การศึกษาระยะเวลาการขับเชื้อไวรัสออกจากทางเดินหายใจของผู้ป่วยไข้หวัดใหญ่ชนิดเอ (H1N1) 2009 ขณะเกิดการระบาดที่มหาวิทยาลัยแห่งหนึ่ง จังหวัดนครราชสีมา เดือนมิถุนายน 2554

ผู้แต่ง

  • หิรัญวุฒิ แพร่คุณธรรม สำนักระบาดวิทยา กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข
  • สมคิด คงอยู่ สำนักระบาดวิทยา กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข
  • พรรณราย สมิตสุวรรณ สำนักระบาดวิทยา กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข
  • จินตนา พาวงศ์ คณะเทคนิคการแพทย์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
  • ประยุทธ แก้วมะลัง โรงพยาบาลมหาราชนครราชสีมา กระทรวงสาธารณสุข
  • เอนก มุ่งอ้อมกลาง สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดนครราชสีมา กระทรวงสาธารณสุข
  • พิไลพันธ์ พุธวัฒนะ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล
  • หทัยรัตน์ เลิศสำราญ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล
  • นงลักษณวรรณ ฤทธิสุนทร สำนักระบาดวิทยา กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข
  • มัลลิกา สมิตะมุกสิก สำนักระบาดวิทยา กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข
  • อิฏฐผล เอี้ยววงษ์เจริญ สำนักระบาดวิทยา กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข
  • โสภณ เอี่ยมศิริถาวร สำนักระบาดวิทยา กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข

คำสำคัญ:

ไข้หวัดใหญ่ชนิดเอ (H1N1) 2009, การขับเชื้อไวรัสออกจากทางเดินหายใจ, การระบาด, มหาวิทยาลัย, ประเทศไทย

บทคัดย่อ

ความเป็นมา: แม้ประเทศไทยมีการรายงานการระบาดของโรคไข้หวัดใหญ่ชนิดเอ (H1N1)2009 ในสถานศึกษาหลายแห่ง ตั้งแต่เดือน มิถุนายน 2552 แต่ความรู้เกี่ยวกับระยะเวลาการขับเชื้อไวรัสไข้หวัด ใหญ่ชนิดเอ (H1N1) 2009 ออกจากทางเดินหายใจของผู้ป่วยผู้ใหญ่ที่ได้รับยาต้านไวรัสยังคงมีจำกัด เมื่อวันที่ 30 พฤษภาคม 2554 พบการระบาดของโรคไข้หวัดใหญ่ชนิดเอ (H1N1) 2009 ในมหาวิทยาลัยแห่งหนึ่ง จังหวัดนครราชสีมา จึงได้ทำการศึกษารูปแบบการขับเชื้อไวรัสออก จากทางเดินหายใจ การตอบสนองทางภูมิคุ้มกัน และปัจจัยที่มีผลต่อการขับเชื้อไวรัสของผู้ป่วยไข้หวัดใหญ่ชนิดเอ (H1N1) 2009
วิธีการศึกษา: ดำเนินการศึกษาระบาดวิทยาเชิงพรรณนา โดยคัดเลือกผู้ป่วยอาการทางเดินหายเฉียบพลันที่มารับการรักษาที่ศูนย์แพทย์ของมหาวิทยาลัยแห่งนี้ ในวันที่ 3 - 7 มิถุนายน 2554 และมีผลตรวจทางห้องปฏิบัติการยืนยันการติดเชื้อไวรัสไข้หวัดใหญ่ชนิดเอ (H1N1) 2009 จาก real-time RT-PCR หลังจากนั้น ทำการติดตามเก็บตัวอย่างสารคัดหลั่งบริเวณคอ (Throat swab) ของอาสาสมัคร เพื่อทำการตรวจ RT-PCR ต่อเนื่องทุกวันเป็นเวลานาน 10 วัน หรือจนกว่า ผลตรวจ RT-PCR จะเปลี่ยนเป็นผลลบต่อเนื่องกัน 2 วัน นอกจากนี้ ทำการเก็บตัวอย่างซีรัมของอาสาสมัครในวันที่ (วันที่เริ่มการศึกษา), วันที่ 7, 14, 28 และ 90 ตามลำดับ เพื่อตรวจ hemagglutination inhibition (HI) test
ผลการศึกษา: จากอาสาสมัครจำนวน 29 คน เป็นนักศึกษามหาวิทยาลัยแห่งนี้ทั้งหมด อัตราส่วนเพศหญิงต่อเพศชายเท่ากับ 1.2:1 ค่ามัธยฐานอายุเท่ากับ 20 ปี (IQR 19-21 ปี) อาสาสมัครทุกรายได้รับยาต้านไวรัส oseltamivir และไม่มีผู้ใดที่ต้องรักษาตัวในโรงพยาบาล ค่ามัธยฐานระยะเวลาการขับเชื้อไวรัสไข้หวัดใหญ่ชนิดเอ (H1N1) 2009 ออกจากทางเดินหายใจที่ตรวจพบโดยวิธี RT-PCR เท่ากับ 5 วัน (พิสัย 3 - 9 วัน) อาสาสมัครมากกว่าร้อยละ 80 มีระดับภูมิคุ้มกันเปลี่ยนแปลงเพิ่มขึ้นอย่างน้อย 4 เท่า (4-fold rise) ภายใน 2-3 สัปดาห์หลังวันเริ่มป่วย อาสาสมัครที่มีค่าดัชนีมวลกาย 2 23 k9/m2 หรือมีโรคประจำตัว เป็นภูมิแพ้หรือมีไข้มีแนวโน้มที่ระยะเวลาการขับเชื้อไวรัสยาวนานกว่าอาสาสมัครที่ไม่เป็นโรคภูมิแพ้ หรือ อาสาสมัครที่มีค่าดัชนีมวลกายน้อยกว่า 23 k9/m2 หรือไม่มีไข้อย่างไรก็ตามไม่มีนัยสำคัญทางสถิติ
สรุปและข้อเสนอแนะ: การขับเชื้อไวรัสไข้หวัดใหญ่ชนิดเอ (H1N1) 2009 ออกจากทางเดินหายใจของอาสาสมัครในการศึกษานี้ มีระยะเวลาประมาณ 5 วัน ซึ่งสอดคล้องกับผลจากการศึกษาอื่น ๆ ในกลุ่มผู้ใหญ่ (รายงานระยะเวลาขับเชื้อไวรัส 4 - 6 วัน) ผลการศึกษานี้ได้แสดงถึงการรักษาในช่วงเริ่มต้นของการป่วยด้วยยาต้านไวรัส มีผลดีในการป้องกันความรุนแรงของโรคไข้หวัดใหญ่ชนิดเอ (H1N1) 2009 และช่วยลดระยะเวลาการขับเชื้อไวรัสออกจากทางเดินหายใจผู้ป่วยได้ 

เอกสารอ้างอิง

Esposito S, Daleno C, Baldanti F, Scala A, Campanini G, Taroni F, et al. Viral shedding in children infected by pandemic A/H1N1/2009 influenza virus. Virol J. 2011;8:349.

Malato L, Llavador V, Marmier E, Youssef J, Balick Weber C, Roze H, et al. Pandemic influenza A(H1N1) 2009: molecular characterisation and duration of viral shedding in intensive care patients in Bordeaux, south-west France, May 2009 to January 2010. Euro Surveill. 2011;16(4).

Ling LM, Chow AL, Lye DC, Tan AS, Krishnan P, Cui L, et al. Effects of early oseltamivir therapy on viral shedding in 2009 pandemic influenza A (H1N1) virus infection. Clin Infect Dis. 2010 Apr 1;50(7):963-9.

Yu H, Liao Q, Yuan Y, Zhou L, Xiang N, Huai Y, et al. Effectiveness of oseltamivir on disease progression and viral RNA shedding in patients with mild pandemic 2009 influenza A H1N1: opportunistic retrospective study of medical charts in China. BMJ. 2010;341:c4779.

To KK, Chan KH, Li IW, Tsang TY, Tse H, Chan JF, et al. Viral load in patients infected with pandemic H1N1 2009 influenza A virus. J Med Virol. 2010 Jan;82(1):1-7.

Sato M, Hosoya M, Kato K, Suzuki H. Viral shedding in children with influenza virus infections treated with neuraminidase inhibitors. Pediatr Infect Dis J. 2005 Oct;24(10):931-2.

King JC, Jr. Community respiratory viruses in individuals with human immunodeficiency virus infection. Am J Med. 1997 Mar 17;102(3A):19-24; discussion 5-6.

Lee N, Chan PK, Hui DS, Rainer TH, Wong E, Choi KW, et al. Viral loads and duration of viral shedding in adult patients hospitalized with influenza. J Infect Dis. 2009 Aug 15;200(4):492-500.

Vatthanasak A, Pittayawonganon C, Kongyu S, Iamsirithaworn S. Infection Rate, Duration of Viral Shedding and Viral Load in an Outbreak of Novel Influenza A (H1N1) 2009 Infections among Military Conscripts in a Training Center, Thailand, June 2009 Weekly Epidemiological Surveillance Report, Thailand. 2010;41(14):209-13.

Kuttiyawithayakoon V, Mungaomklang A, Kaewmalung P, Silanan K, silaporn P, Iamsirithaworn S. Viral Loads and Duration of Viral Shedding of Influenza A (H1N1) 2009 among Patients Receiving Oseltamivir during the Institutional Outbreaks, Nakhon Ratchasima Province, 2009. Journal of Health Science. 2011;20(SI):95-103.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2024-07-04

รูปแบบการอ้างอิง

แพร่คุณธรรม ห., คงอยู่ ส., สมิตสุวรรณ พ., พาวงศ์ จ., แก้วมะลัง ป., มุ่งอ้อมกลาง เ., พุธวัฒนะ พ., เลิศสำราญ ห., ฤทธิสุนทร น., สมิตะมุกสิก ม., เอี้ยววงษ์เจริญ อ., & เอี่ยมศิริถาวร โ. (2024). การศึกษาระยะเวลาการขับเชื้อไวรัสออกจากทางเดินหายใจของผู้ป่วยไข้หวัดใหญ่ชนิดเอ (H1N1) 2009 ขณะเกิดการระบาดที่มหาวิทยาลัยแห่งหนึ่ง จังหวัดนครราชสีมา เดือนมิถุนายน 2554. รายงานการเฝ้าระวังทางระบาดวิทยาประจำสัปดาห์, 43(50), 785–792. สืบค้น จาก https://he05.tci-thaijo.org/index.php/WESR/article/view/2926

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความต้นฉบับ