สถานการณ์การป่วยและเสียชีวิตในผู้ป่วยโรคปอดอักเสบ จังหวัดชัยภูมิ ระหว่างปี พ.ศ. 2556–2560

บทคัดย่อ

บทนำ: โรคปอดอักเสบเป็นสาเหตุการเสียชีวิตอันดับหนึ่งของ จังหวัดชัยภูมิ ระหว่างปี พ.ศ. 2558–2560 และมีจำนวนผู้ป่วย เพิ่มขึ้นในระหว่างปี พ.ศ. 2556–2560 การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อพรรณนาลักษณะเชิงระบาดวิทยาของผู้ป่วยโรคปอดอักเสบใน จังหวัดชัยภูมิ ระหว่างปี พ.ศ. 2556–2560 และเพื่อค้นหาปัจจัยที่ เกี่ยวข้องกับการเสียชีวิตในผู้ป่วยโรคปอดอักเสบ
วิธีการศึกษา: การศึกษานี้เป็นการศึกษาภาคตัดขวาง (Crosssectional study) ใช้ข้อมูลผู้ป่วยที่ได้รับการวินิจฉัยด้วยรหัส (ICD-10) ที่เกี่ยวข้องกับโรคปอดอักเสบในระบบคลังข้อมูลด้าน การแพทย์และสุขภาพ 43 แฟ้ม และผู้ป่วยที่ได้รับการลงทะเบียน ด้วยรหัส 31 ในระบบรายงาน 506 (รง.506) ระหว่างวันที่ 1 มกราคม 2556–31 ธันวาคม 2560 โดยพรรณนาสถานการณ์ความเจ็บป่วย และเสียชีวิตของโรคปอดอักเสบในจังหวัดชัยภูมิ และค้นหาปัจจัยเสี่ยงที่เกี่ยวข้องกับการเสียชีวิตในผู้ป่วยโรคปอดอักเสบในปี พ.ศ. 2560 ด้วย Odds Ratio
ผลการศึกษา: พบผู้ป่วยโรคปอดอักเสบจำนวน 33,576 ราย จากฐานข้อมูล 43 แฟ้มและผู้ป่วยจำนวน 20,349 ราย จากฐานข้อมูล รง.506 ระหว่างปี พ.ศ. 2556–2560 อัตราป่วยของโรคปอดอักเสบ มีแนวโน้มเพิ่มขึ้นทุกปี สูงสุดในระหว่างเดือนสิงหาคม–ตุลาคม ของทุกปี เพศชายมีอัตราป่วยและอัตราตายสูงกว่าเพศหญิง และพบอัตราป่วยสูงในช่วงอายุต่ำกว่า 5 ปี และกลุ่มอายุมากกว่า 65 ปี อัตราตายสูงสุดในกลุ่มอายุมากกว่า 65 ปี อัตราป่วยในกลุ่มอายุ 5–14 ปี มีแนวโน้มเพิ่มขึ้นในทุกปี ปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการเสียชีวิต คือ การได้รับการส่งต่อ (Adjusted OR 4.28, 95% CI 3.40–5.38) และอายุมากกว่า 65 ปี (Adjusted OR 1.82, 95% CI 1.45–2.27) และปัจจัยป้องกัน ได้แก่ การมีประวัติเคยวินิจฉัยเป็นโรคปอดอักเสบ (Adjusted OR 0.28, 95% CI 0.21–0.37)
สรุปผลการศึกษาและข้อเสนอแนะ: จำนวนผู้ป่วยโรคปอดอักเสบมี แนวโน้มเพิ่มขึ้นเป็นลักษณะตามฤดูกาล อัตราป่วยมีแนวโน้ม เพิ่มขึ้นในกลุ่มอายุ 5–14 ปี พบอัตราตายสูงในกลุ่มผู้สูงอายุ จึงมี ข้อเสนอแนะว่าควรส่งเสริมสุขอนามัยส่วนบุคคลให้เด็กวัยเรียนและ ควรให้วัคซีนไข้หวัดใหญ่ในกลุ่มผู้ที่อายุมากกว่า 65 ปี ช่วงก่อน ฤดูฝนเป็นประจำทุกปี