโรคเยื่อหุ้มสมองอักเสบ ในช่วงปลายเดือนมีนาคม 2561 โดยผลการตรวจเพาะเชื้อจากน้ำไขสันหลังและเลือด พบเชื้อ Streptococci ผู้ป่วยได้ไปเยี่ยม น้องสาวเมื่อวันที่ 14 เมษายน 2561 และได้ช่วยชำแหละหมูที่ตาย แต่ปฏิเสธการกินเนื้อหมูหรือเลือดหมูดิบ
สรุปผล: ผู้ป่วยรายนี้ยืนยันการติดเชื้อ S. suis serotype 2 ที่ข้อเข่าทั้งสองข้าง โดยโอกาสรับเชื้ออาจจะเป็นทางบาดแผลหรือรอยถลอกที่มือ ขณะทําการแล่เนื้อหมูตายที่ฟาร์มน้องสาวในจังหวัดลพบุรี