การสอบสวนโรคไวรัสตับอักเสบเอจากน้ำดื่มปนเปื้อนในเรือนจําแห่งหนึ่ง กรุงเทพมหานคร เดือนมกราคม-เมษายน 2560

ผู้แต่ง

  • กัญญารัตน์ จารุดิลกกุล สถาบันป้องกันควบคุมโรคเขตเมือง กรมควบคุมโรค
  • ภาวินี ด้วงเงิน กองระบาดวิทยา กรมควบคุมโรค
  • พิมพ์จิกานต์ ม่วงศรี กองควบคุมโรคติดต่อ สำนักอนามัย กรุงเทพมหานคร
  • สมคิด พันธ์พฤกษ์ ทัณฑสถานบำบัดพิเศษกลาง กรมราชทัณฑ์
  • ศิริมา ธนานันท์ สถาบันป้องกันควบคุมโรคเขตเมือง กรมควบคุมโรค

คำสำคัญ:

การสอบสวนโรค, ไวรัสตับอักเสบเอ, เรือนจํา, น้ำดื่ม, กรุงเทพมหานคร

บทคัดย่อ

ความเป็นมา: เมื่อวันที่ 7 มีนาคม 2560 สถาบันป้องกันควบคุมโรค เขตเมือง ได้รับรายงานจากโรงพยาบาลราชทัณฑ์ว่า พบผู้ป่วยสงสัยไวรัสตับอักเสบเอ จำนวน 3 ราย เข้ารับการรักษาที่โรงพยาบาล และมีผู้ป่วยในแดน 4 ที่มีอาการสงสัยอีกประมาณ 40 ราย สถาบันป้องกันควบคุมโรคเขตเมือง ร่วมกับกองระบาดวิทยา สำนักอนามัย กรุงเทพมหานคร และสํานักงานเขตจตุจักร กรุงเทพมหานคร ได้ดำเนินการสอบสวนโรคในวันที่ 8 มีนาคม–22 เมษายน 2560
วิธีการศึกษา: ทำการศึกษาระบาดวิทยาเชิงพรรณนาประกอบด้วย 1) ศึกษาข้อมูลของผู้ป่วยที่เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลราชทัณฑ์ จํานวน 3 ราย โดยทบทวนเวชระเบียนผู้ป่วยนอกร่วมกับการ สัมภาษณ์ผู้ป่วยและเจ้าหน้าที่เกี่ยวกับข้อมูลผู้ป่วยที่มารับบริการ รักษาที่โรงพยาบาลราชทัณฑ์ ตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม–8 มีนาคม 2560 2) ค้นหาผู้ป่วยเพิ่มเติมในกลุ่มผู้ต้องขังและเจ้าหน้าที่โดย กําหนดนิยามผู้ป่วย 2 ประเภท ได้แก่ ผู้ป่วยที่สงสัย และผู้ป่วยยืนยันที่อาศัยอยู่ในในเรือนจําแดน 4 ตั้งแต่วันที่ 18 มกราคม–11 มิถุนายน 2560 3) ศึกษาทางห้องปฏิบัติการตรวจหาภูมิคุ้มกันโรคไวรัสตับอักเสบเอ และเชื้อไวรัสตับอักเสบเอ 4) ศึกษาสิ่งแวดล้อมในเรือนจำร่วมกับการสัมภาษณ์บุคคลที่เกี่ยวข้องในการเตรียมและปรุงอาหาร
ผลการศึกษา: มีการระบาดของโรคไวรัสตับอักเสบในเรือนจำพบผู้ป่วยรวมทั้งสิ้น 141 ราย เป็นผู้ป่วยยืนยัน 61 ราย ผู้ป่วยสงสัย 80 ราย อายุสูงสุด 42 ปี ต่ำสุด 19 ปี ค่ามัธยฐาน 23 ปี ทุกรายพักอยู่ในแดน 4 (อัตราป่วยร้อยละ 18.03) กระจายอยู่ทุกห้อง พบมากที่สุดในห้อง 11 (โถงกลาง) ห้อง 10 และห้อง 7 จำนวน 41, 18 และ 13 ราย ตามลำดับ ผลการศึกษาทางห้องปฏิบัติการจากตัวอย่าง Serum พบภูมิคุ้มกันชนิด IgM ต่อเชื้อไวรัสตับอักเสบเอในผู้ป่วย ทั้ง 61 ราย (ร้อยละ 100) และพบเชื้อไวรัสตับอักเสบเอจากตัวอย่างอุจจาระ จำนวน 18 ราย (ร้อยละ 90) โดยรายที่ตรวจไม่พบเชื้อในอุจจาระ พบภูมิคุ้มกันชนิด IgM ต่อเชื้อไวรัสตับอักเสบเอ และ Sequencing ที่พบเป็นสายพันธุ์เดียวกันทุกราย ส่วนตัวอย่างน้ำแข็งและน้ำไม่พบเชื้อ
สรุปและวิจารณ์ผล: มีการระบาดของโรคไวรัสตับอักเสบเอจริง จากแหล่งโรคร่วมน่าจะเกิดจากท่อประปาซึ่งอยู่ใกล้กับบ่อเกรอะแตก และนักโทษดื่มน้ำประปาที่ปนเปื้อนเชื้อไวรัสตับอักเสบเอ หลังการ เปลี่ยนท่อน้ำประปา แยกผู้ป่วยปรับเปลี่ยนพฤติกรรมนักโทษ และปิดเรือนจำแดน 4 เป็นระยะเวลา 60 วันนับจากผู้ป่วยรายสุดท้าย ไม่พบผู้ป่วยเพิ่ม

References

Epidemiology Division. Viral Hepatitis A ICD-10: B15 [Internet]. Nonthaburi: Department of Disease Control MoPH; 2017 [cited 2017 June 4]. Available from: http://www.boe.moph.go.th/fact/HepatitisA.htm

World health organization. Hepatitis A (Fact sheet). July 2016 [cited 2017 July 14]. Available from: http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs328/en/

กรรณิการ์ หมอนพังเทียม, จันทพร ทานนท์, อนุพงศ์ สิริรุ่งเรือง, เบญจรงค์ สังขรักษ์, ปณิธี ธัมมวิจยะ. สรุปการตรวจสอบข่าว การระบาดของโรคในรอบสัปดาห์. รายงานการเฝ้าระวังทาง ระบาดวิทยาประจําสัปดาห์. 2557;45(3):39.

หัทยา กาญจนสมบัติ, ศศิธันว์ มาแอเคียน, ศิณีนาถ กุลาวงศ์, ศุภฤกษ์ ถวิลลาภ, ดารินทร์ อารีย์โชคชัย. สรุปการตรวจสอบข่าว การระบาดของโรคในรอบสัปดาห์. รายงานการเฝ้าระวังทาง ระบาดวิทยาประจําสัปดาห์. 2557;45(22):345-6.

สรรพงษ์ ฤทธิรักษา, สมัชญา ปรีชาพานิช. การสอบสวนการระบาดของโรคไวรัสตับอักเสบเอ ในฐานทัพเรือสงขลา ตำบลบ่อยาง อำเภอเมือง จังหวัดสงขลา เดือนมิถุนายน–สิงหาคม 2551. รายงานการเฝ้าระวังทางระบาดวิทยาประจำสัปดาห์. 2552; 40(12):189-94.

โชคชัย สาครพานิช และคณะ. การระบาดของโรคไวรัสตับ อักเสบชนิดเอจากน้ำดื่ม อำเภอคลองใหญ่ จังหวัดตราด เดือน ธันวาคม 2553. รายงานการเฝ้าระวังทางระบาดวิทยาประจำสัปดาห์. 2554;42(10):145-51.

นิภาพรรณ สฤษดิ์อภิรักษ์, กิตติพิชญ์ จันที, กรรณิการ์ หมอนพัง เทียม, โรม บัวทอง. การระบาดของโรคไวรัสตับอักเสบเอ ใน จังหวัดบึงกาฬ พ.ศ. 2555: การปนเปื้อนเชื้อจากน้ำแข็งสําหรับบริโภคของโรงงานแห่งหนึ่ง. วารสารวิชาการสาธารณสุข. 2558; 45(4):600-11.

กรรณิการ์ หมอนพังเทียม, นิรันดร ยิ้มจอหอ, อนุพงศ์ สิริรุ่งเรือง, สามารถ อ่อนสองชั้น, พจมาน ศิริอารยาภรณ์. สรุปการตรวจสอบข่าวการระบาดของโรคในรอบสัปดาห์. รายงานการเฝ้าระวัง ทางระบาดวิทยาประจำสัปดาห์. 2557;45(4):58-9.

Lee CS, Lee JH, Kwon KS. Outbreak of hepatitis A in Korean military personnel. Jpn J Infect Dis. 2008;61(3): 239–41.

กองระบาดวิทยา กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. รายงานผลการตรวจ Sequencing เชื้อไวรัสตับอักเสบเอ ใน พื้นที่กรุงเทพมหานคร ชลบุรี และสมุทรสาคร ปี พ.ศ. 2560. นนทบุรี: กองระบาดวิทยา กรมควบคุมโรค; 2561. (เอกสารอัด สำเนา)

เกรียงศักดิ์ ฤชุศาศวัติ, ชลธิชา กาวิดา, ลัดดาวัลย์ เทียมสิงห์, อุ ษาวดี ถาวระ. ความรู้เกี่ยวกับโรคไวรัสตับอักเสบ. สถาบันวิจัย วิทยาศาสตร์สาธารณสุข กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์. พิมพ์ครั้งที่ 1. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศ ไทยจำกัด; มีนาคม 2559.

ยง ภู่วรวรรณ. Vaccine for hepatitis A and B: cost effectiveness and impact to health promotion. คลินิก. 2545;18(10):831-6.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2024-04-27

How to Cite

จารุดิลกกุล ก., ด้วงเงิน ภ., ม่วงศรี พ., พันธ์พฤกษ์ ส., & ธนานันท์ ศ. (2024). การสอบสวนโรคไวรัสตับอักเสบเอจากน้ำดื่มปนเปื้อนในเรือนจําแห่งหนึ่ง กรุงเทพมหานคร เดือนมกราคม-เมษายน 2560. รายงานการเฝ้าระวังทางระบาดวิทยาประจำสัปดาห์, 50(32), 473–480. สืบค้น จาก https://he05.tci-thaijo.org/index.php/WESR/article/view/1494