การระบาดของโรคไข้หวัดใหญ่ สำนักงานแห่งหนึ่ง จังหวัดนครราชสีมา เดือนเมษายน–พฤษภาคม 2562
คำสำคัญ:
การระบาด, ไข้หวัดใหญ่, สำนักงาน, จังหวัดนครราชสีมาบทคัดย่อ
บทนำ: วันที่ 21 เมษายน 2562 กรมควบคุมโรคได้รับแจ้งว่าพบ ผู้ป่วยสงสัยไข้หวัดใหญ่เป็นกลุ่มก้อน จำนวน 15 ราย ในสำนักงานแห่งหนึ่ง อ.เมือง จ.นครราชสีมา ซึ่งอยู่ในอาคารที่เป็นที่ทำงานร่วมกันของหลายหน่วยงาน มีการใช้ลิฟท์และประตูเข้าออกร่วมกัน มีพนักงานในอาคารรวมประมาณ 200 คน จากการตรวจสอบข้อมูลเบื้องต้น พบผู้ป่วยที่แพทย์วินิจฉัยเป็นโรคไข้หวัดใหญ่อย่างน้อย 6 ราย ทีมปฏิบัติการสอบสวนโรคจึงดำเนินการสอบสวนโรค ระหว่างวันที่ 22–24 เมษายน 2562
วิธีการศึกษา: ศึกษาระบาดวิทยาเชิงพรรณนาโดยทบทวนสถานการณ์จากระบบรายงานเฝ้าระวังโรค 506 ข้อมูลจากเวชระเบียนของผู้ป่วยที่เข้ารับการรักษาที่สถานพยาบาลค้นหาผู้ป่วยเพิ่มเติม ศึกษาทางห้องปฏิบัติการ ศึกษาระบาดวิทยาเชิงวิเคราะห์ด้วยวิธี Retrospective cohort study โดยใช้เทคนิค multiple logistic regression ในการวิเคราะห์หาปัจจัยที่สัมพันธ์กับการป่วย และทำการศึกษาสิ่งแวดล้อม กิจกรรมและพฤติกรรมที่อาจเกี่ยวข้องกับการระบาด
ผลการศึกษา: พบผู้ป่วยไข้หวัดใหญ่ จำนวน 32 ราย อัตราป่วย ร้อยละ 16.67 ผู้ป่วยอาการรุนแรง (ปอดบวม) จำนวน 1 ราย ไม่มีผู้เสียชีวิต ผู้ป่วยมีอายุระหว่าง 24–41 ปี ค่ามัธยฐานของอายุ 31.5 ปี ทุกรายมีอาการไข้ รองลงมา คือ ไอ (81.25%) ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ (71.88%) เจ็บคอ (68.75%) ปวดศีรษะ (65.63%) มีน้ำมูก (62.50%) มีเสมหะ (56.25%) อ่อนเพลีย (56.25%) ตามลำดับ ผลตรวจทางห้องปฏิบัติการ โดยวิธี Real–Time PCR พบสารพันธุกรรมของเชื้อไวรัสไข้หวัดใหญ่ชนิด B จำนวน 5 ราย จากตัวอย่างผู้ป่วย 7 ราย ทั้งนี้ได้ส่งตรวจจำแนก subtype ของเชื้อไข้หวัดใหญ่ โดยวิธี gene sequencing พบเชื้อไข้หวัดใหญ่ ชนิด B Victoria lineage ทั้ง 5 ราย ผลการศึกษาระบาดวิทยาเชิงวิเคราะห์เพื่อหาปัจจัยเสี่ยงโดย multiple logistic regression พบปัจจัยเสี่ยงของการระบาดในครั้งนี้คือ การทำงานอยู่ในแผนก เดียวกันกับผู้มีอาการคล้ายไข้หวัดใหญ่ (adj OR = 12.89, 95% CI = 3.60–43.74) และการใช้แก้วน้ำดื่มร่วมกันกับผู้ป่วย (adj OR = 15.56, 95% CI = 1.05–230.71) การศึกษาสิ่งแวดล้อมพบว่า พนักงานนั่งใกล้ชิดกัน มีการใช้เครื่องปรับอากาศ อุปกรณ์สำนักงาน และใช้ลิฟท์โดยสารภายในอาคารร่วมกัน เมื่อพนักงานในสำนักงานมีอาการป่วยยังคงมาทำงานตามปกติ และมีการทำกิจกรรมร่วมกันโดยไม่สวมหน้ากากอนามัย
สรุปและวิจารณ์ผล: การระบาดของโรคไข้หวัดใหญ่ในครั้งนี้เกิดจากเชื้อไวรัสไข้หวัดใหญ่ ชนิด B ในสำนักงานปัจจัยที่สัมพันธ์กับการระบาด ได้แก่ การทำงานอยู่ในแผนกเดียวกันกับผู้มีอาการคล้ายไข้หวัดใหญ่ และการใช้แก้วน้ำดื่มร่วมกันกับผู้ป่วย มาตรการควบคุมป้องกันโรคที่สำคัญ คือ ให้ความรู้เรื่องโรคไข้หวัดใหญ่และเน้นย้ำเรื่องการป้องกันควบคุมโรคสุขอนามัย การใส่หน้ากากอนามัย การล้างมือ การทำความสะอาดและการทำลายเชื้อแก่พนักงาน รวมทั้งจัดระบบเฝ้าระวังโรคไข้หวัดใหญ่ในสำนักงาน
References
สำนักระบาดวิทยา กรมควบคุมโรค. Influenza [อินเทอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 21 เม.ย. 2562]. เข้าถึงได้จาก: http://www.boe.moph.go.th/fact/Influenza.htm
กรมควบคุมโรค. เตือนประชาชนระวังป่วยด้วยโรคไข้หวัดใหญ่ แนะยึดหลัก “ปิด ล้าง เลี่ยง หยุด” [อินเทอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 30 มิ.ย. 2562]. เข้าถึงได้จาก: https://ddc.moph.go.th/riskcomthai/news.php?news=3652&deptcode=riskcomthai
สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ. แนวทางการบริหาร การให้บริการวัคซีนป้องกันโรคไข้หวัดใหญ่ตามฤดูกาล ปี 2562 สำหรับสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติสาขาเขต และหน่วยบริการ [อินเทอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 30 มิ.ย. 2562]; เข้าถึงได้จาก: https://scm.gpo.or.th/vmi–static/projects/FLU5/2019/24042019/Guide_vaccine_Flu62.pdf
คณะทำงานด้านการรักษาพยาบาล กระทรวงสาธารณสุข ร่วมกับคณะแพทยศาสตร์จากมหาวิทยาลัยต่าง ๆ. คู่มือแพทย์ และบุคลากรทางสาธารณสุขในการรักษาและดูแลผู้ป่วยที่ติด เชื้อหรืออาจติดเชื้อไข้หวัดใหญ่ ฉบับปรับปรุงครั้งที่ 3 วันที่ 27 กันยายน 2554 [อินเทอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 30 มิ.ย. 2562]. เข้าถึงได้จาก: http://www.dms.moph.go.th/dmsweb/cpgcorner/CPGInfluenza27sep2011.pdf
สำนักโรคติดต่อทั่วไป. สถานการณ์โรคไข้หวัดใหญ่ สัปดาห์ที่ 15 ปี 2562 ณ วันที่ 19 เมษายน 2562 [อินเทอร์เน็ต]. [เข้าถงึ เมื่อ 21 เม.ย. 2562]. เข้าถึงได้จาก: https://ddc.moph.go.th/uploads/files/b03dd9867643e2b62d7ec0a67aad4286.pdf
งานระบาดวิทยา สำนักงานสาธารสุขจังหวัดนครราชสีมา. สถานการณ์โรคไข้หวัดใหญ่ จังหวัดนครราชสีมา ประจำ สัปดาห์ที่ 14 ปี 2562 ตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม–13 เมษายน 2562. (เอกสารอัดสำเนา)
ศูนย์ไข้หวัดใหญ่แห่งชาติ สถาบันวิจัยวิทยาศาสตรสาธารณส ์ ุข กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์. ผลการเฝ้าระวังเชื้อไวรัสก่อโรค ไข้หวัดใหญ่ ประจำสัปดาห์ที่ 18 ระหว่างวันที่ 28 เมษายน ถึง 4 พฤษภาคม 2562 [อินเทอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 30 มิ.ย. 2562]. เข้าถึงได้จาก: http://www.thainihnic.org/influenza/files/Flulab/FlulabsurMay_WK182019_edit.pdf
ศูนย์ไข้หวัดใหญ่แห่งชาติ สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์สาธารณสุข กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์. รายงานการเปลี่ยนแปลงสายพันธุ์ ไข้หวัดใหญ่ระหว่าง ม.ค.–เม.ย. 2562 [อินเทอร์เน็ต]. [เข้าถึง เมื่อ 30 มิ.ย. 2562]. เข้าถึงได้จาก: http://www.thainihnic.org/influenza/files/ฉบับแก้ไข_รายงานการเปลี่ยนแปลงสายพันธุ์ระหว่างม.ค.–เม.ย.2562.pdf
ศิวพล บุญรินทร์ และอรวรรณ เรืองสนาม. การสอบสวนการ ระบาดโรคไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ใหม่ชนิดเอ (เอช1 เอ็น1) สำนักงานแห่งหนึ่ง อำเภอเมือง จังหวัดร้อยเอ็ด เดือนมกราคม–กุมภาพันธ์ 2553. รายงานการเฝ้าระวังทางระบาดวิทยาประจำ สัปดาห์. 2555; ฉบับพิเศษ: S8–14.
ศรีแพร เอ้งฉ้วน, ผดุงเกียรติอุทกเสนีย์, อาริยา แพนชัยภูมิ, ปัทมา รัญจวนจิต. การสอบสวนผู้ป่วยเสียชีวิตด้วยโรคไข้หวัด ใหญ่ ชนิด A (H1N1) และการระบาดของโรคไข้หวัดใหญ่ใน ธนาคารแห่งหนึ่ง อำเภอเมือง จังหวัดภูเก็ต เดือนพฤษภาคม–มิถุนายน 2559. รายงานการเฝ้าระวังทางระบาดวิทยาประจำ สัปดาห์. 2560; 48: 81–8.
อภิชิต สถาวรวิวัฒน์, ภันทิลา ทวีวิกยการ, ไพศิลป์ เล็กเจริญ, โรม บัวทอง, วีรพร จินดาพรหม, นิตยา ช้างสาน, ปณิธี ธัมม วิจยะ. การระบาดของโรคไข้หวัดใหญ่ชนิด A H3N2 ในกอง พันทหารแห่งหนึ่ง จังหวัดสุราษฎร์ธานี เดือนสิงหาคม 2557. รายงานการเฝ้าระวังทางระบาดวิทยาประจำสัปดาห์. 2559; 47: 81–8.
ถนอม นามวงศ์, เพ็ญศิริ วิศิษฐ์ผจญชัย, สุกัญญา คําพัฒน์, สุ นทร วิริยพันธ์, พิมพ์รพัช แท่งทองหลาง, เกษรินทร์ วงเวียน, และราตรี ชายทอง. การสอบสวนการระบาดโรคไข้หวัดใหญ่ใน กลุ่มนักเรียนมัธยมศึกษาของโรงเรียนแห่งหนึ่ง จังหวัดยโสธร วันที่ 19–22 กุมภาพันธ์ 2557. รายงานการเฝ้าระวังทาง ระบาดวิทยาประจำสัปดาห์. 2559; 47: 785–91. 13. ภุชงค์ ไชยชิน, ปิยะกาญจน์ สุทธิ. การสอบสวนโรคไข้หวัด ใหญ่ชนิด A สายพันธุ์ H3N2 ในโรงเรียนประถมศึกษาแห่งหนงึ่ อำเภอประโคนชัย จังหวัดบุรีรัมย์ ระหว่างวันที่ 10 กรกฎาคม–10 กันยายน 2558. รายงานการเฝ้าระวังทางระบาดวิทยา ประจำสัปดาห์. 2559; 47: S1–8.
ประเสริฐ ทองเจริญ. ระบาดบันลือโลก ฉบับพิเศษ 3. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์อักษรสมัย (1999); 2559.
กัญญาภัค ศิลารักษ์, ถนอม นามวงศ์, สุภาวรรณ เลิศทรัพย์ พูลทวี, แมน แสงภักดิ์, สกุณา บัวเขียว, สุกัญญา คําพัฒน์ และคณะ. การสอบสวนการระบาดโรคไข้หวัดใหญ่ชนิด A/H1N1 2009 ในทหารใหม่กองร้อยอาวุธเบา ค่ายทหาร แห่งหนึ่ง จังหวัดยโสธร เดือนพฤษภาคม 2560. รายงานการ เฝ้าระวังทางระบาดวิทยาประจำสัปดาห์. 2560; 48: 817–24.
ศณิษา ตันประเสริฐ. การสอบสวนการระบาดของโรคไข้หวัดใหญ่ โรงเรียนประถมแห่งหนึ่ง จังหวัดลำปาง. ลำปางเวชสาร. 2559;37(2);57-66.
ธนัญญา สุทธวงค์, วัลภา ศรีสุภาพ, รุ่งกานต์ แสงศิริ, พีริยะ วตะกูลสิน, กอบศักดิ์ ภู่เอี่ยม, จตุพร เสือมี และคณะ. การ สอบสวนการระบาดของโรคไข้หวัดใหญ่ชนิด A (H1N1) ใน เรือนจำแห่งหนึ่ง จังหวัดพิษณุโลก เดือนกรกฎาคม–กันยายน 2561. รายงานการเฝ้าระวังทางระบาดวิทยาประจำสัปดาห์. 2562; 50: 341–9.
ดรุณี โพธิ์ศรี และเอกพล เสมาชัย. รายงานการสอบสวนการ ระบาดของโรคไข้หวัดใหญ่ชนิด A สายพันธุ์ H3 ในค่ายทหาร แห่งหนึ่ง จังหวัดนครปฐม กรกฎาคม 2560 [อินเทอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 25 เม.ย. 2565]. เข้าถึงได้จาก: https://he01.tci–thaijo.org/index.php/DCJ/article/view/147976/108946
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
Copyright (c) 2021 รายงานการเฝ้าระวังทางระบาดวิทยาประจำสัปดาห์
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
1. เนื้อหาและข้อมูลในบทความที่ลงพิมพ์กับ WESR ถือเป็นข้อคิดเห็น และความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรงซึ่งกองบรรณาธิการวารสารไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย หรือร่วมรับผิดชอบใด ๆ
2. บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ใน WESR ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารวิชาการ หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนหนึ่ง ส่วนใดไปเผยแพร่ กรุณาอ้างอิงบทความนั้น ๆ
