การสอบสวนการระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสซิกา ตําบลคลองข่อย อําเภอปากเกร็ด จังหวัดนนทบุรี เดือนเมษายน–พฤษภาคม 2561

บทคัดย่อ

ความเป็นมา: วันที่ 14 เมษายน 2561 สำนักงานสาธารณสุข จังหวัดนนทบุรี ได้รับแจ้งพบผู้ป่วยโรคติดเชื้อไวรัสซิกา 2 ราย ในหมู่ 6 ตำบลคลองข่อย อำเภอปากเกร็ด จังหวัดนนทบุรี จึงสอบสวน โรคพร้อมกับดำเนินการเฝ้าระวังและป้องกันควบคุมโรคในพื้นที่ ตั้งแต่วันที่ 14 เมษายน–15 พฤษภาคม 2561 โดยมีวัตถุประสงค์ เพื่อยืนยันการวินิจฉัยโรคและการระบาด เพื่อทราบการกระจายตัวของโรค และเพื่อเสนอแนะมาตรการป้องกันและควบคุมโรค 
วิธีการศึกษา: เป็นการศึกษาระบาดวิทยาเชิงพรรณนา โดยการสัมภาษณ์ผู้ป่วย ทบทวนเวชระเบียนผู้ป่วย ค้นหาผู้ป่วยรายใหม่เพิ่มเติมในชุมชน โดยใช้นิยามโรคซึ่งปรับมาจากแนวทางการเฝ้า ระวังโรคโดยสำนักระบาดวิทยา และเก็บตัวอย่างปัสสาวะผู้สัมผัสในครอบครัวและในหญิงตั้งครรภ์ เพื่อส่งตรวจทางห้องปฏิบัติการ การศึกษาด้านสิ่งแวดล้อมทั้งภายในบ้านผู้ป่วยและชุมชนในบริเวณรัศมี 100 เมตรรอบบ้านผู้ป่วย
ผลการศึกษา: พบผู้ป่วยยืนยันโรคติดเชื้อไวรัสซิกา 2 ราย อาศัยอยู่บ้านเดียวกัน ไม่พบผู้ป่วยเพิ่มเติมในชุมชน สภาพแวดล้อมภายใน และรอบบ้านผู้ป่วยรวมถึงชุมชน พบแหล่งน้ำขังและวัสดุที่เอื้อต่อการเป็นแหล่งเพาะพันธุ์ยุงลายเป็นจำนวนมาก พบค่าดัชนีลูกน้ำ ยุงลายในระยะรัศมี 100 เมตรรอบบ้านผู้ป่วยช่วง 1 สัปดาห์ก่อน พบผู้ป่วยอยู่ในระดับสูง โดยค่า HI และ CI คิดเป็นร้อยละเท่ากับ 20 และ 25.86 ตามลำดับ
สรุปและวิจารณ์ผล: การระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสซิกาครั้งนี้อยู่ในวงจํากัด ภายในพื้นที่หมู่ 6 ตำบลคลองข่อย อำเภอปากเกร็ด จังหวัดนนทบุรี โดยอาจเป็นการระบาดรอบใหม่หรือเป็นการระบาดที่ต่อเนื่องมาจากเดือนกุมภาพันธ์ 2561 ปัจจัยเสี่ยงที่สำคัญในการระบาดครั้งนี้ ได้แก่ สภาพแวดล้อมภายในและรอบบ้านผู้ป่วยเอื้อ ต่อการเป็นแหล่งเพาะพันธุ์ยุงลาย, ลักษณะกิจกรรมในชีวิตประจำวันของผู้ป่วยเอื้อต่อการถูกยุงกัด และความหนาแน่นของยุงพาหะในพื้นที่อยู่ในเกณฑ์สูง เป็นต้น สำหรับมาตรการควบคุมโรคที่ได้ดำเนินการ ได้แก่ การให้ความรู้แก่ชุมชน, การทำลายแหล่งเพาะพันธุ์ ลูกน้ำยุงลาย, การพ่นหมอกควัน, การติดตามค่าดัชนีลูกน้ำยุงลาย และการวางระบบเฝ้าระวังโรคเชิงรุกในชุมชน เป็นต้น ผลการ ดำเนินมาตรการไม่พบผู้ป่วยรายใหม่เพิ่มเติมภายใน 28 วันและ การระบาดครั้งนี้ได้สิ้นสุดลง