การประเมินประสิทธิภาพการจัดระบบบรการด้านเอชไอวี และโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ในชุมชนเพื่อยุติปัญหาเอดส์

บทคัดย่อ

ความเป็นมา: กรมควบคุมโรคพัฒนามาตรฐานการจัดบริการ เอชไอวีและโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ในชุมชนขึ้น เพื่อให้องค์กร ภาคประชาสังคมใช้เป็นแนวทางในการจัดระบบบริการฯ และร่วมขับเคลื่อนการยุติปัญหาเอดส์ของประเทศไทยภายในปี พ.ศ. 2573 การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาประสิทธิภาพการจัดระบบ บริการเอชไอวีและโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ในชุมชนขององค์กรภาคประชาสังคม
วิธีการศึกษา: การศึกษามี 5 ขั้นตอน ได้แก่ 1) ประชุมชี้แจง มาตรฐานฯ ให้กับพื้นที่ 2) องค์กรภาคประชาสังคมสมัครใจนำ มาตรฐานฯ สู่การปฏิบัติและประเมินตนเอง 3) ประเมินภายในโดย สำนักงานสาธารณสุขจังหวัด (สสจ.) 4) ประเมินภายนอกโดย คณะกรรมการตรวจประเมินมาตรฐานระดับเขต และ 5) วิเคราะห์ ประสิทธิภาพการจัดระบบบริการฯ ขององค์กรภาคประชาสังคม ใน 3 จังหวัดพื้นที่เขตพัฒนาพิเศษภาคตะวันออก จำนวน 5 แห่ง จาก การสุ่มเลือกแบบเจาะจงที่มีผลการประเมินตนเอง และการประเมิน ภายในตามเกณฑ์มาตรฐาน ร้อยละ 70 ขึ้นไป
ผลการศึกษา: องค์กรภาคประชาสังคมที่ผ่านเกณฑ์การประเมิน มาตรฐานฯ จำนวน 5/6 แห่ง คิดเป็นร้อยละ 83.33 ทุกองค์กรที่ ผ่านเกณฑ์มีประสิทธิภาพการจัดระบบบริการฯ ระดับดีเด่น จำแนก เป็น องค์กรที่จัดบริการด้าน RRTT(P)R (Reach–Recruit– screening Test–refer to Treat–Prevent–Retain) จำนวน 2 แห่ง คิดเป็นร้อยละ 40 องค์กรที่จัดบริการด้าน RRR (Reach– Recruit–Retain) จำนวน 2 แห่ง คิดเป็นร้อยละ 40 และองค์กรที่ จัดบริการด้าน RR (Reach–Recruit) จำนวน 1 แห่ง คิดเป็นร้อยละ 20
สรุปและวิจารณ์: ผลการประเมินภายในโดย สสจ. และการ ประเมินภายนอกโดยคณะกรรมการฯ ระดับเขตไม่มีความแตกต่างกัน อีกทั้งประสิทธิภาพการจัดระบบบริการฯ ระดับดีเด่น สามารถดำเนินการได้ในทุกองค์กรโดยไม่ขึ้นกับขอบเขตการให้บริการขององค์กร แต่ขึ้นกับการจัดระบบและดำเนินการให้เป็นไปตาม มาตรฐานที่กำหนด องค์ประกอบสำคัญในการสนับสนุนให้องค์กร ภาคประชาสังคมพัฒนาขีดความสามารถในการจัดบริการฯ ได้ตามมาตรฐาน คือ ผู้ให้บริการที่ผ่านการอบรมตามข้อกำหนด และการ กำกับคุณภาพการจัดบริการโดยผู้ประกอบวิชาชีพ