การสอบสวนโรคติดเชื้อฝีดาษวานร (Mpox) Clade Ib รายแรก ของจังหวัดชัยภูมิ เดือนมกราคม 2568
DOI:
https://doi.org/10.59096/wesr.v56i5.4236บทคัดย่อ
ความเป็นมา : วันที่ 7 มกราคม 2568 สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดชัยภูมิ พบผู้ป่วยสงสัยโรคติดเชื้อฝีดาษวานร (Mpox) จำนวน 1 ราย ซึ่งเดินทางกลับจากเมืองดูไบ สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ และมีประวัติมีเพศสัมพันธ์กับชายที่มีอาการคล้ายโรคติดเชื้อฝีดาษวานร จึงได้ดำเนินการสอบสวนโรคเพื่อยืนยันการวินิจฉัย ศึกษาลักษณะการกระจายของโรคตามบุคคล เวลา และสถานที่ ศึกษาปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดโรค หาแหล่งรับเชื้อ ติดตามผู้สัมผัสใกล้ชิด ศึกษาระบบเฝ้าระวังโรคติดเชื้อฝีดาษวานรของโรงพยาบาลหนองบัวแดงและจังหวัดชัยภูมิ และให้ข้อเสนอมาตรการควบคุมป้องกันโรคที่เหมาะสม
วิธีการศึกษา : การศึกษาระบาดวิทยาเชิงพรรณนา การทบทวนเวชระเบียนผู้ป่วย การสัมภาษณ์ผู้ป่วย คนในครอบครัว แพทย์และเจ้าหน้าที่ที่ดูแลผู้ป่วย ศึกษาทางห้องปฏิบัติการเก็บตัวอย่างจากผู้ป่วย ส่งตรวจหาสารพันธุกรรมของเชื้อไวรัสฝีดาษวานร ด้วยวิธี Real-time PCR และตรวจวิเคราะห์หาสายพันธุ์ของเชื้อไวรัส Mpox ด้วยวิธี DNA sequencing และศึกษาระบบเฝ้าระวังและดูแลรักษาโรคติดเชื้อฝีดาษวานรของอำเภอหนองบัวแดง
ผลการศึกษา : พบผู้ป่วยยืนยันโรคติดเชื้อฝีดาษวานร สายพันธุ์ Clade Ib จำนวน 1 ราย เพศหญิง อายุ 39 ปี สัญชาติไทย ปฏิเสธโรคประจำตัว และประกอบอาชีพพนักงานร้านนวด ผู้ป่วยเดินทางจากเมืองดูไบ ประเทศสหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ เริ่มป่วยวันที่ 24 ธันวาคม 2567 มีอาการไข้ รู้สึกปวดหัว มีผื่นน้ำใสขึ้นบริเวณอวัยวะเพศ ต่อมน้ำเหลืองโต และปวดบริเวณอวัยวะเพศ ต่อมามีตุ่มหนองขึ้นบริเวณอวัยวะเพศและตามร่างกาย ผลการตรวจ Lesion swab พบสารพันธุกรรมไวรัสฝีดาษวานร Clade Ib ติดตามกลุ่มผู้สัมผัสเสี่ยง 34 ราย ทั้งหมดไม่พบการติดเชื้อ ซึ่งผู้ป่วยรายนี้เป็นการติดเชื้อจากต่างประเทศ ปัจจัยเสี่ยงต่อการติดเชื้อไวรัสฝีดาษวานรมาจากการมีเพศสัมพันธ์กับชายที่มีอาการคล้ายโรคติดเชื้อฝีดาษวานร จากการศึกษาระบบเฝ้าระวังพบว่า เจ้าหน้าที่คลินิกไม่ทราบช่องทางการรายงานและส่งต่อข้อมูลเมื่อพบผู้ป่วยสงสัยโรคติดเชื้อฝีดาษวานร
ข้อเสนอแนะ : โรงพยาบาลทุกแห่งควรทบทวนระบบการเฝ้าระวังโรคและภัยสุขภาพให้ทันต่อสถานการณ์โดยเพิ่มช่องทางการประสานส่งต่อข้อมูลผู้ป่วยสงสัยในคลินิกเอกชนกับงานระบาดวิทยาของโรงพยาบาล และเฝ้าระวังอาการกลุ่มประชาชนที่เดินทางกลับมาจากต่างประเทศในพื้นที่ ร่วมกับการประกอบอาชีพเสี่ยง ควรเพิ่มช่องทางการสื่อสารความเสี่ยงให้แก่ประชาชนเพื่อลดความตระหนก
เอกสารอ้างอิง
World Health Organization. Monkeypox key facts [Internet]. 2023 [cited 2023 Sep 21]. Available from: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/monkeypox (in Thai)
Mingkwan V, Pooklin T, Aroya K, Nattaya W, Punwisit S, Pinnaree K, et al. Monkeypox disease. J Dept Med. 2022;47(3):5–8. (in Thai)
World Health Organization. Community experiences of the 2022-2023 mpox outbreak in Europe and the Americas: technical brief. Geneva: World Health Organization; 2023.
World Health Organization. 2022-23 Mpox (Monkeypox) Outbreak: Global Trends [Internet]. 2023 [cited 2023 Sep 25]. Available from: https://worldhealthorg.shinyapps.io/mpx_global/#1_Overview
Ministry of Public Health Thailand, Department of Disease Control, Division of Epidemiology. AIDS surveillance system (EIIS): monkeypox situation in Thailand [Internet]. 2023 [cited 2025 Jan 8]. Available from: http://aidsboe.moph.go.th/aids_system/ (in Thai)
Ministry of Public Health (TH), Department of Disease Control, Division of Epidemiology. Guidelines for surveillance, investigation, and control of monkeypox outbreaks after reducing the level of the public health emergency operation center for monkeypox, Department of Disease Control, August 30, 2024 [Internet]. 2024 [cited 2025 Jan 8]. Available from: https://ddc.moph.go.th/monkeypox/file/guidelines/g_medical/guidelines_310867.pdf (in Thai)
World Health Organization (Thailand). Mpox disease [Internet]. 2025 [cited 2025 Jan 8]. Available from: https://www.who.int/thailand/th/news/feature-tories/detail/monkeypox (in Thai)
Ministry of Public Health (TH), Department of Disease Control, International Disease Control Checkpoint at Suvarnabhumi Airport. Risk assessment for international health threats and measures related to travel at entry points regarding the declaration of a public health emergency of international concern for monkeypox (Mpox) [Internet]. 2025 [cited 2025 Jan 8]. Available from: https://ddc.moph.go.th/monkeypox/file/guidelines/g_medical/risk_assessment_170867.pdf (in Thai)
Nuengruethai S, Sirot R, Vorapol A, Patchanee P, Ariya P, Suphanat W. Investigation of the confirmed monkeypox case number 3 in Thailand at Phuket province in August 2022. Weekly epidemiological surveillance report. 2023;54:155-64. (in Thai)
Thornhill JP, Barkati S, Walmsley S, Rockstroh J, Antinori A, Harrison LB, et al. Monkeypox virus infection in humans across 16 countries-April-June 2022. N Engl J Med. 2022;387(8):679-91.
Paran N, Yahalom-Ronen Y, Shifman O, Lazar S, Ben-Ami R, Yakubovsky M, et al. Monkeypox DNA levels correlate with virus infectivity in clinical samples, Israel, 2022. Euro Surveill. 2022;27(35):2200636.
Songkload R, Sirapruet T, Sawitree J, Buppamas C, Kanjana G, Nattapong T, Sermsuk R. Investigation of the confirmed monkeypox case number 2 in Nakhon Si Thammarat province in October 2023. Weekly epidemiological surveillance report. 2024;55:1-11. (in Thai)
Benjarattanaporn P, Lindan CP, Mills S, Barclay J, Bennett A, Mugrditchian D, et al. Men with sexually transmitted diseases in Bangkok: where do they go for treatment and why? AIDS. 1997;11(1):S87-95.
Ministry of Public Health (TH), Department of Disease Control, Division of Epidemiology. Guidelines for monitoring symptoms in monkeypox patients for clinics and pharmacies [Internet]. 2025 [cited 2025 Jan 9]. Available from: https://ddc.moph.go.th/monkeypox/file/guidelines/g_medical/guidelines_020665.pdf (in Thai)
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 รายงานการเฝ้าระวังทางระบาดวิทยาประจำสัปดาห์
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ความรับผิดชอบและลิขสิทธิ์
1. ความรับผิดชอบของผู้เขียนและความเห็นของกองบรรณาธิการ (Author Responsibility and Editorial Disagreement)
เนื้อหาและข้อมูลทั้งหมดในบทความที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสาร WESR ถือเป็นข้อคิดเห็นและความรับผิดชอบโดยตรงของผู้นิพนธ์บทความ และกองบรรณาธิการวารสารไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย หรือร่วมรับผิดชอบใด ๆ ในเนื้อหาดังกล่าว
2. ลิขสิทธิ์และการอ้างอิง (Copyright and Referencing)
บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ และอื่น ๆ ที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสาร WESR ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารวิชาการ หากบุคคลหรือหน่วยงานใดประสงค์จะนำเนื้อหาทั้งหมดหรือส่วนใดส่วนหนึ่งไปเผยแพร่ จะต้องอ้างอิงบทความนั้น ๆ อย่างถูกต้อง
