การรับมือของประเทศไทยต่อการระบาดของโรคฝีดาษวานรในหลายประเทศ ปี พ.ศ. 2565

บทคัดย่อ

ความเป็นมา: การระบาดโรคฝีดาษวานรในหลายประเทศ ปี พ.ศ. 2565 ถูกรายงานครั้งแรกโดยสหราชอาณาจักรพบผู้ป่วยยืนยันใน ผู้เดินทางกลับจากประเทศไนจีเรียในเดือนพฤษภาคม 2565 ต่อมามีรายงานกลุ่มก้อนผู้ป่วยยืนยันที่ไม่มีประวัติเชื่อมโยงกับผู้ป่วยยืนยันก่อนหน้าและไม่มีประวัติเดินทางออกนอกประเทศก่อนมีอาการ ผู้ป่วยส่วนใหญ่เป็นกลุ่มชายมีเพศสัมพันธ์กับเพศชาย ด้วยสถานการณ์ผู้ป่วยทั่วโลกที่มีแนวโน้มเพิ่มมากขึ้น ประเทศไทย จึงมีมาตรการรับมือต่อการระบาดครั้งนี้ การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อทบทวนการดำเนินการในการรับมือต่อการระบาดของโรคฝีดาษวานรในหลายประเทศ ปี พ.ศ. 2565 ของประเทศไทย
วิธีการศึกษา: ทบทวนเอกสารที่เกี่ยวข้องกับการรับมือกับสถานการณ์การระบาดของโรคฝีดาษวานร ปี พ.ศ. 2565 จากแหล่งข้อมูลต่าง ๆ โดยแบ่งประเด็นทบทวนเป็นการจัดตั้ง การดำเนินการ การลดระดับศูนย์ปฏิบัติการภาวะฉุกเฉินด้านสาธารณสุข (Emergency of Centers, EOC) กรณีโรคฝีดาษ-วานร ระหว่างวันที่ 21 พฤษภาคม–31 ตุลาคม 2565 และการดำเนินการอื่น ๆ ในการรับมือของประเทศไทย
ผลการศึกษา: กรมควบคุมโรค ได้จัดตั้ง EOC กรณีโรคฝีดาษวานร ในวันที่ 21 พฤษภาคม 2565 กรมควบคุมโรค ระบบเฝ้าระวังได้ถูกจัดตั้งขึ้นที่ด่านช่องทางเข้าออกประเทศ ณ สนามบินและสถาน-พยาบาลทั่วประเทศไทย เพื่อตรวจจับผู้ป่วยสงสัยโรคฝีดาษวานรได้อย่างทันท่วงที โดยประเทศไทยพบผู้ป่วยรายแรกวันที่ 19 กรกฎาคม 2565 ต่อมา EOC ถูกยกระดับเป็นระดับกระทรวง หลังจากที่องค์การ-อนามัยโลกประกาศให้การระบาดของโรคฝีดาษวานรเป็นภาวะ ฉุกเฉินด้านสาธารณสุขระหว่างประเทศในวันที่ 23 กรกฎาคม 2565 อย่างไรก็ตาม แนวโน้มของผู้ป่วยที่ถูกรายงานทั่วโลกและอัตราผู้ป่วยสงสัยต่อสัปดาห์ลดลง EOC จึงถูกลดระดับเป็นระดับกรม และลดระดับเพื่อเข้าสู่การเฝ้าระวังในภาวะปกติ ตั้งแต่วันที่ 1 พฤศจิกายน 2565 ในระหว่างการจัดตั้ง EOC มีรายงานผู้ป่วยสงสัย 94 ราย และผู้ป่วยยืนยัน 12 ราย
ข้อเสนอแนะ: การรับมือต่อการระบาดของโรคฝีดาษวานรของประเทศไทยสามารถดำเนินการได้ด้วยดีโดยอาศัยกลไกของ EOC ทั้งนี้ระบบบันทึกข้อมูลในการเฝ้าระวัง การส่งต่อข้อมูลและการจัดการผู้ป่วยและผู้สัมผัสใกล้ชิด เป็นสิ่งท้าทายที่จำเป็นต้องเตรียมความพร้อมเพื่อรองรับเหตุการณ์ระบาดในครั้งต่อไป